Một số yếu tố phát sinh bệnh đạo ôn và cách phòng trừ

Bệnh cháy lá lúa năm nào cũng gây thiệt hại nặng trên ruộng lúa ĐX. Xin cho biết những yếu tố phát sinh bệnh và cách phòng trừ bệnh này đạt hiệu quả tốt nhất? Bệnh cháy lá hay gọi là bệnh đạo ôn do nấm pyricularia oryzae gây ra được phát hiện sớm ở Trung Quốc từ năm 1637 và đến nay vẫn gây hại không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước khác trên thế giới từ vùng châu Á nhiệt đới đến vùng châu Âu ôn đới. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số yếu tố phát sinh bệnh đạo ôn và cách phòng trừ Một số yếu tố phát sinh bệnh đạo ôn và cách phòng trừ Bệnh cháy lá lúa năm nào cũng gây thiệt hại nặng trên ruộng lúa ĐX. Xin cho biết những yếu tố phát sinh bệnh và cách phòng trừ bệnh này đạt hiệu quả tốt nhất?Bệnh cháy lá hay gọi là bệnh đạo ôn do nấm pyricularia oryzae gây ra đượcphát hiện sớm ở Trung Quốc từ năm 1637 và đến nay vẫn gây hại không chỉở Việt Nam mà còn ở nhiều nước khác trên thế giới từ vùng châu Á nhiệtđới đến vùng châu Âu ôn đới. Tính chất nghiêm trọng của bệnh này khôngchỉ là chúng phân bố rộng như vậy mà còn do chúng gây hại cho cây lúa ởnhiều giai đoạn từ cây mạ đến giai đoạn trổ bông làm cho lá lúa có thể bịcháy khô và hạt lúa bị khô lép, gây thiệt hại từ 10 - 50% năng suất lúa nếukhông phát hiện kịp để phòng trị.Triệu chứng: Trường hợp giống chống chịu cao chỉ thấy những chấm nâu liti bằng đầu ghim, trường hợp giống chống chịu kém thì vết bệnh ban đầutròn nhỏ màu xanh xám nhạt, sau đó ngả vàng và lan rộng thành hình thoi,nhọn ở 2 đầu, lưu ý là có chấm xám ở giữa. Tại những vết chấm xám này córất nhiều bào tử nấm được phát sinh từ đó và phát tán vào không khí để lâylan khắp nơi. Áp dụng trong thực tế, ta có thể làm ô dự báo khoảng 1 m2 (sạdầy và bón nhiều phân đạm), khi thấy vết bệnh xuất hiện điển hình (dạnghình thoi) trên ô dự báo thì phải phun thuốc kỹ toàn ruộng lúa (nhất là lúabệnh tại ô dự báo). Ngoài ra việc chọn giống lúa kháng bệnh phù hợp vớichân đất của từng địa phương cũng là điều cần lưu ý đến.Về dinh dưỡng : Khi bón thúc đạm nhiều và thúc muộn cũng làm cho bệnhtrầm trọng, do đạm hòa tan tích lũy trong cây có thể là thức ăn phù hợp vớisự sinh trưởng của nấm. Khi bón thừa đạm và kali đều làm tăng bệnh. Vìvậy chúng ta cần lưu ý bón đạm khoảng 80 - 100 kg/ha là vừa đủ hoặc dựavào bản so màu lá lúa để bón phân hợp lý, hoặc chúng ta có thể dùng phânbón lá VI-PAC 88 phun ở giai đoạn đẻ nhánh và lúc làm đòng để giúp chocây lúa vừa phát triển tốt vừa có thể hạn chế bệnh, vì trong loại phân bónnày đã có hàm lượng NPK cân đối và một số vi lượng thích hợp giúp cây cóthể cứng cáp hơn, chống chịu bệnh tốt hơn.Về điều kiện khô hạn: Khi đất bị khô hạn thì khả năng hấp thụ dinh dưỡngcủa cây lúa giảm sút, quá trình trao đổi chất diễn ra kém do đó cây lúa khôngchống chọi được bệnh. Vì vậy bà con nên giữ mực nước đầy đủ trên mặtruộng, tránh để ruộng bị khô nước khi dịch bệnh đang xảy ra. Về điều kiệnkhí hậu thời tiết: Các nhà khoa học đã nghiên cứu và nhận thấy khi nhiệt độkhông khí khoảng 24 - 280C, ẩm độ trên 80% thì bào tử có thể nẩy mầm tạothành giác bám, sau đó chúng đâm xuyên vào vách tế bào lá lúa để phát triểnvà gây hại cho mô cây. Trong vụ lúa ĐX thường có khí hậu mát mẻ, ẩm độcao, cho nên năm nào bà con cũng thấy bệnh đạo ôn gây hại nặng nhất vàovụ lúa ĐX. Hoặc là khi mưa nhỏ kéo dài, trời âm u, đêm có sương mù nhiềucũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn phát triển. Do đó bà con phảitheo dõi tin thời tiết và thăm đồng thường xuyên để phun thuốc phòng trừkhi bệnh chớm xuất hiện.Về sự lây lan của nấm bệnh: Bào tử có thể bay trong không khí và theo giólây lan khắp nơi. Vì vậy chúng ta cần phải cày vùi rơm rạ sau thu hoạch, thugom - tiêu diệt lúa rày - lúa chét, cỏ dại mọc ven bờ để tránh mầm bệnh lưutồn và lây lan cho những vụ sau. Ngoài ra nấm cũng có thể lây lan qua cáchạt bị bệnh, chúng có thể được tìm thấy trong phôi, nội nhũ, vỏ hạt lúa. Vìvậy việc xử lý hạt giống trước khi gieo sạ cũng cần được quan tâm. Hiện naytrên thị trường có rất nhiều loại thuốc hóa học đặc trị bệnh đạo ôn nhưng khixử lý hạt giống thì chúng ta nên chọn thuốc có phổ tác dụng rộng như làWORKUP 9SL, VICARBEN 50HP, VIXAZOL 275SC, VIRAM PLUS500SC… để vừa trừ nấm đạo ôn vừa trừ được mầm bệnh của những loạinấm khác như là nấm gây bệnh đốm nâu, lúa von, lem hạt…Về thuốc phòng trừ bệnh đạo ôn: Hiện nay có rất nhiều loại thuốc để phòngtrừ bệnh đạo ôn đạt hiệu quả cao và phổ biến như VIFUSI 40 ND, FUJI-ONE 40 ND, VIFUKI 40ND, VIKITA50ND... Để việc phòng trừ bệnh đạoôn đạt hiệu quả, bà con nên sử dụng đúng liều lượng khuyến cáo trên bao bìhướng dẫn, khi phun thuốc bà con nên chỉnh béc phun cho thật nhuyễn đểthuốc có thể bám đều trên lá và trên bông; lượng nước thuốc phun cũng phảitùy thuộc giai đoạn lúa, ví dụ như phun thuốc khi lúa ở giai đoạn đẻ nhánhthì lượng nước thuốc chỉ cần khoảng 320 lít/ ha nhưng khi cây lúa đã lớn kínhàng thì lượng nước thuốc phun phải nhiều hơn để đảm bảo nước thuốc phủđều khắp diện tích mặt lá và bông lúa. Mặt khác, khi phun thuốc vào buổisáng sớm thì ta nên dùng cành cây gạt sương đọng trên lá trước, vì giọtsương đọng trên lá có thể kéo nước thuốc rơi xuống đất khi chúng ta phunthuốc, ...