Nghiên cứu chế tạo và tinh sạch kháng thể kháng nọc rắn hổ mang Naja atra

Bài viết tập trung nghiên cứu chế tạo kháng thể (IgG, IgY) và tinh sạch kháng thể sẵn có đặc hiệu với kháng nguyên nọc rắn hổ mang N. atra, có thể sử dụng để phát triển bộ xét nghiệm miễn dịch phát hiện nọc rắn hổ mang N. atra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu chế tạo và tinh sạch kháng thể kháng nọc rắn hổ mang Naja atraTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2016NGHIÊN CỨU CHẾ TẠO VÀ TINH SẠCH KHÁNG THỂKHÁNG NỌC RẮN HỔ MANG Naja atraNguyễn Ngọc Tuấn*; Trịnh Thanh Hùng**Đặng Hồng Thanh***; Nguyễn Đặng Dũng*TÓM TẮTĐặt vấn đề: nhiễm độc nọc rắn nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong hoặcđể lại di chứng nặng nề, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của nạn nhân. Biện phápđiều trị hiệu quả nhất cho bệnh nhân (BN) bị nhiễm độc nọc rắn là huyết thanh kháng nọc rắn(HTKNR) đặc hiệu; tuy nhiên, trước hết cần xác định được loài rắn độc gây ra tai nạn rắn cắn.Vật liệu và phương pháp: chế tạo và tinh sạch 3 kháng thể đặc hiệu nọc rắn hổ mang miền BắcN. atra nhằm sử dụng làm nguyên liệu phát triển xét nghiệm miễn dịch phát hiện nọc rắn N. atra.Kết quả: đã chế tạo và tinh sạch thành công 2 kháng thể đặc hiệu với nọc rắn hổ mang N. atratừ huyết thanh thỏ và từ l ng đỏ trứng gà được gây miễn dịch (tại Bộ môn Miễn dịch, Học việnQuân y) và tinh sạch 1 kháng thể từ huyết thanh ngựa được gây miễn dịch (do Đài Loan cung cấp).Kết luận: có thể sử dụng các kháng thể sau tinh sạch để phát triển bộ xét nghiệm miễn dịchphát hiện nhanh nọc rắn hổ mang N. atra.* Từ khoá: Nọc rắn; Naja atra; Kháng thể.Study on Production and Purification of Antibodies Specific toNaja Atra Snake VenomSummaryIntroduction: Snake envenomation, if not promptly treated, may lead to death or severecomplications in the snakebite victims. One of the most effective therapies for snakebite victimsrelies on administration of specific antivenin, once the causal snake species is identified.Current methods of choice for snake venom identification include immunoassay, which needsvenom-specific antibodies for its development. Materials and methods: 3 antibodies specific toNaja atra venom antigen were isolated and purified by conventional methods. Results: We havesuccessfully produced and purified 3 antidobies specific to N. atra venom, 2 of which werecreated by ourselves (at Vietnam Military Medical University) and the other was kindly providedby Center for Toxicology, China Medical University Hospital, Taichung, Taiwan. Conclusions:These 3 antibodies can be utilized as materials for development of rapid immunoassays forN. atra snake venom detection.* Key words: Snake venom; Naja atra; Antibody.* Học viện Quân y** Bộ Khoa học và Công nghệ*** Viện Y học Phòng không - Không quânNgười phản hồi (Corresponding): Nguyễn Ngọc Tuấn (nguyenngoctuanmd@gmail.com)Ngày nhận bài: 28/10/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 24/12/2015Ngày bài báo được đăng: 29/12/201577TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2016ĐẶT VẤN ĐỀRắn độc cắn là một trong những tainạn nguy hiểm thường gặp đối với nôngdân, công nhân lâm trường và bộ đội hoạtđộng dã ngoại. Nhiễm độc nọc rắn nếukhông được điều trị kịp thời có thể dẫnđến tử vong hoặc để lại di chứng nặngnề, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộcsống của nạn nhân sau khi sống sót.Xác định chính xác nọc độc của loài rắngây tai nạn trong cơ thể nạn nhân rắn cắncó ý nghĩa thực tiễn rất quan trọng, vừagiúp sơ cấp cứu đúng cách, vừa địnhhướng lựa chọn đúng loại HTKNR đơnđặc hiệu để sử dụng, đem lại hiệu quảđiều trị cao và an toàn hơn cho nạn nhân[1, 3, 4]. Theo WHO, thuốc điều trị hiệuquả nhất cho BN bị nhiễm độc nọc rắn làHTKNR [7, 8]. Tuy nhiên, để lựa chọnHTKNR đặc hiệu, trước tiên cần xác địnhloài rắn độc đã gây ra tai nạn rắn cắn. Tạimiền Bắc, rắn hổ mang N. atra là mộttrong số các loài rắn có tần suất gây tainạn rắn độc cắn và tỷ lệ tử vong do rắncắn tương đối cao. Đến nay, tại Việt Namchưa có báo cáo về việc phát triển kítphát hiện nọc rắn hổ mang N. atra chochẩn đoán loài rắn gây tai nạn rắn cắn.Nhờ tính đặc hiệu của phản ứng kếthợp kháng nguyên - kháng thể, các phảnứng miễn dịch được coi là những kỹ thuậttốt nhất được sử dụng để phát hiện nọcđộc [7]. Nổi bật trong các kỹ thuật miễndịch chính là xét nghiệm dựa trên nguyênlý sắc ký miễn dịch. Tuy nhiên, để pháttriển được bộ xét nghiệm miễn dịch pháthiện nọc rắn độc dựa trên nguyên lý sắc78ký miễn dịch cần có ít nhất 2 kháng thểtừ 2 loài khác nhau có hiệu giá cao vàđặc hiệu với kháng nguyên nọc rắn. Xuấtphát từ thực tiễn trên, chúng tôi tiến hànhnghiên cứu chế tạo kháng thể (IgG, IgY)và tinh sạch kháng thể sẵn có đặc hiệuvới kháng nguyên nọc rắn hổ mang N. atra,có thể sử dụng để phát triển bộ xétnghiệm miễn dịch phát hiện nọc rắn hổmang N. atra.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng, vật liệu nghiên cứu.* Đối tượng nghiên cứu:- Động vật thí nghiệm: thỏ đực 12 con,cân nặng 2 - 2,5 kg chia làm 4 lô; gà máitrong độ tuổi đẻ trứng 12 con, cân nặng1,5 - 2 kg chia làm 4 lô; động vật thí nghiệmđược Ban Cung cấp Động vật thí nghiệm,Học viện Quân y cung cấp và nuôi trongđiều kiện đủ thức ăn, nước uống trongsuốt quá trình tiến hành thí nghiệm.- Huyết thanh ngựa trước và sau khigây miễn dịch với ...