Mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Các nhân tố ảnh hưởng và tác động đối với tỷ suất sinh lợi
Số trang: 13
Loại file: pdf
Dung lượng: 666.36 KB
Lượt xem: 17
Lượt tải: 0
Xem trước 2 trang đầu tiên của tài liệu này:
Thông tin tài liệu:
Bài viết Mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Các nhân tố ảnh hưởng và tác động đối với tỷ suất sinh lợi tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Các nhân tố ảnh hưởng và tác động đối với tỷ suất sinh lợi KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 37. MỨC ĐỘ CHẤP NHẬN RỦI RO CỦA NHÀ ĐẦU TƯ CÁ NHÂN TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI TỶ SUẤT SINH LỢI TS. Lê Hoàng Anh*, Dương Cẩm Tú*, Trương Việt Hoàng*, Đỗ Trâm Huyền*,Trần Phương Anh* Tóm tắt Bài viết này tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Bằng việc vận dụng các Lý thuyết tài chính hành vi, Lý thuyết hành động hợp lý (TRA) và Lý thuyết hữu dụng kỳ vọng (EUT), nhóm tác giả đã khảo sát các cá nhân tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố tác động đến mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư là: đặc điểm tính cách, mức độ hiểu biết tài chính và đánh giá của nhà đầu tư về bất cân xứng thông tin trên thị trường. Nghiên cứu cũng chỉ ra những nhà đầu tư có mức độ chấp nhận rủi ro càng cao thì tỷ suất sinh lợi đạt được càng lớn. Từ kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả cho rằng, nhà đầu tư nên tự tin và quyết đoán hơn, đồng thời nâng cao hiểu biết và đánh giá đúng chất lượng thông tin thị trường, nhận thức rõ mức độ chấp nhận rủi ro của mình, nhờ vậy, có những phương pháp đầu tư phù hợp với mức tỷ suất sinh lợi kỳ vọng. Các công ty chứng khoán, nhà hoạch định, nghiên cứu và quản lý thị trường cần hiểu được mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư để có những phương pháp mở rộng thị trường, tăng cường hiệu quả hoạt động và tạo môi trường đầu tư lành mạnh. Từ khóa: Mức độ chấp nhận rủi ro, nhà đầu tư cá nhân, rủi ro chứng khoán, tỷ suất sinh lợi * Viện Ngân hàng - Tài chính, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân 466 KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2021 VÀ TRIỂN VỌNG NĂM 2022: ỔN ĐỊNH KINH TẾ VĨ MÔ VÀ LÀNH MẠNH TÀI CHÍNH TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID-19 1. GIỚI THIỆU Thị trường chứng khoán Việt Nam thành lập và phát triển ổn định không chỉ tạo ra một kênh huy động vốn dài hạn cho các tổ chức như doanh nghiệp hay ngân hàng, mà còn là một kênh đầu tư hấp dẫn với các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là các nhà đầu tư muốn mạo hiểm và kỳ vọng có tỷ suất sinh lợi cao. Tuy nhiên, trên thực tế, đầu tư chứng khoán luôn tiềm ẩn những rủi ro đến từ nhiều yếu tố khác nhau. Do vậy, để đảm bảo mức sinh lợi kỳ vọng, rủi ro nói chung hay mức độ chấp nhận rủi ro nói riêng là một vấn đề quan trọng, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trên thị trường, ảnh hưởng lớn tới việc ra quyết định của các cá nhân (Arshad và Ibrahim, 2019). Mối quan hệ giữa tỷ suất sinh lợi và rủi ro đã có rất nhiều nghiên cứu nhằm tìm ra một phương pháp để lựa chọn các khoản đầu tư với mục tiêu chính là tối đa hóa lợi nhuận tổng thể trong mức rủi ro có thể chấp nhận được, điển hình như: Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại (MPT) của Markowitz, mô hình Định giá tài sản vốn CAPM, mô hình 3 nhân tố của Fama và French... Nhìn chung, tất cả các mô hình và lý thuyết liên quan đều khẳng định một điều rằng, rủi ro có ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư. Thực tế cho thấy, Việt Nam là một nền kinh tế mới nổi, thị trường chứng khoán có nhiều biến động mạnh nên nhà đầu tư đối mặt độ rủi ro cao so với các hình thức kinh doanh đầu tư khác, trong khi chưa có nhiều đề tài nghiên cứu về rủi ro và tác động của nó tới tỷ suất sinh lợi, đặc biệt là thị trường Việt Nam chịu tác động của vấn đề bất cân xứng thông tin cũng như đặc trưng về tỷ lệ sở hữu của Nhà nước cao tại các công ty niêm yết... Bất cân xứng thông tin trên thị trường chứng khoán Việt Nam chịu tác động của giá cổ phiếu, khối lượng giao dịch, độ biến động của giá giao dịch và đòn bẩy tài chính (Nguyễn Thị Hiên, 2021), mang đặc điểm của thị trường