Nấm mọc trong phổi, tai hoạ khôn lường

Nấm phổi là loại bệnh hay gặp ở xứ nhiệt đới như ViệtNam. Mùa xuân nắng và ẩm, nấm phát triển mạnh nênnguy cơ càng cao. Trong thực tế điều trị có trườnghợp phát hiện muộn, bệnh diễn tiến nguy kịch, phảicắt bỏ một phần phổi để giữ lại tính mạng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nấm mọc trong phổi, tai hoạ khôn lường Nấm mọc trong phổi, taihoạ khôn lườngNấm phổi là loại bệnh hay gặp ở xứ nhiệt đới như ViệtNam. Mùa xuân nắng và ẩm, nấm phát triển mạnh nênnguy cơ càng cao. Trong thực tế điều trị có trườnghợp phát hiện muộn, bệnh diễn tiến nguy kịch, phảicắt bỏ một phần phổi để giữ lại tính mạng. Năm 1856, Virchow, một bác sĩ làm công tác giải phẫu bệnh đã nghiên cứu về bệnh nấm phổi ởngười. Có nhiều loại nấm gây bệnh trên phổi, trong đó thểnhiễm nấm được nhiều người chú ý nhất là nấm phổi doaspergillus gây nên. Đến năm 1952, Hinson và các cộngsự của mình đã sắp xếp bệnh nấm aspergillus ở phổithành ba thể lâm sàng chính: dị ứng, xâm lấn và hoại sinh.Trong đó thể hoại sinh thường khu trú trong các hang laocó từ trước đó và tạo thành u nấm. Theo y văn thế giới,bệnh u nấm phổi đang ngày càng tăng cùng với sự sửdụng rộng rãi các loại thuốc hoá trị liệu và ức chế miễndịch trong điều trị bệnh ung thư và ghép nội tạng.Ai là người dễ bị nấm phổi?Tất cả các loại thường gặp của nấm aspergillus gây bệnhcho người đều có ở khắp nơi trong môi trường sống.Chúng mọc trên những lá cây rụng, các loại hạt thực vậtnhư lúa, ngô…; trong các đống cỏ khô và các loại thực vậtbỏ làm phân. Con người rất hay hít phải bào tử của nấm,nhưng lại ít khi bị bệnh. Phần lớn những người bị bệnhđều có cơ địa suy giảm miễn dịch do bệnh hay do dùngthuốc điều trị bệnh.Ở Việt Nam, bệnh thường thấy nhất ở những bệnh nhânbị lao phổi tạo hang, điều trị lâu dài bằng các loại thuốc ứcchế miễn dịch như corticoide, azathioprine và các thuốcchống ung thư… Ngoài ra bệnh cũng hay bắt gặp ởnhững người bị hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải(AIDS). Ở những bệnh nhân này, nhất là vào giai đoạncuối, cùng với tiêu chảy, lao phổi tiến triển dạng lao kê làtình trạng nhiễm nấm toàn thân. Trong đó đa phần là donấm candida và aspergillus. Một số trường hợp u nấmaspergillus phát triển trên những bệnh nhân bị bệnh phổimãn tính trước đó, ngoại trừ bệnh lao, như: bệnh sacoide,dãn phế quản, dãn phế nang, ung thư phổi có hoại tửtrung tâm và tạo hang, kén khí phổi… Trong quá trình điềutrị cho các bệnh nhân cần phẫu thuật lồng ngực và timmạch, các bác sĩ cũng đã mổ cho nhiều trường hợp vừacó u nấm phổi vừa bị ung thư phổi.Khi hít phải số lượng lớn bào tử nấm, người bình thườngchỉ có thể bị viêm phổi cấp tính lan toả và thường tự khỏi,không để lại di chứng gì đặc biệt sau vài tuần. Chỉ ởnhững bệnh nhân bị lao phổi, nấm aspergillus mới có thểmọc trên các cây phế quản bị tổn thương, trên các nangphế quản hoặc trong các hang lao.Các triệu chứng thường gặpCó một số bệnh nhân bị u nấm phổi có thể tồn tại nhiềunăm mà không có triệu chứng gì về lâm sàng, số lượngnhững bệnh nhân này chiếm từ 18 – 22% theo y văn.Bệnh nhân thường có các triệu chứng cơ năng của bệnhphổi mãn tính sẵn có. Trong đó phần lớn đều có các triệuchứng khá điển hình và đặc hiệu như: sốt (thường ngườibệnh sốt không cao, không liên tục mà thành từng đợt, cónhững thời gian không bị sốt. Sốt là biểu hiện của tìnhtrạng dị ứng với nấm, hiếm khi sốt kéo dài, suy kiệt hoặcsụt cân); khạc đàm rất nhiều (khạc đàm thường là dobệnh đi kèm hơn là do u nấm. Trong đàm có thể tìm thấycác tế bào nấm nếu mang đi xét nghiệm bằng cách soitươi và quan sát dưới kính hiển vi. Tuy nhiên, có thể cáctế bào nấm này lại có nguồn gốc của nhiễm nấm từđường tiêu hoá). Khó thở cũng là triệu chứng của cácbệnh đi kèm như lao, dãn phế quản, ung thư phổi…gâysuy giảm chức năng hô hấp. “Nấm gây bệnh tồn tại khắp nơi, do đó việc vô tình tiếp xúc với nấm là khó tránh khỏi. Cách dự phòng có thể thực hiện là giữ cho cơ thểĐặc biệt, ho và ho ra máu là triệu không bị suychứng nổi bật đặc trưng nhất của giảm sức đềbệnh. Ho thường dai dẳng, trong đó có kháng”tới 95% các trường hợp là ho ra máutừ số lượng ít có dính đàm, đến nhiều có thể gây tử vong.Trong số này, 20% ho ra máu tái phát nhiều lần và ho ramáu với số lượng từ trung bình đến rất nhiều. Một sốbệnh nhân bị ho ra máu kiểu sét đánh, tức là ho nhiều ồ ạtdo tổn thương các mạch máu của phổi vì tế bào nấm ănlan vào. Ho ra máu là một triệu chứng làm bệnh nhân rấtlo lắng và là chỉ định chính để can thiệp phẫu thuật.Phẫu thuật là điều trị bắt buộcỞ một số bệnh nhân, các bác sĩ nội khoa có thể sử dụngthuốc kháng nấm toàn thân để điều trị, hoặc dùng thuốckháng nấm bơm vào hang nấm bằng một ống thông đặtxuyên qua da. Thuốc thường dùng là Amphotericin ...