Nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài

Bài viết đưa ra các phương pháp để có thể tăng cường hiệu quả thu hút vốn FDI có chất lượng có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn mới hậu dịch Covid khi kinh tế khu vực và thế giới có nhiều thay đổi. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA ĐỊNH HÌNH LẠI HỆ THỐNG TÀI CHÍNH TOÀN CẦU VÀ CHIẾN LƯỢC CỦA VIỆT NAM 29. 1Võ Thanh Thu* Đặt vấn đề Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam: đến cuối năm 2020 với trên 33 nghìn dự án với tổng số vốn 384 tỷ USD, đầu tư vào 19 nhóm ngành dịch vụ, chiếm tỷ trọng 25% nguồn vốn đầu tư toàn xã hội, 20% GDP, trên 72% giá trị xuất nhập khẩu (XNK) của Việt Nam, 50% giá trị sản xuất ngành công nghiệp2, 14,14% tổng nguồn thu ngân sách, giải quyết việc làm cho trên 6 triệu lao động3. Tuy nhiên, hiệu quả thu hút vốn FDI chưa cao: các dự án FDI có công nghệ cao còn ít, chưa góp phần tăng năng lực khoa học công nghệ của Việt Nam, đóng góp cho ngân sách chưa tương xứng với ưu đãi và kỳ vọng của Chính phủ và các địa phương giành cho họ, số dự án hoạt động thua lỗ còn nhiều, có hiện tượng chuyển giá trốn thuế trong hoạt động đầu tư; tính lan tỏa kích thích các doanh nghiệp nội địa phát triển còn hạn chế, hầu hết dự án FDI chưa thiết lập chuỗi cung ứng với nhà đầu tư trong nước; không ít các dự án gây rủi ro về ô nhiễm môi trường… Vậy làm sao có thể tăng cường hiệu quả thu hút vốn FDI có chất lượng có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn mới hậu dịch Covid kinh tế khu vực và thế giới có nhiều đổi thay. Từ khóa: Hiệu quả đầu tư trực tiếp nước ngoài, hoạt động FDI tại Việt Nam. 1. Những nét lớn về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư, từ tháng 12/2087đến 20/12/2020, sau 32 năm kể từ khi có Luật Đầu tư nước ngoài, Việt Nam đã thu hút 33.070 dự án FDI với tổng số vốn 384,044.21 tỷ USD từ 139 nước, không những từ các nước công nghiệp phát triển: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Anh, Pháp, Đức… mà còn thu hút vốn từ các nhà đầu tư đến từ các nước gặp khó khăn về kinh tế như Triều Tiên (5 dự án), Lào (9 dự án), Campuchia (28 dự án), nhiều nước ở châu Phi cũng đầu tư vào Việt Nam. Tất cả các tỉnh ở Việt Nam đều có dự án FDI, nhưng phân bổ không * Trường Đại học Kinh tế TP. HCM | Email liên hệ: vothanhthu@ueh.edu.vn 2 Bộ kế hoạch đầu tư VN 2020 3 Bộ trưởng Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung tháng 6.2020 425 HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA ĐỊNH HÌNH LẠI HỆ THỐNG TÀI CHÍNH TOÀN CẦU VÀ CHIẾN LƯỢC CỦA VIỆT NAM đều. Những tỉnh, thành phố có kinh tế phát triển tốt thu hút vốn đầu tư nhiều như TPHCM thu hút đến 9.952 dự án (30,1%), số vốn đăng ký đến 48,19 tỷ USD (12,55%), nhưng có những tỉnh chỉ thu hút 1 dự án với số vốn rất nhỏ, xem bảng 1. Bảng 1: Tình hình thu hút vốn FDI theo tỉnh của Việt Nam (12/1987-12/2020) Tổng vốn đầu tư STT Địa phương Số dự án đăng ký (Triệu USD) 1 TP. Hồ Chí Minh 9,952 48,190.48 2 Hà Nội 6,384 35,904.27 3 Bình Dương 3,932 35,499.81 4 Bà Rịa - Vũng Tàu 496 32,748.64 5 Đồng Nai 1,739 31,962.35 6 Hải Phòng 849 20,202.62 7 Bắc Ninh 1,642 19,912.83 8 Thanh Hóa 158 14,533.49 9 Hà Tĩnh 79 11,739.24 10 Thái Nguyên 181 8,721.98 …………………… ………………. …………………. 60 Gia Lai 7 19.60 61 Bắc Kạn 4 6.35 62 Hà Giang 6 4.15 63 Điện Biên 1 3.00 64 Lai Châu 1 1.50 Tổng cả nước 33,070 384,044.21 Nguồn: Bộ Kế hoạch - Đầu tư Việt Nam chia 21 nhóm ngành kinh tế, thì hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài đầu tư vào 19 nhóm ngành kinh tế ở Việt Nam, góp phần quan trọng trong chiến lược chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa (Xem bảng 2). Theo tính toán của Bộ Kế hoạch - Đầu tư 58% tổng vốn đầu tư FDI tập trung vào lĩnh vực chế biến, chế tạo, tạo ra trên 50% giá trị sản xuất công nghiệp của cả nước. Khu vực FDI đóng góp quan trọng trong xuất khẩu (XK), đưa Việt Nam trở thành nước có hoạt động thương mại lớn thứ 20 trên thế giới: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa năm 2020 ước tính đạt 281,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2019, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 78,2 tỷ USD, giảm 1,1%, chiếm 27,8% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực c ...