Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh cắt lớp vi tính gan 3 thì của bệnh nhân u mạch máu gan

Bài viết này nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học cắt lớp vi tính gan 3 thì ở bệnh nhân (BN) u mạch máu gan (UMMG). Đối tượng và phương pháp: chụp cắt lớp vi tính (CLVT) gan 3 thì cho 47 BN, 57 UMMG được phát hiện và chẩn đoán xác định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh cắt lớp vi tính gan 3 thì của bệnh nhân u mạch máu gan t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 9-2016 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH CẮT LỚP VI TÍNH GAN 3 THÌ CỦA BỆNH NHÂN U MẠCH MÁU GAN Trần Đình Dưỡng*; Ngô Tuấn Minh*; Nguyễn Danh Thanh*; Lê Ngọc Hà** TÓM TẮT Mục tiêu: nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học cắt lớp vi tính gan 3 thì ở bệnh nhân (BN) u mạch máu gan (UMMG). Đối tượng và phương pháp: chụp cắt lớp vi tính (CLVT) gan 3 thì cho 47 BN, 57 UMMG được phát hiện và chẩn đoán xác định. Thống kê đặc điểm 57 UMMG trên phim chụp CLVT. Kết quả và kết luận: trong tổng số BN nghiên cứu, 83,0% BN có 1 UMMG, có 3 UMMG là 4,2%. Tỷ lệ BN có UMMG chỉ nằm ở thùy phải 87,2%, nằm ở cả 2 thùy 6,4%. UMMG có đường kính > 3 cm chiếm 77,2%. Kích thước trung bình của UMMG trong nghiên cứu 5,7 ± 2,8 cm. 89,5% UMMG có hình ảnh giảm tỷ trọng, ranh giới rõ 87,7%. Phần lớn u mạch máu ngấm thuốc điển hình (86%) trên chụp CLVT gan 3 thì. 100% UMMG < 3 cm ngấm thuốc cản quang điển hình, 81,8% UMMG ≥ 3 cm ngấm thuốc cản quang điển hình. * Từ khóa: U mạch máu gan; Cắt lớp vi tính gan 3 thì; Đặc điểm hình ảnh. Study on Morphologic Features of Hepatic Dynamic Computed Tomography in Patients with Hepatic Hematoma Summary Objectives: To study morphologic feature of hepatic dynamic computed tomography (CT) in patients with hepatic hemagioma. Subjects and methods: CT was taken in 47 patients, 57 hepatic hemagioma were detected. We made statistic CT characteristics. Results and conclusions: In total of the patients studied, there were 83.0% of patients with only one hepatic hemagioma, 4.2% of patients with three hepatic hemagiomas. Hepatic hemagiomas was mainly located in right livers (87.2%), in both left and right lobe (6.4%). There were 77.2% of hepatic hemagiomas with size upper 3 cm. The average size of the hepatic hemagiomas was 5.7 ± 2.8 cm. There were 89.5% of hypodense lesions, 87.7% of clear borders. There were 86% of hepatic hemagiomas with the typical enhancement. There were 100% of hepatic hemagiomas lower 3 cm with particular enhancement, 81.8% of hepatic hemagiomas upper 3 cm with particular enhancement. * Key words: Hepatic hemagioma; Hepatic dynamic computed tomograph; Image. ĐẶT VẤN ĐỀ U mạch máu ở gan (Hepatic hemangioma) là loại khối u lành tính thường gặp nhất ở gan, chiếm 0,4 - 7,3% dân số [5]. Trên thế giới, người ta đã áp dụng nhiều biện pháp chẩn đoán hình ảnh để chẩn đoán u máu gan như siêu âm thường, siêu âm Doppler, chụp CLVT hoặc cộng hưởng từ… * Bệnh viện Quân y 103 ** Bệnh viện TWQĐ 108 Người phản hồi (Corresponding): Trần Đình Dưỡng (trandinhduong.hvqy@gmail.com) Ngày nhận bài: 06/06/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 07/11/2016 Ngày bài báo được đăng: 23/11/2016 135 t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 9-2016 Tuy nhiên, do đặc điểm giải phẫu bệnh phức tạp nên hình ảnh khối u máu trên các phương pháp chẩn đoán hình ảnh cũng rất đa dạng, từ những tổn thương điển hình cho đến thể không điển hình, khó khẳng định chẩn đoán. Chính vì vậy, trên thực tế nhiều trường hợp BN bị chẩn đoán nhầm giữa ung thư gan và UMMG. Điều này cho thấy cần thận trọng khi chỉ dựa vào các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thông thường để chẩn đoán u máu gan, vì chẩn đoán UMMG đồng nghĩa với việc BN không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi ngoại trú. CLVT là phương tiện chẩn đoán hiện đại, khá phổ biến và rất có giá trị ở hầu hết các cơ sở y tế trong thăm dò các bệnh lý gan - mật. Phương pháp chụp CLVT gan 3 thì thường được lựa chọn để chẩn đoán u máu gan. Đặc tính huyết động của thuốc cản quang chính là chìa khóa để chẩn đoán u máu gan và phân biệt với các tổn thương dạng u khác của gan. Tuy nhiên, các đặc điểm hình ảnh CLVT của u máu gan thay đổi nhiều tùy thuộc vào kích thước, thành phần cấu trúc u và thời điểm chụp. Để hiểu rõ được đặc điểm hình ảnh học CLTV của bệnh UMMG, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhằm: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh CLVT gan 3 thì của BN UMMG. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. 47 BN UMMG được chẩn đoán xác định bằng chọc tế bào hoặc mô bệnh học tại Bệnh viện TWQĐ 108 từ tháng 6 2004 đến 1 - 2011. Lựa chọn BN có tổn thương khối choán chỗ trong gan, được chẩn đoán xác định là UMMG trên xét nghiệm tế bào hoặc mô bệnh học. Loại trừ các trường hợp không đồng ý tham gia nghiên cứu. 2. Phương pháp nghiên cứu. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, chọn mẫu thuận tiện trong thời gian nghiên cứu. BN được khám lâm sàng, chụp CLVT gan 3 thì bằng máy Phillips, chọc hút tế bào hoặc sinh thiết khối u và theo dõi tiến triển ít nhất 12 tháng. * Hình ảnh UMMG điển hình trên CLVT gan 3 thì: Khi chưa tiêm thuốc cản quang, UMMG là khối giảm tỷ trọng so với nhu mô gan xung quanh, ranh giới khá rõ. Sau tiêm thuốc cản quang đường tĩnh mạch, khối u bắt đầu ngấm thuốc ở vùng rìa, sau đó thuốc lan rộng hướng tâm và tạo nên hình ảnh ngấm thuốc từ ngoại vi vào trung tâm khối (ngấm thuốc điển hình). Trên CLVT có thể thấy các động mạch nuôi khối u. Trước tiê ...