Nghiên cứu đặc điểm hình thái mô u trên chuột thiếu hụt miễn dịch mang khối ung thư biểu mô tế bào gan người

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá đặc điểm hình tháimô u trên chuột thiếu hụt miễn dịch mang khối UBTG người. Nghiên cứu là cơ sở cho việc thử nghiệm các liệu pháp chẩn đoán điều trị UBTG.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm hình thái mô u trên chuột thiếu hụt miễn dịch mang khối ung thư biểu mô tế bào gan ngườiTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8 - 2013NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI MÔ U TRÊN CHUỘTTHIẾU HỤT MIỄN DỊCH MANG KHỐI UNG THƢBIỂU MÔ TẾ BÀO GAN NGƢỜINguyễn Văn Ba* và CSTÓM TẮTTrong nghiên cứu này, chúng tôi ghép tế bào (TB) ung thư gan người dòng Hep 3B2 vào dưới d ađùi chuột và tạo khối ung thư phát triển trên chuột thiếu hụt miễn dịch “nude mice”. Kết quả cho thấy6chuột hình thành khối u sau 1 tuần ghép 10 TB ung thư Hep 3B. Kích thước khối u phát triển đạt kích3thước xấp xỉ 600 mm sau 4 tuần ghép TB. Phân tích giải phẫu bệnh lý chứng minh khối u mới tạothành trên chuột có hình ảnh TB đa diện, tăng sản, nhân quái, nhân chia, một số TB có sắc tố mật.* Từ khóa: Tế bào ung thư gan người dòng Hep 3B; Chuột thiếu hụt miễn dịch; Ghép dị loài.Study on morphological characteristics oftumor tissue in nude mice bearing humanhepatocellular carcinomaSummaryIn this study, we had implanted human hepatocellular carcinoma Hep 3B2 cells into subcutanousthigh of athymic mice. Results showed that mice developed tumor after 1 week of injection Hep 3Bcell line with 106 cells/mouse. The size of tumors were 600 mm 3 approximately after transplated 4weeks. The tumor histologic analysis indicated that the tumors contained hyperchromasia, nuclearenlargement with atypia and bile pigments inside cytoplasm.* Key words: Hep 3B; Nude mice; Xenograft.ĐẶT VẤN ĐỀUng thư biểu mô tế bào gan (UBTG) làbệnh ác tính thường gặp. Trong tổng số cácbệnh nhân (BN) UBTG, châu Á chiếm 70%,châu Phi chiếm 12%, trong khi đó châu Âuchỉ có 9% và Bắc Mỹ 2%. Khu vực có tỷ lệmắc UBTG cao nhất là châu Á, từ 27,6 36,6 BN/100.000 dân [4]. Ở Việt Nam,UBTG đứng hàng thứ 3 trong các loại ungthư (sau ung thư phế quản và ung thư dạdày). Phan Thị Phi Phi và CS khám 1.251BN bị bệnh gan đã phát hiện 193 BN UBTG(15,4%), sàng lọc 4.677 người trong quầnthể phát hiện 2 BN UBTG [1].Đứng trước thách thức về mức độ áctính, kháng điều trị của ung thư gan, ngàynay người ta đang phát triển các liệupháp và dược chất mới điều trị. Để có thểứng dụng kỹ thuật, vật liệu mới trong điềutrị ung thư, cần phải có mô hình bệnh lýđể áp dụng cho thử nghiệm tiền lâm sàng.* Häc viÖn Qu©n yNg-êi ph¶n håi (Corresponding): NguyÔn V¨n Ba (bsnguyenvanba@yahoo.com)Ngµy nhËn bµi: 27/7/2013; Ngµy ph¶n biÖn ®¸nh gi¸ bµi b¸o: 5/9/2013Ngµy bµi b¸o ®-îc ®¨ng: 26/9/2013TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8 - 2013Các mô hình ung thư trước đây đượctạo ra trên động vật có nguồn gốc đồng loài.Tuy nhiên, hạn chế của mô hình đó là khốiu không mang đặc tính sinh học giống nhưkhối u trên người, điều này làm hạn chếtrong nghiên cứu cơ chế bệnh lý và ápdụng thử nghiệm điều trị cho các loại ungthư người.Do vậy, yêu cầu cấp thiết là cần phải cómô hình động vật bị ung thư mang đặc tínhsinh học ung thư là nguyên bản của TB ungthư người. Để phục vụ nghiên cứu tiền lâmsàng ung thư gan, chúng tôi tiến hành đềtài này nhằm: Đánh giá đặc điểm hình tháimô u trên chuột thiếu hụt miễn dịch mangkhối UBTG người. Nghiên cứu là cơ sở choviệc thử nghiệm các liệu pháp chẩn đoánđiều trị UBTG.