chứng khoán cận biên với mức độ rủi ro cao đi kèm sự xuất hiện của các cú sốc và tin xấu trong nhiều thời điểm. Điều này khiến cho mối liên hệ giữa mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi có thể có nhiều sai khác so với những lý thuyết, nghiên cứu cơ bản trên thế giới. Bài viết này tập trung vào xác định mối quan hệ giữa tỷ suất sinh lợi và mức độ chấp nhận rủi ro cũng như các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ chấp nhận đó. Để lựa chọn mô hình phù hợp, các tác giả sử dụng Lý thuyết tài chính hành vi, Lý thuyết hành động hợp lý (TRA) và Lý thuyết hữu dụng kỳ vọng (EUT). Ngoài ra, các tác giả tham khảo thang đo Mức độ chấp nhận rủi ro của Grable (1997). Như vậy, ngoài phần giới thiệu, bài viết gồm các nội dung: (i) tổng quan nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu, (ii) phương pháp nghiên cứu và mô hình nghiên cứu, (iii) kết quả nghiên cứu và thảo luận, những hàm ý chính sách nhằm giúp các nhà đầu tư cá nhân tối ưu tỷ suất sinh lợi của mình. 467 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU 2.1. Mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Nhà đầu tư cá nhân là một thành phần quan trọng, cung cấp vốn cho thị trường chứng khoán để tạo ra tính thanh khoản cho các chứng khoán. Nhóm nhà đầu tư này chiếm tỷ trọng lớn với nguồn vốn, quy mô giao dịch nhỏ, ít kiến thức về đầu tư và thường lệ thuộc vào môi giới (Nguyễn Đức Hiển, 2012). Bởi vậy, nhà đầu tư cá nhân dễ gặp phải các rủi ro đến từ thị trường (rủi ro hệ thống, phi hệ thống, thanh khoản, lãi suất) và có thể đến từ chính bản thân nhà đầu tư (rủi ro về nhận thức, rủi ro tâm lý hành vi của nhà đầu tư). Huffman và Moll (2013) đã tìm ra mối quan hệ cùng chiều giữa rủi ro và tỷ suất sinh lợi chứng khoán, có nghĩa rủi ro càng lớn thì lợi nhuận càng cao, nhà đầu tư có mức chấp nhận rủi ro cao thì sẽ thu được nguồn lợi xứng đáng ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Các nhân tố ảnh hưởng và tác động đối với tỷ suất sinh lợi KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 37. MỨC ĐỘ CHẤP NHẬN RỦI RO CỦA NHÀ ĐẦU TƯ CÁ NHÂN TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI TỶ SUẤT SINH LỢI TS. Lê Hoàng Anh*, Dương Cẩm Tú*, Trương Việt Hoàng*, Đỗ Trâm Huyền*,Trần Phương Anh* Tóm tắt Bài viết này tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Bằng việc vận dụng các Lý thuyết tài chính hành vi, Lý thuyết hành động hợp lý (TRA) và Lý thuyết hữu dụng kỳ vọng (EUT), nhóm tác giả đã khảo sát các cá nhân tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố tác động đến mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư là: đặc điểm tính cách, mức độ hiểu biết tài chính và đánh giá của nhà đầu tư về bất cân xứng thông tin trên thị trường. Nghiên cứu cũng chỉ ra những nhà đầu tư có mức độ chấp nhận rủi ro càng cao thì tỷ suất sinh lợi đạt được càng lớn. Từ kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả cho rằng, nhà đầu tư nên tự tin và quyết đoán hơn, đồng thời nâng cao hiểu biết và đánh giá đúng chất lượng thông tin thị trường, nhận thức rõ mức độ chấp nhận rủi ro của mình, nhờ vậy, có những phương pháp đầu tư phù hợp với mức tỷ suất sinh lợi kỳ vọng. Các công ty chứng khoán, nhà hoạch định, nghiên cứu và quản lý thị trường cần hiểu được mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư để có những phương pháp mở rộng thị trường, tăng cường hiệu quả hoạt động và tạo môi trường đầu tư lành mạnh. Từ khóa: Mức độ chấp nhận rủi ro, nhà đầu tư cá nhân, rủi ro chứng khoán, tỷ suất sinh lợi * Viện Ngân hàng - Tài chính, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân 466 KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2021 VÀ TRIỂN VỌNG NĂM 2022: ỔN ĐỊNH KINH TẾ VĨ MÔ VÀ LÀNH MẠNH TÀI CHÍNH TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID-19 1. GIỚI THIỆU Thị trường chứng khoán Việt Nam thành lập và phát triển ổn định không chỉ tạo ra một kênh huy động vốn dài hạn cho các tổ chức như doanh nghiệp hay ngân hàng, mà còn là một kênh đầu tư hấp dẫn với các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là các nhà đầu tư muốn mạo hiểm và kỳ vọng có tỷ suất sinh lợi cao. Tuy nhiên, trên thực tế, đầu tư chứng khoán luôn tiềm ẩn những rủi ro đến