Nghiên cứu điều trị giảm đau ở bệnh nhân ung thư di căn xương bằng P-32 và chiếu xạ ngoài kết hợp bisphosphonate

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết này nhằm bước đầu đánh giá hiệu quả điều trị giảm đau bằng chiếu xạ ngoài hoặc bằng P-32 trên bệnh nhân ung thư di căn xương. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu điều trị giảm đau ở bệnh nhân ung thư di căn xương bằng P-32 và chiếu xạ ngoài kết hợp bisphosphonateTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013NGHIÊN CỨU ĐIỀU TRỊ GIẢM ĐAU ỞBỆNH NHÂN UNG THƢ DI CĂN XƢƠNG BẰNG P-32VÀ CHIẾU XẠ NGOÀI KẾT HỢP BISPHOSPHONATENguyễn Danh Thanh*; Nguyễn Kim Lưu*; Trần Văn Hạ*Phạm Đức Lộc*; Phan Văn Dân*TÓM TẮT50 bệnh nhân (BN) di căn đa ổ được điều trị bằng P-32. Liều điều trị P-32 trung bình 6,7± 0,8 mCi. 34% đáp ứng giảm đau trong tuần đầu tiên sau điều trị, 30% ở tuần thứ 2 và 8%ở tuần thứ ba. Thời gian trung bình bắt đầu đáp ứng giảm đau của BN 1,76  0,85 tuần (12ngày). 81,5% duy trì hiệu lực giảm đau kéo dài > 4 tuần, trong đó, 50% tác dụng giảm đaukéo dài > 2 tháng.Chiếu xạ ngoài bằng tia gamma suất liều 4 Gy/lần x 5 lần phối hợp với bisphosphonatesđiều trị cho 30 BN ung thư di căn xương 1 - 2 ổ đạt hiệu quả giảm đau tốt. 93,4% đáp ứngvới điều trị, trong đó, 8/30 BN (26,7%) đáp ứng rất tốt, hết đau. 20/30 BN (66,7%) đáp ứngmột phần. Thời gian bắt đầu có hiệu lực giảm đau trung bình 2,7  0,5 ngày.* Từ khoá: Ung thư di căn xương; Điều trị giảm đau; P-32; Bisphosphonate.PALLIATIVE TREATMENT BY P-32 GAMMA RAY WITHBISPHOSPHONATE OF BONE METASTASES CANCER ATIENTSSUMMARY50 cancer patients with multi foci bone metastases were treated by P-32 with averagedose of 67 ± 0.8 mCi. 34% of patients had bone pain relief in first week after treatment;30% in second and 8% in third week. Average time starting response of the patients painrelief was 1.76  0.85 weeks (12 days). Pain relief was maintained over 4 weeks in 81.5% ofpatients, of whom 50% lasting > 2 months.30 cancer patients with bone metastases 1 - 2 sites were treated by gamma rays ofCobalt-machine, daily dose 4 Gy, total dose 20 Gy in cobination with bisphosphonatesinfusion (zometa, 4 mg, IV over 15 minutes). Bone pain relief response 93.4%, of whom,26.7% with very good response and 66.7% with partial response. Average time startingresponse the patients pain relief was 2.7  0.5 days.* Key words: Bone metastases; Palliative treatment; P-32; Bisphosphonate.* Bệnh viện 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Danh Thanh (nguyedanhthanh103@yahoo.com)Ngày nhận bài: 13/9/2013; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 10/11/2013Ngày bài báo được đăng: 13/11/2013209TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013ĐẶT VẤN ĐỀNgày nay việc chẩn đoán, điều trịung thư đã có nhiều tiến bộ vượt bậc,tăng tỷ lệ chữa khỏi, kéo dài thời giansống thêm, cải thiện chất lượng cuộcsống cho người bệnh.Các BN ung thư khi đã có di căn vàoxương, sẽ phải chịu đau đớn tới lúc chết[1, 3]. Khi đó, điều trị giảm đau có vaitrò quan trọng và cần thiết, nhằm cảithiện chất lượng cuộc sống cho ngườibệnh trong những ngày còn lại.Có nhiều phương pháp điều trị giảmđau: phẫu thuật, hóa trị, dùng thuốcgiảm đau và xạ trị. Mỗi phương pháp chỉcó tác dụng trong một số trường hợpnhất định. Các thuốc giảm đau chỉ có tácdụng trong một thời gian ngắn, có nhiềutác dụng không mong muốn, đồng thờitình trạng nhờn thuốc khiến BN liên tụcphải tăng liều dùng... Dùng morphin gâytình trạng nghiện thuốc, lệ thuộc thuốc.Sử dụng hoá chất liều cao kéo dài gâysuy gan thận, suy cơ quan tạo máu[2, 4, 6].Điều trị giảm đau bằng chiếu xạ ngoàikhi di căn khu trú đơn ổ, hoặc xạ trị khidi căn đa ổ. Đối với BN di căn nhiều ổ,loại tạo cốt bào, xạ trị trong bằng P-32,153Sm hoặc 89Sr... được chứng minh là cóhiệu quả [6, 7].Với BN có di căn ở xương từ 1 - 2 ổ,xạ trị tại chỗ đạt hiệu quả > 70%, giảmđau nhanh sau 3 - 4 ngày, duy trì giảmđau khoảng 3 tháng. 30 - 60% BN giảmđau tại chỗ hoàn toàn [2].Trong đề tài này chúng tôi đặt vấnđề nghiên cứu với mục tiêu: Bước đầuđánh giá hiệu quả điều trị giảm đaubằng chiếu xạ ngoài hoặc bằng P-32trên BN ung thư di căn xương.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.80 BN được chẩn đoán xác định ungthư có di căn vào xương và có đau (mứcđộ vừa hoặc nặng) tại vị trí di cănxương. BN có thể đã phẫu thuật hoặchóa trị. Điều trị giảm đau bằng thuốcthông thường không hiệu quả. Kết quảchẩn đoán xạ hình xương trên máySPECT: (+) ở các vị trí phù hợp với đautrên lâm sàng. BN chấp nhận điều trịbằng chiếu xạ + bisphosphonate hoặcP-32.* Nhóm BN điều trị bằng P-32: liều7 mCi/BN, đường uống. DCPX do ViệnKỹ thuật Hạt nhân Đà Lạt cung cấp.* Nhóm chiếu xạ giảm đau: 4 Gy/lầnx 5 lần, tổng liều 20 Gy bằng tia gammatrên máy Cobalt-60. Bisphosphonate(zometa) 4 mg pha với 100 ml dextrose5%, truyền tĩnh mạch chậm, 4 tuần/lần.Thuốc giảm đau dùng theo mức độ đau,duy trì liều trong thời gian nghiên cứu.211TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-20132. Phương pháp nghiên cứu.Nghiên cứu tiến cứu, theo dõi dọc sauđiều trị.* Các chỉ tiêu đánh giá đau:- Số lượng và vị trí các ổ đau.- Mức độ đau: xác định mức độ đautheo phương pháp 3 bậc của WHO vàbằng thước đo hiển thị số VAS.* Hiệu quả điều trị:- Điểm đau trước, sau điều trị.- Th ...