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.- 10 chuột nhắt BALB/c thiếu hụt miễndịch, không có TB lympho T (nude mice,Foxn1 nu) nhập khẩu từ Công ty CharlesRiver (Hoa Kỳ).- Môi trường nuôi cấy và bảo quản TB:môi trường EMEM (Eagles Minimum EssentialMedium), Catalog No.30-2003, ATCC đượcbổ sung 10% FBS và 1% kháng sinh penicillinvà streptomycine.- Dòng TB ung thư biểu mô gan Hep3B2 mua từ Công ty ATCC (Hoa Kỳ).2. Phương pháp nghiên cứu.* Nuôi cấy và ghép TBUT vào chuột:Nuôi cấy UBTG người trong môi trườngEMEM, bổ sung 10% FBS và 1% khángsinh penicillin và streptomycine. Mỗi chainuôi cấy diện tích 75 cm 2 được cấy chứa106 TB. TB được nuôi cấy tăng sinh và thaymôi trường 3 lần/tuần ở điều kiện nhiệt độ370C, CO2 5%. Khi TB phát triển đạt 75 80% diện tích, tiến hành cấy chuyển sangchai mới. Trước ghép, rửa TB 2 lần bằngdung dịch PBS 1X, sau đó, tách bằng dungdịch Trypsin-EDTA 1X. Hút dung dịch TBUTđã chuẩn bị, bơm tiêm 1 ml với số lượng107/ml. Cố định chuột nude và tiêm 0,1 mlvào dưới da đùi phải (106 TB/chuột). Quátrình thao tác thực hiện trong điều kiện vôtrùng tuyệt đối.* Theo dõi và xác định sự hình thànhkhối ung thư trên chuột:- Đánh giá theo dõi sự phát triển khối utại vị trí tiêm (đùi phải) 2 lần/tuần, bằngquan sát, sờ nắn và đo kích thước khối ubằng thước chính xác NSK.- Xác định kích thước khối u: đo theo haikích thước dài x rộng bằng thước chính xácNSK (Nhật Bản), 2 lần/tuần. Xác định kíchthước u theo phương pháp của Yamauravà CS [5].- Theo dõi trọng lượng chuột 2 lần/tuần,xác định biến đổi trọng lượng chuột giữacác lần cân kế tiếp.* Xác định hình thái vi thể khối ung thưtrên chuột:- Sau 4 tuần tiến hành giết chuột, bóctách khối u, bảo quản trong dung dịchformalin 10% trong 24 - 48 giờ. Tiếp theo,khối u được đúc khối paraffin, cắt lát dày5 µm, nhuộm HE (Hematoxylin-Eosin) và đọcphân tích kết quả mô ung thư hình thànhdưới kính hiển vi quang học. Phân tích đặcđiểm về hình thái học TB, cấu trúc mô hìnhthành, mạch máu, xâm lấn… Kỹ thuậttiến hành tại Khoa Giải phẫu Bệnh lý, Bệnhviện 103.* Xử lý số liệu: sử dụng phần mềmSPSS15.0.TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8 - 2013KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN1. Kết quả nuôi cấy, tăng sinh tế bàoung thư gan.Tế bào ung thư gan người được lựachọn là dòng Hep 3B2 do công ty ATCC(Hoa Kỳ) cung cấp. Đây là dòng TB ung thưchuẩn quốc tế được nhiều nhà nghiên cứutrên thế giới áp dụng thử nghiệm in vitro vàin vivo. TB ung thư gan Hep 3B2 là TB biểumô, có tính bám dính tốt, có khả năng tăngsinh nhanh. Để chủ động thời gian nuôi cấyphục vụ cho thử nghiệm in vitro sau này vàghép TB lên chuột nude, chúng tôi tiến hànhquan sát tốc độ tăng sinh của dòng TB này.Tế bào ung thư gan người được nuôicấy, tăng ...