Một vài đặc điểm về cảnh huống ngôn ngữ ở huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La

Bài viết nghiên cứu cảnh huống ngôn ngữ ở một địa bàn dân tộc thiểu số, bao gồm hai nội dung là: nhận diện và xác định môi trường, hoàn cảnh và không gian người dân tộc thiểu số sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ và ngôn ngữ quốc gia; nhận diện thái độ ngôn ngữ của người dân tộc thiểu số. Những số liệu và kết luận của việc nghiên cứu cảnh huống ngôn ngữ là những cơ sở quan trọng cho việc hoạch định và thực hiện chính sách ngôn ngữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một vài đặc điểm về cảnh huống ngôn ngữ ở huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La So 5 (247)-2016 N G O N N G O * & B(n S6NG 83 HGON NGO HOC VA VIET N G g H p q M O T VAI DAC DIEM VE CANH HUONG NGON N G C (S HUYEN THUAN CHAU, T I N H SON LA SOME FEATRURES OF THE LANGUAGE SITUATION IN THUAN CHAU DISTRICT - SON LA PROVINCE BUI T H A N H HOA (TS; Dai hgc Tay Bic) Abstract: Thuan Chau is a district located in the Northern mountainous area of Son La province which has 28 communes and a town. Like the majority of ethnic minority regions in Viet Nam in general and in Son La in particular, this is a multiethnic, multilingual region with 10 ethnic groups. In this paper, based on the general theory of language situation, we will describe some features of the language situation in Thuan Chau in terms of the socio-economic characteristics, the population distribution, the life of the ethnic minorty people in Thuan Chau, the characteristics of ethnic minortity language in Thuan Chau, the distribution of language in the district and the common patiems of language use. Key words: language situation; ethnic minority; Thuan Chau dicstrict; Son La province. 1. Dgt van de d vimg dan tfc thilu so (DTTS) ndi chung vd vimg DTTS Tay Bdc ndi rieng, ngdn ngft vfta Id mft thanh ^ vdn hod d|ic tiiii, vfta Id cdng cy dl phattiilnti-ongcfng ding x3 hfi. Muln phdt triln ben vihig viing DTTS thi vifc sft dyng ngdn ngfi dl phdt triln vdn hda, phdt triln con ngudi vd ndng cao chit lugng nguIn nhdn lyc ciia cfng dong cu dan Id ddi hdi cap tiiilt. Ndi cdch khdc, d mdi trudng ddc thii nay, van dl sft dyng ngdn ngft mang gia trj nhu la mft yiu t l dl phdt triln xd hfi. Nghidn cftu cdnh hulng ngdn ngft (CHNN) d mft ( ^ biin DTI^ bao gIm hai ngi dung la: nhfn difn vd xdc dinh mdi trudng, hodn cdnh vd khdng gian ngudi dSn tfc tiiieu so sft dyng ngdn ngft m? dd vd ngdn ngit quoc ^ a ; nhfn difn thai dd n ^ n ngft cda ngudi dan tdc thilu sl. Nhihig sl lifu vd kit luan ciia vifc nghidn cftu CHNN Id nhihig ca sd quan trgng cho vide hogch djnh vd Ihyc hifn chfnh sdch ngdn ngfi. Thudn Chdu Id mft trong 12 don vi hdnh chfnh cda tinh Scm La. Cung nhu da sl cdc viing DTTS khdc, Thudn Chau Id mft viing DTTS da ngft vdi nhihig ddc film vl CHNN khd diln Wnh cho Son La ndi ridng, vung Tay Bdc ndi chung.Trong b ^ viet ndy, chung tdi se phan tich mft so dfc dilm cua CHNN d Thufn Chdu, tft dd cung c ^ them cdc cft lifu tiiyc te dl kiln nghj mft so fiem gdp phan hogch djnh chfnh sdch ngdn ngfi - xa hfi phd hgp vdi dja phuong. 2. Khdi nifm cdnh hudng ngon nga CHNN la mft khdi nifm quan trgng cda ngdn ngfi hgc xd hfi. Cdc nhd i ^ d n cftu ngdn ngft trong nude ciing nhu trdn the gjdi da dua ra nhieu cdch hilu vl CHNN. Theo tdc gid Nguyen Vdn Lgi (2000) tiii ndi din CHNN Id ndi den to^n bf hlnh thai ton tgi cda mft ngdn ngfi hay toan bf cdc ngdn ngfi trong mli quan hf tuong h§ ve mdt Idnh till - xd hfi vd sy tuong tdc vl m§t chftc nang, trong gidi han cua mft khu vyc dia If hay mft tiiyc till hanh chiih - chfrfi tr} nhat djnh [6]. Cdn theo Nguyin Vdn Khang tiii: Canh huong ngdn ngfi (language situation) Id tinh hinh tin t^ vd hanh chftc cda cdc ngdn ngft hodc cdc hlnh thftc ciia ngdn ngft trong pham vi cfng