Nghệ thuật tổ chức cốt truyện trong tiểu thuyết trò chuyện trong quán La Catedral của Mario Vargas Llosa

Bài viết trình bày nghệ thuật tổ chức cốt truyện trong tiểu thuyết trò chuyện trong quán La Catedral của Mario Vargas Llosa cho thấy những sự đổi mới về cách tổ chức các tuyến truyện đã góp phần quan trọng trong việc hình thành diện mạo và phong cách trần thuật của Mario Vargas Llosa. Để nắm nội dung mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghệ thuật tổ chức cốt truyện trong tiểu thuyết trò chuyện trong quán La Catedral của Mario Vargas Llosa An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 15 (3), 106 – 112 NGHỆ THUẬT TỔ CHỨC CỐT TRUYỆN TRONG TIỂU THUYẾT TRÒ CHUYỆN TRONG QUÁN LA CATEDRAL CỦA MARIO VARGAS LLOSA Nguyễn Thị Thu Giang1 Trường Đại học An Giang 1 Thông tin chung: Ngày nhận bài: 13/11/2016 Ngày nhận kết quả bình duyệt: 24/01/2017 Ngày chấp nhận đăng: 06/2017 Title: Techniques of organizing the plot in La Catedral by Mario Vargas Llosa Từ khóa: Văn học hậu hiện đại, phân mảnh, nghệ thuật xây dựng cốt truyện, Mario Vargas Llosa, Tiểu thuyết Trò chuyện trong quán La Catedral, cốt truyện phân rã – lồng khung, cốt truyện song hành – tịnh tiến ABSTRACT Mario Vargas Llosa is one of the great writers of Latin American Literature. He received the 2010 Nobel Prize in Literature. During his composing for a half of century, La Catedral is mostly mentioned. Regarding the unique writing style of this work, namely fragmented technique, Vargas Llosa combined two kinds of plot styles, including devided-framed plot and parallel-translational plot to reflect the real life in his hometown, Peru. Actually, the innovation mentioned above plays an important role that has contributed to the appearance and narrative writing style of Mario Vargas Llosa. TÓM TẮT Mario Vargas Llosa là một trong những tác giả lớn của văn học Mỹ La tinh. Ông vinh dự được trao giải Nobel Văn học vào năm 2010. Trong sự nghiệp sáng tác dồi dào kéo dài nửa thế kỷ của ông, tác phẩm thường hay được nhắc đến nhất là Trò chuyện trong quán La Catedral. Trong quyển tiểu thuyết này, với lối viết hậu hiện đại mà cụ thể là kĩ thuật phân mảnh, Vargas Llosa đã phối hợp hai kiểu cốt truyện: “phân rã – lồng khung” và “song hành – tịnh tiến” để nắm bắt hiện thực như mê cung của Pêru quê hương ông. Chính những sự đổi mới về cách tổ chức các tuyến truyện đã góp phần quan trọng trong việc hình thành diện mạo và phong cách trần thuật của Mario Vargas Llosa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Catedral chiếm một vị trí đặc biệt trong sự nghiệp sáng tác của Vargas Llosa: nó đã góp phần đưa ông đến với Giải Nobel văn học bởi “những lí giải về cấu trúc quyền lực và hình ảnh sắc bén về sự kháng cự, nổi dậy và thất bại của con người cá nhân” (Đỗ Tuyết Khanh, k.n). 1.1 Mario Vargas Llosa tên thật là Jorge Mario Pedro Vargas Llosa. Ông sinh ngày 28 tháng 3 năm 1936 tại Arequipa, một thành phố phía Nam Pêru. Năm 1975, Vargas Llosa được bầu vào Viện Hàn lâm Pêru. Ông đã giảng dạy tại nhiều đại học ở Mỹ, châu Mỹ La tinh và châu Âu. Năm 1994, ông là người châu Mỹ La tinh đầu tiên được bầu vào Viện Hàn lâm Tây Ban Nha. 1.2 Chủ nghĩa hậu hiện đại là một khuynh hướng văn hóa ở phương Tây trong thế kỷ XX thể hiện sự nghi ngờ những sự thật được biểu hiện, cho rằng những sự thật này chỉ là những cấu trúc mang tính xã hội, sẽ thay đổi theo không gian và thời gian. Chủ nghĩa hậu hiện đại trong triết học có ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực văn hóa - xã hội như tôn giáo, phê bình văn học, ngôn ngữ học, kiến trúc, mỹ thuật, v.v…, từ đó xuất hiện những Sự nghiệp văn chương của Vargas Llosa là một dòng chảy liên tục, đa dạng và phong phú. Danh mục các tác phẩm của ông cho tới nay hơn 60 quyển và bao gồm đủ mọi thể loại: tiểu thuyết, kịch, tiểu luận, bài báo, biên khảo, phê bình văn học… Trong số đó, Trò chuyện trong quán La 106 An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 15 (3), 106 – 112 cách gọi như “văn học hậu hiện đại”, “kiến trúc hậu hiện đại”, “mỹ thuật hậu hiện đại”, v.v… Cốt truyện là thuật ngữ chỉ sự phát triển của hành động, tiến trình các sự việc, các biến cố trong tác phẩm tự sự và kịch, đôi khi cả trong tác phẩm trữ tình. Trong đó cốt truyện được đánh giá là “một phương tiện của lĩnh vực hình thức nghệ thuật chỉ lớp biến cố của hình thức tác phẩm” (Lại Nguyên Ân, 2004, tr. 112). Cách gọi “văn học hậu hiện đại” dùng để nói đến dòng văn học sau Chiến tranh thế giới thứ hai với những đặc trưng về hình thức và bút pháp như sự nghịch lý, sự phân mảnh hay sự hoài nghi. Khái niệm này thường được giải thích trong quan hệ so sánh với văn học hiện đại, hay chủ nghĩa hiện đại. Văn học hiện đại và hậu hiện đại đều miêu tả một thế giới bị phân mảnh và hỗn loạn, đều thể hiện khuynh hướng khám phá chủ thể, đi sâu vào thế giới bên trong của nhận thức con người. Tuy nhiên, nếu xét riêng về thái độ đối với hiện tượng phân mảnh thì chủ nghĩa hiện đại và chủ nghĩa hậu hiện đại có một sự khác biệt vô cùng rõ nét. Chủ nghĩa hiện đại, khi đưa ra hiện tượng phân mảnh thì khóc than cho sự phân mảnh đó và hi vọng văn học sẽ khâu lại chúng để đạt tới sự thống nhất (ý đồ của cái đại tự sự), còn văn học hậu hiện đại thể hiện hiện tượng phân mảnh ấy như một sự tất yếu, với quan niệm không thể tìm kiếm ý nghĩa hay giải pháp cho những vấn đề này (những tiểu tự sự). Các nhà văn khi cầm bút luôn có ý thức sáng tạo, làm mới cốt truyện để bộc lộ một cách hiệu quả nhất quan niệm của mình về cuộc sống, về co ...