Nấm MốiTheo một số cư dân miệt Mái Dầm (Phú Hữu, ChâuThành, Hậu Giang), nấm mối chỉ xuất hiện ở đây đúngvào sáng sớm mồng năm tháng năm âm lịch, rồi tàn ngaykhi mặt trời vừa rạng . Vì là của hiếm nên mọi nhà phảithức thật sớm để tranh thủ hái những tai nấm mọc đầycác gốc tre còn man mát sương đêm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nấm mối Nấm MốiTheo một số cư dân miệt Mái Dầm (Phú Hữu, ChâuThành, Hậu Giang), nấm mối chỉ xuất hiện ở đây đúngvào sáng sớm mồng năm tháng năm âm lịch, rồi tàn ngaykhi mặt trời vừa rạng . Vì là của hiếm nên mọi nhà phảithức thật sớm để tranh thủ hái những tai nấm mọc đầycác gốc tre còn man mát sương đêm.Tuy nhiên, nấm mối không phải chỉ xuất hiện vào ngày Tếtnửa năm tại Phú Hữu, mà có mặt ở nhiều địa phươngkhác, sau nhiều ngày “nực giông nực mưa”, trời ầm ào đổmấy cơn mưa đầu mùa. Tiết trời mát dịu, nước mưa thấmvào đất, tạo nóng ẩm khiến từ các bụi tre, các ổ mối, cácvườn dừa, nơi có rễ cây mục nhú lên những tai nấm cómàu trắng hồng, bum búp, cao chừng 2cm. Nhỏ hơn nấmrơm một chút, nấm mối mọc từng giề, xinh xinh, “mátmắt”. Vậy là người ta mê mải hái trong niềm vui của mộtmùa nấm mới.Nấm hái về được người Phú Hữu dùng làm nhưn thaycho đậu xanh, giá, thịt ba rọi, tôm, để làm một món duynhất đón Tết Đoan ngọ là bánh xèo. Nấm hái xong, đemvề nhà, một người nhẹ tay rửa sạch. Một vài người kháclặt rửa rau sống. “Chuyên gia” đổ bánh, không ngừng taycho vá bột màu vàng nghệ chan đều lòng chảo, đã trángsẵn mỡ nước hoặc dầu ăn, phát ra tiếng kêu “xèo xèo”thật vui tai. Bánh đổ xong đem cúng, dọn xuống, cả nhàcùng ngồi bên nhau xúm xít ăn. Nhưng ngon nhất lànhững chiếc bánh vừa mới tráng, xông hơi nóng vào mặt,vừa giòn vừa béo vừa ngọt hòa trong vị đắng, chát, chuacủa các loại rau quả: cát lồi, đọt chiết, đọt sộp, đọt xoài, lálụa, dưa leo... tươi non nõn.Ở nông thôn Đồng bằng sông Cửu Long, Tết Đoan ngọ làngày vui lớn thứ nhì trong năm, sau Tết Nguyên đán.Thoát thai từ Trung Quốc, nhưng Đoan ngọ ở đây có ýnghĩa khác, đó là ngày tết giữa năm, hoàn toàn mang bảnsắc văn hóa Việt: con cháu đi làm ăn xa đều tụ tập về nhà,cúng kiến tưởng nhớ ông bà cha mẹ. Trong niềm vui sumvầy ấy, người lớn vừa ăn uống vừa kể chuyện mình đãlàm được một cách tốt đẹp trong thời gian qua, còn lứa trẻthầm thì với nhau những buồn vui của tuổi mới lớn. Khôngkhí ngày tết đầm ấm và... ngon ấy cứ diễn ra khi “đáo lệ”.Ở những nơi khác, nấm mối được chế biến thành nhiềumón ăn hấp dẫn. Ăn bắt ngây là nấm mối hầm đuôi heo.Ăn quên thôi khi nấm mối được hầm nước cốt dừa, lácách. Dù món nào, các thức ăn này cũng tạo cho ngườithưởng thức cảm giác ngon miệng, khó quên. Múc một ítnước hầm đuôi heo cho vô chén, húp một miếng, “vị ngọtcủa đất” chan hòa khắp mặt lưỡi, mùi thơm của thịt xônglên mũi. Riêng nước um nóng hổi, bốc hơi, cho mặt lưỡi têtê vị ngọt bùi, béo đắng, không món nào sánh bằng. Cũngvới vị đắng thơm thanh thoát của lá cách, khi xào với nấmsẽ là món ngon. Màu xanh đậm của lá cách lẫn màu ửnghồng của nấm thoảng thơm khiến bụng dạ cồn cào. Gắpnhai sẽ thấy cảm giác giòn, xốp, mịn của các tai nấm cùngvị ngọt hòa vị đắng thơm của lá cách như thấm tận niêmmạc dạ dày. Cắn miếng ớt hiểm xanh, vị cay của nó nhưnốt nhạc điểm xuyết một cách “điệu đàng”. Ăn như vậy đãngon, nhưng nấm mối ngon nhất là những tai búp. Chohột đậu phộng làm nhân rồi lăn nhẹ tai nấm trên dĩa muốiớt, sau đó dùng lá cách gói lại. Nướng vừa chín tới, đâysẽ là một món ngon bảo đảm không nhà hàng nào cóđược!Có thưởng thức nấm mối rồi mới biết đây là loài nấm chota vị ngọt “ăn đứt” vị ngọt của nấm rơm, nấm mèo. Ngẫmkỹ mới biết nhờ sự “hoang dã” của nó, còn hai loại nấmkia là sản phẩm công nghiệp sản xuất đại trà! Ăn nấm mối(cũng như hơn 100 loài nấm ăn được khác), người ta cònđược tăng cường sức đề kháng của cơ thể, chống sự lãohóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư, tim mạch...Quả là một thức ăn tuyệt vời vì vừa “sạch” vừa ngon vừacó dược tính. ...