Nâng cao chất lượng kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố

Tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố là những đầu mối, căn cứ đầu tiên để cơ quan điều tra và các cơ quan được giao tiến hành một số hoạt động điều tra tiến hành thẩm tra, xác minh. Trên cơ sở kết quả xác minh, các cơ quan này sẽ ban hành quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự. Do đó, hoạt động tiếp nhận, quản lý, xử lý các tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố đóng vai trò quan trọng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nâng cao chất lượng kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tốNâng cao chất lượng kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố Tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố là những đầu mối, căncứ đầu tiên để cơ quan điều tra và các cơ quan được giao tiến hành một sốhoạt động điều tra tiến hành thẩm tra, xác minh. Trên cơ sở kết quả xácminh, các cơ quan này sẽ ban hành quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụán hình sự. Do đó, hoạt động tiếp nhận, quản lý, xử lý các tin báo, tố giác vềtội phạm và kiến nghị khởi tố đóng vai trò quan trọng trong công tác đấutranh phòng, chống tội phạm. Là cơ quan giữ quyền công tố và kiểm sát cáchoạt động tư pháp, hoạt động kiểm sát việc xử lý tin báo, tố giác về tội phạmvà kiến nghị khởi tố của Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) là yêu cầu kháchquan. Nhưng trên thực tế, hoạt động này đã đạt được hiệu quả? 1. Kiểm sát việc xử lý tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố Khoản 4 Điều 103 Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) quy định: “Viện Kiểmsát (VKS) có trách nhiệm kiểm sát việc giải quyết của Cơ quan điều tra đối với tốgiác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố”. Thực hiện quy định trên, thời gianqua, liên ngành VKSNDTC, TANDTC, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng đã có Thôngtư liên tịch số 01/2005/TTLT/VKSTC-TATC-BCA-BQP ngày 01/7/2005 hướngdẫn thi hành một số quy định của pháp luật trong công tác thống kê hình sự, thốngkê tội phạm. “Cơ quan Công an có trách nhiệm thống kê kết quả tiếp nhận, xử lýtin báo, tố giác tội phạm từ kết quả xử lý những vụ vi phạm pháp luật hình sựthuộc thẩm quyền xử lý của mình và chuyển kết quả tổng hợp thống kê sang VKScùng cấp”. Quy chế thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tuân theo pháp luậttrong việc điều tra các vụ án hình sự được ban hành theo Quyết định số 07/QĐ-VKSTC ngày 02/01/2008 của VKSNDTC hướng dẫn: “Kiểm sát viên được phâncông phải kiểm sát chặt chẽ việc tiếp nhận và giải quyết của cơ quan điều tra cùngcấp đối với các tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Hàng tuần Kiểmsát viên yêu cầu cơ quan điều tra cùng cấp thông báo đầy đủ cho VKS các tố giác,tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố mà cơ quan điều tra đã tiếp nhậnđược…”. Trước đây, chỉ có Thông t ư liên ngành số 03-TT/LN ngày 15/5/1992 c ủaVKSNDTC, Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an), Bộ Quốc phòng, Bộ Lâm nghiệp vàTổng cục Hải quan quy định về mối quan hệ phối hợp trong giải quyết tố giác, tinbáo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Nhưng khi BLTTHS được ban hành thì chưacó văn bản thay thế Thông tư liên ngành số 03-TT/LN. Các văn bản viện dẫn ởtrên chỉ là những quy định trong thực hiện thống kê hình sự - thống kê liên ngànhvà hướng dẫn của ngành KSND để thực hiện chức năng thực hành quyền công tố -kiểm sát điều tra các vụ án hình sự. Do đó, hiệu quả trong thực tiễn áp dụng là rấthạn chế “một số đơn vị chưa thực hiện đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm trong kiểmsát việc giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm”1. Hoạt động của các VKS trongcông tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra cho thấy, kiểm sát việc giảiquyết tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố là khâu yếu, cần phải tăngcường. Năm 2010, thực hiện Chỉ thị số 02/2010/CT-VKSTC ngày 15/01/2010 củaVKSNDTC về công tác của ngành KSND năm 2010, V ụ Thực hành quyền côngtố và Kiểm sát điều tra án h ình sự về trật tự xã hội (Vụ 1A) được giao tiến hànhsơ kết công tác kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm v à kiến nghịkhởi tố trong toàn ngành đã đưa ra kiến nghị có đề cập đến “Quy định cụ thể vềtrình tự, thủ tục, thời gian tiếp nhận, thụ lý, giải quyết tố giác, tin báo về tộiphạm; trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan điều tra, VKS và các cơ quan cóliên quan trong công tác này”, “quy đ ịnh cụ thể quyền hạn và nghĩa vụ của cơquan, tổ chức và công dân trong việc cung cấp tin báo, tố giác về tội phạm vàkiến nghị khởi tố”2; nhưng đến nay, vẫn chưa có quy định pháp luật nào đượcsửa đổi hay ban h ành mới về vấn đề này. VKSND thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị sơ kết đánh giá, rút kinhnghiệm công tác kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghịkhởi tố có kiến nghị “…nghiên cứu bổ sung khái niệm “tin báo, tố giác về tộiphạm”…, “sửa đổi Điều 103 BLTTHS theo h ướng kéo dài thời gian giải quyết tốgiác, tin báo về tội phạm”, “cần quy định trách nhiệm cung cấp thông tin về tốgiác và tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của cơ quan điều tra”3. Những kiến nghị như: “Cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung những quy định củaBLTTHS liên quan đến tố giác, tin báo về tội phạm theo h ướng quy định VKSphải là cơ quan có trách nhiệm nắm, quản lý được đầy đủ các tố giác, tin báo về tộiphạm”, “làm rõ khái niệm tố giác, tin báo về tội phạm để thống nhất nhận thứcchung. Quy định rõ trình tự, thủ tục tiếp nhận, trách nhiệm của các cơ quan tiếpnhận tố giác, tin báo về tội phạm...”4; hoặc “BLTTHS hi ...