Nghiên cứu địa bạ triều Nguyễn Dinh Quảng Nam (Tập 2): Phần 1

Phần 1 Tài liệu Nghiên cứu địa bạ triều Nguyễn Dinh Quảng Nam (Tập 2) gồm có các nội dung: Đôi lời riêng về Quảng Nam, lời giới thiệu của GS Trần Văn Giàu, lời cảm ơn của tác giả, phần II (tiếp theo Phần 2 - tập 1): B. Phủ Thăng Hoa. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu địa bạ triều Nguyễn Dinh Quảng Nam (Tập 2): Phần 1 Ñoâi lôøi rieâng veà Quaûng Nam - Ñaø Naüng Tôùi ñaây, caùc naêm 2011 - 2012 - 2016 laø nhöõng thôøi ñieåm kyûnieäm troïng ñaïi cuûa tænh Quaûng Nam vaø thaønh phoá Ñaø Naüng. Naêm 2016 kyû nieäm 710 naêm sau söï kieän Huyeàn Traân CoângChuùa, hai chaâu O vaø chaâu Lyù thuoäc veà laõnh thoå Ñaïi Vieät (1306) -Laáy ñaát Lyù chaâu ñaët laøm Hoùa chaâu (goàm caû ñòa phaän Ñaø Naüng vaøphía baéc Quaûng Nam ngaøy nay). Naêm 2012 kyû nieäm 610 naêm ñaát Chieâm Ñoäng cuõng thuoäc veàÑaïi Vieät (1402) vaø chia ra chaâu Thaêng vaø chaâu Hoa (goàm toaøn ñòaphaän Quaûng Nam hieän giôø). Naêm 2011 kyû nhieäm 540 naêm Leâ Thaùnh Toâng chinh phaïtChieâm Thaønh, laáy ñaát Ñaïi Chieâm (Chieâm Ñoäng cuõ) vaø Coå Luõy (sau laøñòa phaän Quaûng Ngaõi) ñaët laøm ñaïo Quaûng Nam (1471). Naêm 2012 kyû nieäm 410 naêm Nguyeãn Hoaøng ñaët dinh QuaûngNam coi caû 3 phuû: Thaêng Hoa (Quaûng Nam), Tö Ngaõi (Quaûng Ngaõi),Hoaøi Nhôn (Bình Ñònh) (1602). Ñöông thôøi ngöôøi nöôùc ngoaøi traântroïng goïi xöù naøy laø Quaûng Nam Quoác. Töø 1832 ñeán nay - 170 naêm ñaõ troâi qua - tænh Quaûng Nam vaãnkhoâng thay ñoåi danh xöng vaø ñòa baøn. Ngaøy 6-1-1996, Quoác Hoäi ñaõ ra Nghò quyeát taùch tænh QuaûngNam - Ñaø Naüng thaønh: tænh Quaûng Nam vaø thaønh phoá Ñaø Naüng tröïcthuoäc trung öông ñeå taïo ñieàu kieän cho hai ñôn vò môùi phaùt trieån toáthôn. Phaûi chaêng söï theå ñoù noùi leân söùc maïnh phaùt trieån lieân tuïc töøtreân 700 naêm qua. Tænh Quaûng Nam vaø Thaønh phoá Ñaø Naüng thaät ñaùng töï haøo. TP. Hoà Chí Minh, muøa Xuaân 2010 NGUYEÃN ÑÌNH ÑAÀU 56 Lôøi giôùi thieäu Traûi qua maáy ngaøn naêm, nöôùc ta vaãn laø moät xöù noâng nghieäp vaølaáy xaõ thoân laøm ñôn vò cô sôû. Tôùi ñaàu theá kyû XIX, cöông vöïc nöôùc tamôùi oån ñònh vaø thoáng nhaát veà maët haønh chính suoát töø aûi Nam Quantôùi muõi Caø Mau, goàm khoaûng 18.000 laøng vôùi caùc teân goïi khaùc nhaunhö xaõ, thoân, phöôøng, giaùp, ñieám, aáp, laân, trang, traïi, man, saùch....Laøng nöôùc gaén boù xöông thòt vôùi nhau, vì nöôùc laø thaân theå, coøn laøng laøchi