Nghiên cứu ảnh hưởng của sự biến thiên dòng chảy đến tỉ lệ phân bổ nguồn nước lưu vực sông Ba

Nghiên cứu này áp dụng một mô hình tối ưu hóa hệ thống tài nguyên nước để đánh giá ảnh hưởng của sự thay đổi dòng chảy đối với việc khai thác sử dụng nước trên lưu vực sông Ba. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu ảnh hưởng của sự biến thiên dòng chảy đến tỉ lệ phân bổ nguồn nước lưu vực sông Ba BÀI BÁO KHOA HỌC NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ BIẾN THIÊN DÒNG CHẢY ĐẾN TỈ LỆ PHÂN BỔ NGUỒN NƯỚC LƯU VỰC SÔNG BA Nguyễn Thị Thu Nga1, Hà Văn Khối2Tóm tắt:Trong hệ thống tài nguyên nước thì dòng chảy sông ngòi là yếu tố có tính biến động rấtcao theo cả không gian và thời gian. Thêm vào đó, các nhu cầu khai thác sử dụng nước của conngười cũng biến đổi. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng thừa thiếu khác nhau giữa các năm, giữathượng lưu và hạ lưu, giữa các đối tượng sử dụng nước. Nghiên cứu áp dụng một công cụ mô hìnhtoán xây dựng trên cơ sở ngôn ngữ GAMS (General Algebraic Modeling System)để tìm hiểu về tỉ lệphân bổ nguồn nước cho lưu vực sông Ba khi dòng chảy thay đổi. Mô hình lấy định hướng tối ưuhóa về kinh tế để làm tiêu chí phân bổ lại nguồn nước cho lưu vực sông, trên cơ sở xem xét một sốràng buộc về điều kiện tự nhiên, môi trường và xã hội.Từ khoá: Phânbổnguồnnước,môhìnhthủyvănkinhtế,GAMS. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 trêntoànlưuvựcsẽđượcđịnhlượnghóa,đểtừ Hệ thống tài nguyên nước là một hệ thống đóđềxuấtđượctỉlệphânbổnướchợplýgiữaphức tạp bao gồm nguồn nước, các công trình các vùng và giữa các đối tượng sử dụng nướckhaitháctàinguyênnước,cácyêucầuvềnước saochovừacólợivềkinhtế,vừathỏamãnmộtcùng với mối quan hệ tương tác giữa chúng sốyêucầuvềmôitrườngvàxãhội.cùngvớisựtácđộngcủacủamôitrườnglênnó 2. GIỚI THIỆU VỀ VÙNG NGHIÊN CỨU(HàVănKhốivànnk,2007). 2.1. Đặc điểm tài nguyên nước Khiđưaraquyếtđịnhthiếtkếvàquảnlývề LưuvựcsôngBalàmộttrongnhữnglưuvựchệ thống tài nguyên nước và môi trường, các nội địa lớn nhất Việt Nam. Lưu vực sông Banhà hoạch định chính sách luôn phải dựa theo rộngkhoảng13.900km2thuộccáctỉnhGiaLai,mộtcơsởnàođó.Kếtquảtínhtoántừcácmô ĐăkLăk,PhúYênvàmộtphầnnhỏthuộctỉnhhìnhhệthốngchínhlàcơsởcótínhđịnhlượng Kon Tum. Đặcđiểm khí hậu và địa hình ở lưuhóa, giúp dự báo tác động của các công trình vựcsôngBarấtđặcbiệt.Địahìnhchiacắtmạnhhoặc chính sách quản lý dự kiến đối với hệ do ảnh hưởng của dãy Trường Sơn, tạo ra cácthốnglưuvựcsông.Trongnhiềunămqua,đãcó thunglũngđộclậpkéodàitừAnKhêđếnPhúsự tiến bộ về môhình hóa trong kỹ thuật, kinh Túc.Ngoàiravềphíahạlưucónúinonbaobọctế, sinh thái, thủy văn, và đôikhi trong các tác baphíaBắc,Tây,Nam,ômlấyvùngđồngbằngđộng chính trị và thể chế của các hệ thống tài TuyHòarộngtrên24.000hacóxuthếmởrộngnguyênnướclớn,phứctạpvàđamụctiêu.Việc ra phía Biển. Do ảnh hưởng của địa hình kếtápdụngcácmôhìnhhệthốngtrongthựctếđã hợp với gió mùa Tây Nam và gió mùa Đôngđược chứng minh là nâng cao hiệu quả trong Bắc, lưu vực sông Bađược chia ra bamiền cóthiết kế, quản lý và vận hành hệ thống tài khí hậu khác biệt là các khu vực Tây Trườngnguyênnước(LoucksvàBeeks,2005). Sơn,ĐôngTrườngSơn,vàkhuvựctrunggian. Nghiêncứunàyápdụngmộtmôhìnhtốiưu Trong khi các vùng thượng nguồn sông Ba vàhóa hệ thống tài nguyên nước để đánh giá ảnh sông Hinh có lượng mưa hàng năm trên dướihưởng của sự thay đổi dòng chảy đối với việc 3000mm thì các vùng Cheo Reo, Phú Túc chỉkhaithácsửdụngnướctrênlưuvựcsôngBa.Sự đónđượclượngmưakhôngquá1300mm.Cũngtương quan giữa dòng chảy và tổng lợi nhuận vì thế, chế độ dòng chảy ở lưu vực sông Ba cũng có sự khác biệt cho từng vùng. Đặc biệt, mùa lũ khu vực thượng lưu và trung lưu đến1 Khoa Thủy văn và tài nguyên nước, Trường Đại học sớmvàkéodàihơnsovớikhuvựchạlưu(ViệnThủy Lợi. QHTL,2007).2 Hội Thủy Lợi.KHOA HỌC KỸ THUẬT THỦY LỢI VÀ MÔI TRƯỜNG - SỐ 52 (3/2016) 85 2.2. Nhu cầu khai thác sử dụng nước trêncơsởngônngữGAMS.Trongđó,GAMS ...