từ nhiều yếu tố khác nhau. Do vậy, để đảm bảo mức sinh lợi kỳ vọng, rủi ro nói chung hay mức độ chấp nhận rủi ro nói riêng là một vấn đề quan trọng, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trên thị trường, ảnh hưởng lớn tới việc ra quyết định của các cá nhân (Arshad và Ibrahim, 2019). Mối quan hệ giữa tỷ suất sinh lợi và rủi ro đã có rất nhiều nghiên cứu nhằm tìm ra một phương pháp để lựa chọn các khoản đầu tư với mục tiêu chính là tối đa hóa lợi nhuận tổng thể trong mức rủi ro có thể chấp nhận được, điển hình như: Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại (MPT) của Markowitz, mô hình Định giá tài sản vốn CAPM, mô hình 3 nhân tố của Fama và French... Nhìn chung, tất cả các mô hình và lý thuyết liên quan đều khẳng định một điều rằng, rủi ro có ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư. Thực tế cho thấy, Việt Nam là một nền kinh tế mới nổi, thị trường chứng khoán có nhiều biến động mạnh nên nhà đầu tư đối mặt độ rủi ro cao so với các hình thức kinh doanh đầu tư khác, trong khi chưa có nhiều đề tài nghiên cứu về rủi ro và tác động của nó tới tỷ suất sinh lợi, đặc biệt là thị trường Việt Nam chịu tác động của vấn đề bất cân xứng thông tin cũng như đặc trưng về tỷ lệ sở hữu của Nhà nước cao tại các công ty niêm yết... Bất cân xứng thông tin trên thị trường chứng khoán Việt Nam chịu tác động của giá cổ phiếu, khối lượng giao dịch, độ biến động của giá giao dịch và đòn bẩy tài chính (Nguyễn Thị Hiên, 2021), mang đặc điểm của thị trường chứng khoán cận biên với mức độ rủi ro cao đi kèm sự xuất hiện của các cú sốc và tin xấu trong nhiều thời điểm. Điều này khiến cho mối liên hệ giữa mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi có thể có nhiều sai khác so với những lý thuyết, nghiên cứu cơ bản trên thế giới. Bài viết này tập trung vào xác định mối quan hệ giữa tỷ suất sinh lợi và mức độ chấp nhận rủi ro cũng như các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ chấp nhận đó. Để lựa chọn mô hình phù hợp, các tác giả sử dụng Lý thuyết tài chính hành vi, Lý thuyết hành động hợp lý (TRA) và Lý thuyết hữu dụng kỳ vọng (EUT). Ngoài ra, các tác giả tham khảo thang đo Mức độ chấp nhận rủi ro của Grable (1997). Như vậy, ngoài phần giới thiệu, bài viết gồm các nội dung: (i) tổng quan nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu, (ii) phương pháp nghiên cứu và mô hình nghiên cứu, (iii) kết quả nghiên cứu và thảo luận, những hàm ý chính sách nhằm giúp các nhà đầu tư cá nhân tối ưu tỷ suất sinh lợi của mình. 467 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU 2.1. Mức độ chấp nhận rủi ro và tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Nhà đầu tư cá nhân là một thành phần quan trọng, cung cấp vốn cho thị trường chứng khoán để tạo ra tính thanh khoản cho các chứng khoán. Nhóm nhà đầu tư này chiếm tỷ trọng lớn với nguồn vốn, quy mô giao dịch nhỏ, ít kiến thức về đầu tư và thường lệ thuộc vào môi giới (Nguyễn Đức Hiển, 2012). Bởi vậy, nhà đầu tư cá nhân dễ gặp phải các rủi ro đến từ thị trường (rủi ro hệ thống, phi hệ thống, thanh khoản, lãi suất) và có thể đến từ chính bản thân nhà đầu tư (rủi ro về nhận thức, rủi ro tâm lý hành vi của nhà đầu tư). Huffman và Moll (2013) đã tìm ra mối quan hệ cùng chiều giữa rủi ro và tỷ suất sinh lợi chứng khoán, có nghĩa rủi ro càng lớn thì lợi nhuận càng cao, nhà đầu tư có mức chấp nhận rủi ro cao thì sẽ thu được nguồn lợi xứng đáng ...
Tìm kiếm theo từ khóa liên quan:
Nhà đầu tư cá nhân Rủi ro chứng khoán Tỷ suất sinh lợi Quản lý thị trường Chất lượng thông tin thị trườngGợi ý tài liệu liên quan:
-
500 CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM CĂN BẢN VỀ CHỨNG KHOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
69 trang 202 0 0 -
Bài giảng Đầu tư tài chính - Chương 1: Tổng quan về đầu tư tài chính
25 trang 112 2 0 -
Bài giảng Tài chính hành vi - Chủ đề 7: Nhà đầu tư cá nhân và tác động của cảm xúc
43 trang 103 3 0 -
108 trang 66 0 0
-
76 trang 46 0 0
-
Giáo trình Phân tích và đầu tư chứng khoán
335 trang 44 0 0 -
Bài tập cổ phiếu và trái phiếu
5 trang 43 0 0 -
10 trang 37 1 0
-
Phát triển các công cụ chứng khoán phái sinh ở Việt Nam
3 trang 36 0 0 -
Tiểu luận: Thị trường chứng khoán
31 trang 35 0 0