Nghiên cứu đặc điểm hòa hợp kháng nguyên bạch cầu người (HLA) ở bệnh nhân ghép thận tại Bệnh viện Quân y 103

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm khảo sát đặc điểm hòa hợp HLA (Human leucocyte antigen) ở các cặp bệnh nhân (BN) cho - nhận thận tại Bệnh viện Quân y 103 và tìm hiểu mối liên quan giữa mức độ hòa hợp HLA với chức năng thận sau ghép.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm hòa hợp kháng nguyên bạch cầu người (HLA) ở bệnh nhân ghép thận tại Bệnh viện Quân y 103TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2016NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÒA HỢP KHÁNG NGUYÊNBẠCH CẦU NGƯỜI (HLA) Ở BỆNH NHÂN GHÉP THẬN TẠIBỆNH VIỆN QUÂN Y 103TÓM TẮTTrương Quý Kiên*; Bùi Văn Mạnh*Mục tiêu: khảo sát đặc điểm hòa hợp HLA (Human leucocyte antigen) ở các cặp bệnh nhân(BN) cho - nhận thận tại Bệnh viện Quân y 103 và tìm hiểu mối liên quan giữa mức độ hòa hợpHLA với chức năng thận sau ghép. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả, tiến cứu trên41 cặp BN cho - nhận thận tại Bệnh viện Quân y 103 từ 6 - 2013 đến 10 - 2015, các cặp BNđều được làm đầy đủ xét nghiệm HLA trước ghép, theo dõi dọc các chỉ số về chức năng thậnsau ghép trong 12 tháng trên 41 BN nhận thận. Kết quả: tỷ lệ hòa hợp HLA phân chia theo mứcđộ hòa hợp từ 0 đến 6 alen lần lượt là 14,6%; 14,6%; 22,0%; 34,1%; 12,2%; 2,5% và 0%. Tỷ lệhòa hợp 1 alen ở các phân lớp HLA-A, HLA-B, HLA-DR nhiều nhất, lần lượt 56,1%; 61% và56,2%. Nồng độ creatinin máu ở nhóm BN có hòa hợp về HLA ≥ 4 alen, trong đó alen hòa hợpở phân lớp HLA-DR thấp hơn có ý nghĩa so với các nhóm còn lại (p < 0,05). Kết luận: tỷ lệ BNcó hòa hợp về HLA với tổng số 3 alen nhiều nhất (34,1%), không có cặp BN nào hòa hợp hoàntoàn. Chức năng thận có xu hướng tốt hơn ở nhóm BN có hòa hợp HLA ≥ 4 alen và có hòa hợpở phân lớp HLA-DR.* Từ khóa: Ghép thận; HLA; Chức năng thận.Study on HLA Compatible Characterictics in Kidney TransplantPatients at 103 HospitalSummaryObjectives: To survey HLA compatible characterictics (Human leucocyte antigen) in the pairof kidney donor - recipient patients at the 103 Hospital and investigate the relationship betweenthe degree of HLA compatibility with post-transplant kidney function. Subjects and methods:Descriptive prospective study was carried out on 41 pairs of kidney donor - recipient patients at103 Hospital from 6 - 2013 to 10 - 2015, in which the pairs of patients were done HLA testbefore transplanting, the indication of post-transplant kidney function was monitored along the12 months on 41 kidney recipient patients. Results: The ratio was splited by HLA compatiblelevel from 0 to 6 allens: 14.6%; 22.0%; 34.1%; 12.2%; 2.5% and 0%, respectively. Thecompatible ratio with 1 allen in the HLA-A, HLA-B, HLA-DR subclass was the most, respectively:56.1%; 61% and 56.2%. Serum creatinine levels in patients with HLA compatibility from 4 andmore including HLA-DR subclass were lower significantly than other groups (p < 0.05).Conclusion: The proportion of HLA compatibility in the pairs of patients with total 3 allens wasthe most (34.1%), without any complete compatible pair. Kidney function tends to be betteramong patients with HLA compatibility with allen from 4 and more and includes HLA-DRsubclass compatibility.* Key words: Kidney transplantation; HLA; Kidney function.* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Trương Quý Kiến (drquykientruong@gmail.com)Ngày nhận bài: 11/03/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/05/2016Ngày bài báo được đăng: 21/05/2016162TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2016ĐẶT VẤN ĐỀGhép thận là một trong các biện phápđiều trị tối ưu cho BN bị suy thận mạn giaiđoạn cuối. Tuy nhiên, kết quả sau ghépphụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó cóhòa hợp về HLA giữa các cặp cho - nhậnthận là một yếu tố quan trọng, đặc biệttrong những năm đầu sau ghép [3, 7].Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu vềvấn đề này, tuy nhiên có nhiều quan điểmkhác nhau, ở Việt Nam số lượng nhữngnghiên cứu này còn ít. Do vậy, chúng tôithực hiện đề tài này nhằm: Khảo sát đặcđiểm hòa hợp HLA ở các cặp BN cho nhận thận tại Bệnh viện Quân y 103 vàtìm hiểu mối liên quan giữa mức độ hòa hợpHLA với chức năng thận sau ghép thận.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.41 cặp BN cho - nhận thận từ tháng6 - 2013 đến 10 - 2015: tuổi > 18, ghépthận > 1 tháng, có đầy đủ các dữ liệu vềHLA trước ghép, đang điều trị và theo dõitại Bệnh viện Quân y 103.* Tiêu chuẩn loại trừ: BN < 18 tuổi,ghép đồng thời các tạng, đang có sốt haynhiễm trùng tiến triển, có các biến chứngnặng chưa kiểm soát được; BN bị mấtchức năng thận ghép phải điều trị bằngphương pháp khác. BN không đồng ýtham gia nghiên cứu.2. Phương pháp nghiên cứu.- Thiết kế nghiên cứu: mô tả, tiến cứu.- BN tham gia nghiên cứu được làmxét nghiệm HLA trước ghép cả người chovà người nhận, xét nghiệm chức năngthận cho BN nhận thận tại thời điểm1 tháng và 12 tháng sau ghép.- Tiêu chuẩn sử dụng trong nghiêncứu: các chỉ số hóa sinh theo hằng sốsinh lý bình thường của người Việt Nam.Xét nghiệm HLA được làm tại Bộ mônMiễn dịch, Học viện Quân y. Tính mức lọccầu thận theo công thức Cockcroft - Gault(1976).- Địa điểm nghiên cứu: Khoa Thận Lọc máu, Bệnh viện Quân y 103.- Xử lý số liệu: theo thuật toán thốngkê y học dựa trên phần mềm thống kê yhọc SPSS 18.0, so sánh giá trị ...