Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học siêu âm của bệnh nhân u mạch máu gan

Bài viết nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học trên siêu âm của bệnh nhân (BN) u mạch máu gan (UMMG). Đối tượng và phương pháp: siêu âm gan cho 130 BN, 168 UMMG được phát hiện và chẩn đoán xác định bằng kết quả giải phẫu bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học siêu âm của bệnh nhân u mạch máu gan TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2016 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH HỌC SIÊU ÂM CỦA BỆNH NHÂN U MẠCH MÁU GAN Trần Đình Dưỡng*; Ngô Tuấn Minh* Nguyễn Danh Thanh*; Lê Ngọc Hà** TÓM TẮT Mục tiêu: nghiên cứu đặc đi m hình ảnh học trên siêu âm của bệnh nhân (BN) u mạch máu gan (UMMG). Đối tượng và phương pháp: siêu âm gan cho 130 BN, 168 UMMG được phát hiện và ch n đoán xác định bằng kết quả giải ph u bệnh. Thống kê đặc đi m 168 UMMG trên siêu âm, tìm hi u mối liên quan giữa các đặc đi m của UMMG. Kết quả và kết luận: trong tổng số BN nghiên cứu, tỷ lệ BN có 1 UMMG chiếm đa số (77,7%), UMMG chủ yếu nằm ở gan phải (83,8%). U > 3 cm chiếm 51,8%. Kích thước trung bình của UMMG đo được trên siêu âm là 3,98 ± 2,69 cm. Tỷ lệ khối UMMG tăng âm thuần nhất 68,5%; hỗn hợp âm 25% và chỉ có 6,5% UMMG có dấu hiệu giảm âm. 99,4% khối u có ranh giới rõ. 43,5% UMMG đi n hình trên siêu âm. UMMG tăng âm trên siêu âm có kích thước < 3 cm (87,7%) cao hơn nhóm có kích thước ≥ 3 cm (50,6%), khác biệt có ý nghĩa (p < 0,05). * Từ khóa: U mạch máu gan; Siêu âm; Hình ảnh học. Study on Morphologic Features of Ultrasonography in Patients with Hepatic Hemagioma Summary Objectives: To study morphologic features of ultrasonography in patients with hepatic hemagioma. Subjects and methods: Ultrasound was taken in 130 patients, 168 hepatic hemagiomas were detected and confirmed by histopathology. We make statistic ultrasound characteristics, study on the relationship between the ultrasound characteristics of hepatic hemangiomas. Results and conclutions: In total patients studied, there were 77.7% of patients with only one hepatic hemagioma, hepatic hemagiomas mainly located in right livers (83.8%). There were 51.8% of hepatic hemagiomas with size larger 3 cm. The average size of the hepatic hemagiomas was 3.98 ± 2.69 cm. There were 68.5% of equal hyperechoic lesions, 25% mixed echogenic lesions and 6.5% hypoechoic lesions. 99.4% of them were clear borders. The typical hepatic hemagiomas ratio was 43.5%. Ratio of hyperechoic hepatic hemagiomas with size larger than 3 cm (87.7%) were significant higher than hyperchoic hepatic hemagiomas with size smaller than 3 cm (50.6%). * Key words: Hepatic hemagioma; Ultrasonography; Morphology. * Bệnh viện Quân y 103 ** Bệnh viện TWQĐ 108 Người phản hồi (Corresponding): Trần Đình Dưỡng (trandinhduonghvqy@gmail.com) Ngày nhận bài: 22/03/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 01/06/2016 Ngày bài báo được đăng: 06/06/2016 139 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2016 ĐẶT VẤN ĐỀ U mạch máu ở gan (Hepatic Hemangioma) là loại khối u lành tính, thư ng gặp nhất ở gan, chiếm tỷ lệ 0,4 7,3% dân số [2, 5]. Trên thế giới, ngư i ta đã áp dụng nhi u biện pháp ch n đoán hình ảnh đ ch n đoán u máu gan như siêu âm thư ng, siêu âm Doppler, chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ… Tuy nhiên, do đặc đi m giải ph u bệnh phức tạp nên hình ảnh khối u máu trên các phương pháp ch n đoán hình ảnh c ng rất đa dạng, từ những tổn thương đi n hình cho đến các th không đi n hình, khó khẳng định ch n đoán. Chính vì vậy, trên thực tế nhi u trư ng hợp BN bị ch n đoán nhầm giữa ung thư gan và UMMG. Do đó cần thận trọng khi chỉ dựa vào các phương pháp ch n đoán hình ảnh thông thư ng đ ch n đoán u máu gan, vì ch n đoán UMMG đồng nghĩa với việc BN thư ng không cần đi u trị mà chỉ theo dõi ngoại trú. Siêu âm là phương tiện phổ biến ở hầu hết các cơ sở y tế trong thăm d các bệnh lý gan - mật. Đối với phần lớn các u mạch máu nh , siêu âm cho hình ảnh tăng âm đồng nhất đi n hình. Tuy nhiên, có khoảng 10% UMMG không có hình ảnh đi n hình với dạng hồi âm hỗn hợp hay giảm âm, không th phân biệt được với tổn thương ác tính ở gan [6]. Đ hi u rõ được đặc đi m hình ảnh học của bệnh u máu gan, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhằm mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học trên siêu âm của BN u máu gan. 140 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu. 130 BN UMMG được ch n đoán bằng chọc tế bào hoặc mô bệnh học tại Bệnh viện TWQĐ 108 từ tháng 6 - 2004 đến 1 - 2011. Lựa chọn BN có tổn thương khối choán chỗ trong gan, được ch n đoán xác định là UMMG trên xét nghiệm tế bào hoặc mô bệnh học. Loại trừ các trư ng hợp không đồng ý tham gia nghiên cứu. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, chọn m u thuận tiện trong th i gian nghiên cứu. BN được khám lâm sàng, siêu âm gan bằng máy Aloka 3.500, dùng đầu dò convex, chọc hút tế bào hoặc sinh thiết khối u. * Phương pháp siêu âm: các đặc đi m được lưu ý mô tả là xác định số lượng, kích thước, vị trí khối u theo phân thuỳ gan. Nhận định đặc đi m, tính chất khối u dựa trên so sánh với nhu mô xung quanh. Hình ảnh đi n hình của UMMG trên siêu âm là khối hình tròn hoặc bầu dục, b rõ nét, giới hạn rõ, cấu tr c tăng âm và đồng nhất. * Tiêu chuẩn chọc hút tế bào và mô bệnh học chẩn đoán UMMG: bệnh ph m có nhi u hồng cầu, có th xen l n bạch cầu và tổ chức hoại tử, không có tế bào ...