Một vài thuốc mới điều trị bệnh đái tháo đường type 2

Khoảng 20 năm trở lại đây, các nhà khoa học đã cónhiều cố gắng phát triển thêm một số loại thuốc mới.Các thuốc này đều nhằm tới hormon incretin GLP-1.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một vài thuốc mới điều trị bệnh đái tháo đường type 2 Một số thuốc mới điều trị bệnh đáitháo đường type 2Khoảng 20 năm trở lại đây, các nhà khoa học đã cónhiều cố gắng phát triển thêm một số loại thuốc mới.Các thuốc này đều nhằm tới hormon incretin GLP-1.GLP-1 được tiết ra bởi tế bào L ở ruột có khả năngđiều chỉnh đường máu thông qua nhiều cơ chế khácnhau.Trong cơ thể người, GLP-1 bị mất tác dụng rất nhanh bởimen DPP-IV. Mọi nỗ lực tạo thuốc mới nhằm vào 2hướng: ức chế hoạt tính men DPP-IV; và tạo ra chất giốngGLP-1 nhưng kéo dài được thời gian tác dụng.Byetta Byetta (exenatide = exendin-4) được chiết xuất từ nước bọt một loại thằn lằn độc ở Nam Mỹ có tácCấu trúc phân tử dụng giống incretin (GLP 1) do ruộtinsulin.tiết ra tác động đến tụy kích thích tiết insulin, làm giảm tiếtglucagon (một hormon do tụy tiết ra làm tăng đườngmáu), làm chậm hoạt động của ruột. Do đó, byetta làmgiảm đường máu và có thể dùng kèm theo các thuốc hạđường máu khác như nhóm sulfonylurea, nhómmetformin.Giống như các loại thuốc trị bệnh đái tháo đường trướcđây, byetta không chữa khỏi được bệnh đái tháo đường,byetta chỉ tạo thêm một lựa chọn khác cho bệnh nhân khinhững thuốc trước đây tỏ ra mất tác dụng. Khi dùngbyetta, HbA1c giảm được khoảng 0,5-1%.Không dùng được byetta trong trường hợp mắc đái tháođường type 1 (vì tụy không còn tiết insulin nữa); vì byettathải chủ yếu qua thận nên nếu bệnh nhân suy thận nặng(mức lọc cầu thận dưới 30ml/phút) cũng không được sửdụng loại thuốc này. Ngoài ra, nếu bị mẫn cảm với thuốchoặc bị bệnh đường ruột nghiêm trọng cũng không thểdùng byetta.Tác dụng phụ chủ yếu của thuốc là buồn nôn, nôn, đingoài gặp tới 30-45% số người dùng. Các tác dụng phụkhác ít gặp hơn bao gồm chóng mặt, đau đầu, yếu cơ,phù, chán ăn, trào ngược dạ dày-thực quản. Một tác dụngphụ khác rất nặng là thuốc byetta có thể gây nên hoại tửtụy cấp.Byetta được dùng như thế nào?Tiêm dưới da ngày 2 lần trước bữa ăn sáng và chiều5mcg/lần ít nhất 60phút trước ăn. Sau một tháng nếuđường máu chưa đạt được mức yêu cầu có thể tăng liềulên gấp đôi (10mcg/lần). Không dùng cho trẻ em. Loạibyetta LAR dùng tiêm 1 lần/tuần đang trong quá trình thửnghiệm. Byetta được chính thức sử dụng từ ngày28/4/2005.Thuốc ức chế men DPP-IVCó 2 thuốc đang được lưu hành: sitagliptin được dùng ởcả châu Âu và Mỹ, vildagliptin mới chỉ được dùng ở châuÂu. Cả 2 loại thuốc này đều dùng theo đường uống, cótác dụng ức chế men DPP-IV nên làm tăng lượng GLP-1có sẵn trong cơ thể. Tác dụng phụ chủ yếu là đau đầu,buồn nôn và nôn. Ngoài ra, thuốc còn có tác động lên hệmiễn dịch tạo thuận lợi cho viêm đường hô hấp trên, viênhọng. Không được dùng nhóm thuốc này cho bệnh nhânmắc tiểu đường type 1. Vì là nhóm thuốc rất mới (dùng từ17/10/2006) nên những tác động dài hạn (cả tốt và xấu)vẫn còn phải được theo dõi thêm.Đồng phân amylin tổng hợp - pramlintideHiện chỉ có duy nhất một thuốc được Mỹ phê chuẩn dùngcho bệnh nhân tiểu đường type 2 – pramlintide.Khi được tiêm dưới da trước các bữa ăn Pramlintide cótác dụng làm giảm đường máu sau ăn; giảm lượng thứcăn đưa vào khiến bệnh nhân giảm cân. Theo các thửnghiệm, pramlitide làm giảm đường máu mức độ nhẹ khimà chỉ số HbA1c chỉ giảm được 0,5-0,7%. Cân nặng giảmđược 1-1,5kg sau 6 tháng sử dụng.Pramlintide dùng được cho cả bệnh nhân tiểu đường type1 và type 2. Tác dụng phụ chủ yếu là đau đầu, chóng mặt,ho và nhất là tác dụng phụ trên đường tiêu hóa gây đaubụng, buồn nôn, nôn. Pramlintide được phê chuẩn sửdụng từ tháng 3/2005. Giá điều trị tối thiểu từ 189-293,9USD/tháng.Tóm lại, các thuốc mới phát hiện gần đây tuy có đem lạithêm một số lựa chọn cho người mắc bệnh tiểu đườngtype 2. Nhưng thuốc còn quá mới nên các công trìnhnghiên cứu tác động lâu dài còn thiếu để đánh giá hết tácdụng lợi/hại của thuốc. Mặt khác giá thành điều trị rất đắtvà chưa sẵn có ở Việt Nam cũng hạn chế việc sử dụngcác loại thuốc này. Hiện tại, các thuốc kinh điển gồmsulphonylurea, metformin, glitazone, insulin là nhữngthuốc mang lại hiệu rất tốt nếu biết dùng đúng cách. ...