Nghiên cứu đặc điểm tổn thương, yếu tố liên quan dày nội trung mạc động mạch cảnh ngoài sọ ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2

Bài viết trình bày xác định tỷ lệ và đặc điểm tổn thương động mạch cảnh bằng siêu âm ở bệnh nhân đái tháo đường týp; Xác định mối liên quan giữa bề dày nội trung mạc động mạch cảnh với một số đặc điểm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm tổn thương, yếu tố liên quan dày nội trung mạc động mạch cảnh ngoài sọ ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 105 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM TỔN THƯƠNG, YẾU TỐ LIÊN QUAN DÀY NỘI TRUNG MẠC ĐỘNG MẠCH CẢNH NGOÀI SỌ Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 Huỳnh Thị Huyền Trang, Nguyễn Sơn Nam, Nguyễn Thị Thơ TÓM TẮT Đặt vấn đề: Bệnh đái tháo đường týp 2 là một bệnh mạn tính và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và làm tăng nguy cơ tử vong. Bề dày nội trung mạc động mạch cảnh (IMT - intima media thickness) là một dấu hiệu chỉ điểm cận lâm sàng có thể tiên đoán được biến cố bệnh lý tim mạch trong dân số chung. Nó cũng liên quan đến nguy cơ mạch máu ở những bệnh nhân đái tháo đường týp 2. Mục tiêu: 1) Xác định tỷ lệ và đặc điểm tổn thương động mạch cảnh bằng siêu âm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2. 2) Xác định mối liên quan giữa bề dày nội trung mạc động mạch cảnh với một số đặc điểm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Chúng tôi tiến hành nghiên cứu cắt ngang mô tả 165 bệnh nhân mắc đái tháo đường týp 2 tại bệnh viện Đa khoa Trung Tâm An Giang. Kết quả: Trung bình IMT của động mạch cảnh phải và trái lần lượt là 1,33±0,82mm; 1,36±0,95mm. Tỷ lệ tăng IMT và xơ vữa ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 là 61,2% và 32,7%. IMT liên quan đến tuổi. Kết luận: Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ lệ tăng IMT động mạch cảnh và mảng xơ vữa thì cao ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 và có liên quan đến tuổi. Từ khóa: mảng xơ vữa, động mạch cảnh, đái tháo đường týp 2, bề dày lớp nội trung mạc (IMT) ABSTRACT Background: Type 2 diabetes mellitus is a lifelong disease and can lead to severe complications and increased risk for mortality. Carotid intima-media thickness (IMT) is a marker of subclinical organ damage and predicts cardiovascular disease (CVD) events in the general population. It has also been associated with vascular risk in people with type 2 diabetes mellitus. Objectives: 1) To identify rate and characteristics of carotid arteries injuries by doppler ultrasound in patients with type 2 diabetes mellitus. 2) To identify the factors associated with carotid intima- media thickness of type 2 diabetes mellitus. Materials and method: We performed the cross- sectional study on 165 patients with type 2 diabetes mellitus at An Giang Center General Hospital. Results: Mean IMT of right and left common carotid were in turn 1,33±0,82mm; 1,36±0,95mm. Prevalance of increased carotid IMT and atherosclerotic plaque in patients with type 2 diabetes were 61,2% and 32,7%. IMT associates with age. Conclusion: the results of the study indicated that prevalence of increased carotid IMT and atherosclerotic plaque were high in patients with type 2 diabetes mellitus and correlated with age. Keywords: atherosclerotic plaque, carotid, type 2 diabetes mellitus, intima-media thickness (IMT) I. ĐẶT VẤN ĐỀ Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh lý nội tiết chuyển hóa phổ biến, ngày càng có khuynh hướng gia tăng trên khắp thế giới cũng như ở nước ta và đang trở thành một thách thức chính trong thế kỷ XXI. Bệnh đái tháo đường nhất là đái tháo đường týp 2 người ta thường liên quan đến biến chứng tim mạch trong đó tổn thương mạch máu lớn thường gặp như bệnh lý mạch máu não, động mạch vành và động mạch hai chi dưới. Biến chứng mạch máu lớn trong đái tháo đường thực chất là một thể xơ vữa động mạch. Phát hiện các yếu tố nguy cơ, có nhiều phương pháp để đánh giá xơ vữa động mạch giai đoạn sớm như đo độ dày lớp nội trung mạc ở động mạch cảnh qua siêu âm là phương pháp không xâm nhập, có độ nhạy cao cũng được ứng dụng trên lâm sàng. Việc nghiên cứu tổn thương động mạch cảnh (ĐMC) trên siêu âm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 nhằm phát hiện sớm các biến chứng mạch máu lớn để có chiến lược điều trị thích 106 hợp với mục đích ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ não là một vấn đề cần được quan tâm. Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài này với mục tiêu: - Xác định đặc điểm và tỷ lệ tổn thương động mạch cảnh ngoài sọ qua siêu âm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang năm 2018-2019. - Tìm hiểu một số yếu tố liên quan với mức độ bề dày lớp nội trung mạc động mạch cảnh ngoài sọ qua siêu âm ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang năm 2018-2019. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Đối tượng nghiên cứu: bệnh nhân được chẩn đoán ĐTĐ týp 2 theo tiêu chuẩn được đồng thuận của ADA, ESC-EASD, đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang từ 03/2018 – 06/2019. - Tiêu chuẩn loại trừ: + Bệnh nhân đang bị các biến chứng nặng của ĐTĐ như hôn mê tăng đường máu, đang điều trị các bệnh lý nội khoa nặng có hôn mê, nhồi máu cơ tim, bệnh phổi mạn tính nặng,…không thể tiến hành các biện pháp thăm dò. + Bệnh nhân k ...