Nghiên cứu biến đổi siêu cấu trúc phôi người nuôi cấy ngày 5 trước đông lạnh và sau rã đông bằng kỹ thuật thủy tinh hóa

Mục tiêu của bài viết là đánh giá sự thay đổi hình thái siêu cấu trúc phôi người dưới kính hiển vi điện tử truyền qua. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả trên 20 phôi người nuôi cấy ngày 5 (10 phôi tươi và 10 phôi sau rã đông).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu biến đổi siêu cấu trúc phôi người nuôi cấy ngày 5 trước đông lạnh và sau rã đông bằng kỹ thuật thủy tinh hóa t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2018 NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỔI SIÊU CẤU TRÚC PHÔI NGƯỜI NUÔI CẤY NGÀY 5 TRƯỚC ĐÔNG LẠNH VÀ SAU RÃ ĐÔNG BẰNG KỸ THUẬT THỦY TINH HÓA Đoàn Thị Hằng*; Quản Hoàng Lâm*; Nguyễn Thanh Tùng* và CS TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá sự thay đổi hình thái siêu cấu trúc phôi người dưới kính hiển vi điện tử truyền qua. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả trên 20 phôi người nuôi cấy ngày 5 (10 phôi tươi và 10 phôi sau rã đông). Kết quả: dưới kính hiển vi điện tử, màng trong suốt của phôi bị biến đổi mất độ xốp, không quan sát rõ các sợi glycoprotein. Những phôi bào sống sau rã đông ít bị tổn thương, trong bào tương có một số điểm thoái hóa hạt hoặc xuất hiện không bào. Những phôi bào thoái hóa sau rã đông thấy màng tế bào bị co rúm, ty thể bị biến dạng, lưới nội bào giãn rộng, màng nhân co rúm. Kết luận: những phôi sống sau rã đông rất ít bị tổn thương. * Từ khóa: Phôi người; Hình thái siêu cấu trúc; Kỹ thuật thủy tinh hóa. Transformation of Morphological Ultrastructure of Day-Five Human Embryos before Freezing and after Vitrification Technique Summary Objectives: To assess the transformation of human embryological morphological ultrastructure in post-thawing stage under transmission electron microscope (TEM). Subject and methods: The descriptive study was performed on 20 human embryos in day 5 (10 fresh and 10 thawing embryos). Results: Under electron microscope, the zona pellucida of embryos is transformed and loses its porosity; glycoprotein fibers are not clearly visible. Embryos that survived after thawing show little damage; there are some particle degeneration and vacuoles appearance at some points in the cytoplasmic. The degenerative post-thawing embryos show deformed cell membrane and mitochondria, expanded endoplasmic reticulum, and shrunk nuclear membrane. Conclusions: Embryos that survived after thawing show little damage. * Keywords: Human embryo; Morphological ultrastructure; Vitrification technique. ĐẶT VẤN ĐỀ Thụ tinh trong ống nghiệm gồm quá trình kích thích buồng trứng, thụ tinh và nuôi cấy phôi. Tuy nhiên, quá trình chuyển phôi tươi đôi khi không thực hiện được do niêm mạc tử cung chưa phù hợp, hội chứng quá kích buồng trứng hoặc không chuyển được phôi vào tử cung, đặc biệt khi số lượng phôi dư thừa đều là những lý do phải thực hiện phương pháp đông lạnh phôi. Do vậy, đông lạnh phôi là kỹ thuật không thể thiếu ở một trung tâm hỗ trợ sinh sản. * Học viện Quân y Người phản hồi (Corresponding): Đoàn Thị Hằng (hangdt166@gmail.com) Ngày nhận bài: 10/02/2018; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 14/03/2018 Ngày bài báo được đăng: 26/03/2018 13 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2018 Hiện nay, đông lạnh phôi bằng kỹ thuật thuỷ tinh hoá đang được áp dụng rộng rãi ở nhiều trung tâm trên thế giới cũng như ở Việt Nam trong bảo quản phôi người. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu sâu về cấu trúc, siêu cấu trúc của phôi trước và sau rã đông bằng kỹ thuật thuỷ tinh hoá. Các nghiên cứu siêu cấu trúc này giúp đánh giá rất chính xác tổn thương phôi ở mức độ dưới tế bào sau quá trình rã đông, đồng thời giúp xác định hiệu quả của phương pháp đông lạnh bằng kỹ thuật thuỷ tinh hoá. Do đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu: Đánh giá siêu cấu trúc phôi người nuôi cấy ngày 5 trước đông lạnh và sau rã đông bằng kính hiển vi điện tử truyền qua. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. 1. Đối tượng nghiên cứu. + Kỹ thuật làm tiêu bản cho kính hiển vi điện tử truyền qua: tiến hành làm tiêu bản cho kính hiển vi điện tử truyền qua theo phương pháp của Hayat M.A (1989) và Nguyễn Kim Giao (2004) [1, 7]. Đọc tiêu bản trên kính hiển vị điện tử truyền qua JEOL - 1011 có độ phân giải 2A°, điện áp 100 KV, tại Labo Kính hiển vi điện tử - Bộ môn Mô Phôi, Học viện Quân y. - Tiêu chí đánh giá hình thái siêu cấu trúc phôi trên kính hiển vi điện tử quét và kính hiển vi điện tử truyền qua: + Mô tả thay đổi cấu trúc màng trong suốt của phôi trước đông lạnh và sau rã đông trên kính hiển vi điện tử truyền qua. + Mô tả thay đổi cấu trúc của màng tế bào, các bảo quan trong bào tương, nhân tế bào của phôi trước đông lạnh và sau rã đông trên kính hiển vi điện tử truyền qua. 20 phôi (được sự đồng ý của bệnh nhân [BN]). 10 phôi tươi của BN có phôi tươi dư thừa nhưng không có nguyện vọng lưu trữ phôi, 10 phôi sau rã đông của BN có phôi lưu trữ, nhưng đã có đủ số con, tự nguyện hiến phôi cho nghiên cứu. Tất cả phôi đều được đánh giá và lựa 3 chọn theo thang điểm của K.Gardner với 2 tiêu chuẩn sau: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1. Siêu cấu trúc phôi tươi. 1 * Tiêu chuẩn lựa chọn: phôi ngày 5 có điểm đánh giá AA, AB, BA, BB. * Tiêu chuẩn loại trừ: phôi ngày 5 có điểm đánh giá C. 2. Phương pháp nghiên cứu. * Các kỹ thuật nghiên cứu: - Kỹ thuật đông phôi: + Quy trình đông lạnh phôi bằng kỹ thuật thủy tinh hóa: sử dụng quy trình đông lạnh cực nhanh theo phương ...