theå. Caû laøng vaø nöôùc ñeàu soáng chuû yeáu baèng ngheà troàng luùa nöôùc. Cho neân, hai vaán ñeà noâng nghieäp vaø xaõ thoân laø voâ cuøng quantroïng ñoái vôùi söï toàn vong vaø lôùn maïnh cuûa daân toäc ta. Chuùng ta caàntìm hieåu nhöõng vaán ñeà aáy moät caùch saâu saéc vaø toaøn dieän, khoâng chæñeå oân coá tri taân, maø coøn nhaèm muïc ñích goùp phaàn xaây döïng moätchieán löôïc phaùt trieån haøi hoøa cho khaép nöôùc vaø moãi ngöôøi daân, töøtheå chaát ñeán tinh thaàn, töø thaønh thò ñeán thoân queâ. Nhöng döïa treân nhöõng söû lieäu, nhöõng tö lieäu naøo ñeå coù theånghieân cöùu ñeà taøi ñoù coù nghieâm tuùc, khaùch quan vaø khoa hoïc? Maymaén thay, sau bao tang thöông khoùi löûa, löu tröõ trieàu ñình Hueá coønbaûo toàn ñöôïc 10.044 taäp ñòa baï, goàm khoaûng 16.000 quyeån cho 16.000xaõ thoân trong toång soá 18.000 xaõ thoân toaøn quoác ñöông thôøi (coù leõ moäthay hai ngaøn quyeån ñaõ bò thaát laïc hoaëc moái moït tieâu huûy). Ñaây laønhöõng taøi lieäu vieát tay, khoâng in aán, neáu maát laø maát haún. Trong kho taøng di saûn vaên hoùa vaø lòch söû Haùn Noâm, söu taäp ñòabaï laø phaàn ñoà soä nhaát coøn löu laïi. Neáu boä Hoäi ñieån söï leä keå haøngngaøn trang, boä Ñaïi Nam thöïc luïc keå haøng vaïn trang, thì boä söu taäpÑòa baï phaûi keå haøng trieäu trang. Laïi nöõa, caùc boä söû ñòa chính yeáunhö Thöïc luïc, Hoäi ñieån, Vieät söû (Khaâm ñònh Vieät söû thoâng giaùmcöông muïc), Nhaát thoáng (Ñaïi Nam nhaát thoáng chí)... ñaõ ñöôïc in aánthaønh nhieàu baûn, maát baûn naøy coøn baûn khaùc. Cho neân nhöõng taøi lieäuvieát tay nhö Chaâu baûn hoaëc Ñòa baï thì caøng caàn phaûi baûo veä kyõlöôõng hôn. Baûo veä ñaây khoâng coù nghóa laø boù chaët roài chaát vaøo kho(laøm theá, vi khuaån cuõng seõ ñuïc muûn ra heát), maø phaûi caáp toác ñem rakieåm keâ, ghi phieáu, nhaân baûn vaø nghieân cöùu. Neáu chöa kòp xaây kho 7hay nhaân baûn, thì cuõng neân ñeå caùc nhaø nghieân cöùu tieáp tuïc hoaëctieán haønh ngay nhöõng coâng trình tìm hieåu ñaát nöôùc vaø con ngöôøi VieätNam qua nhöõng tö lieäu cô baûn ñoù, vì ngöôøi ñoïc ñöôïc Haùn Noâm vaøvaên baûn coå khoâng coøn bao nhieâu. Caùc nhaø nghieân cöùu söû Vieät Nam trong cuõng nhö ngoaøi nöôùcluoân ñaùnh giaù cao phaàn tö lieäu meänh danh Chaâu baûn bao goàm taát caûnhöõng sôù taáu coù ghi lôøi pheâ baèng son cuûa nhaø vua. Ñieàu ñoù raát chí lyù.Caùc boä söû ñòa cuûa trieàu Nguyeãn ñeàu caên cöù treân taøi lieäu Chaâu baûnnaøy. Tieá ...