Nghiên cứu giá trị chẩn đoán và tiên lượng của Procalcitonin trong sốc nhiễm khuẩn

Sốc nhiễm khuẩn là bệnh nhiễm khuẩn toàn thân nặng thường gặp. Các trường hợp đến bệnh viện muộn, điều trị không cải thiện sẽ dẫn đến suy đa tạng, nguyên nhân của tỉ lệ tử vong cao. Bài viết trình bày đánh giá vai trò chẩn đoán và tiên lượng của Procalcitonin trong sốc nhiễm khuẩn, đánh giá tỉ lệ tử vong do sốc nhiễm khuẩn tại BV ĐKKV Tỉnh An Giang.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giá trị chẩn đoán và tiên lượng của Procalcitonin trong sốc nhiễm khuẩn Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CHẨN ĐOÁN VÀ TIÊN LƯỢNG CỦA PROCALCITONIN TRONG SỐC NHIỄM KHUẨN Hồ Ngọc Điệp- Trần Minh Quang Nguyễn Thị Ngọc Ánh - Cao Thị Hợp TÓM TẮT: Chúng tôi hồi cứu 115 bệnh nhân, tuổi ≥15, được chẩn đoán là sốc nhiễm khuẩn, nhập vào khoa Cấp cứu, ICU từ 01/09/2017 đến 01/09/2019, để đánh giá vai trò của Procalcitonin trong chẩn đoán và tiên lượng sốc nhiễm khuẩn. Nồng độ Procalcitonin huyết thanh trung bình của nhóm nghiên cứu là 28.01±3.83ng/ml. Có mối liên hệ có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ Procalcitonin và tiên lượng sốc nhiễm khuẩn. Điểm cắt dự báo tử vong là 33ng/ml , với độ nhạy là 60% và độ đặc hiệu là 75%. Tỉ lệ tử vong là 46.1%. Procalcitonin là marker có giá trị trong chẩn đoán và tiên lượng sốc nhiễm khuẩn ABSTRACT: We realized a retrospective study on 115 adult patients, hospitalized in Department of Emergency and Intensive Care Unit 01/09/2017 - 01/09/2019 with septic shock, to investigate the diagnostic and prognostic effect of Procalcitonin level in serum. The mean value of Procalcitonin was 28.01±3.83ng/ml. There was a significantly statistical correlation between Procalcitonin value and patient outcome. The mortality was 46.1%. Procalcitonin was a potential biomarker of diagnosis and prognostic of septic shock. I. ĐẶT VẤN ĐỀ: Sốc nhiễm khuẩn là bệnh nhiễm khuẩn toàn thân nặng thường gặp. Các trường hợp đến bệnh viện muộn, điều trị không cải thiện sẽ dẫn đến suy đa tạng, nguyên nhân của tỉ lệ tử vong cao. Cho đến nay, kết quả của các nhà điều tra dịch tễ học cho thấy rằng sốc nhiễm khuẩn là nguyên nhân chính gây tử vong ở các khoa cấp cứu và hồi sức tích cực, kể cả những khoa điều trị tích cực hiện đại. Ở Úc, tỉ lệ tử vong do sốc nhiễm khuẩn là 22% (Kaukonen et al 2014), ở Đức là 60.5% (Heublein et al), ở New Zeland là 60% (Klein Kloưenberg et al, 2012). Ở Việt Nam, theo thống kê của Nguyễn Xuân Vinh tỉ lệ này là 43.8% [6]. Trong thực hành lâm sàng, đòi hỏi cần phải có chẩn đoán sớm và chính xác sốc nhiễm khuẩn. Tuy nhiên đây là vấn đề khó khăn vì triệu chứng lâm sàng thường không đặc hiệu, kết quả cấy máu thường muộn và không phải lúc nào cũng dương tính. Để giải quyết vấn đề chẩn đoán sớm sốc nhiễm khuẩn đã có nhiều xét nghiệm được đề ra. Hội nghị về nhiễm khuẩn lần 5 ở Canada (tháng 10 năm 2000) đã đưa ra các marker được sử dụng trong chẩn đoán và tiên lượng sốc nhiễm khuẩn, trong đó Procalcitonin Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 247 Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 được xem là có nhiều ưu điểm, hơn hẳn các yếu tố khác: Interleukine 6, Endotoxin, CRP… Procalcitonin là một tiền hormon của calcitonin, gồm 116 acide amine, được tiết bởi các tế bào thần kinh nội tiết (các tế bàoo C) của tuyến giáp, phổi và ruột. Trong huyết thanh Procalcitonin có thời gian bán hủy từ 19 đến 24 giờ. So với các marker khác, Procalcitonin có tính đặc hiệu cao khi đáp ứng với nhiễm khuẩn toàn thân nặng. Để đánh giá đầy đủ vai trò của Procalcitonin trong chẩn đoán và tiên lượng sốc nhiễm khuẩn, chúng tôi tiến hành nghiên cứu: “Nghiên cứu giá trị chẩn đoán và tiên lượng của Procalcitonin trong sốc nhiễm khuẩn” với các mục tiêu: 1. Đánh giá vai trò chẩn đoán và tiên lượng của Procalcitonin trong sốc nhiễm khuẩn. 2. Đánh giá tỉ lệ tử vong do sốc nhiễm khuẩn tại BV ĐKKV Tỉnh An Giang. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: - Chúng tôi thực hiện nghiên cứu trên tất cả bệnh nhân, tuổi từ 15 trở lên, nhập vào BV ĐKKV Tỉnh An Giang từ 01/09/2017 đến 01/09/2019 - Được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn theo tiêu chuẩn chẩn đoán của ACCP/ SCCM năm 2001. - Có xét nghiệm Procalcitonin tại thời điểm chẩn đoán sốc. - Loại trừ những trường hợp: + Phẫu thuật lớn trong vòng 30 ngày + Chấn thương nặng + Bỏng nặng + Suy thận mạn đang chạy thận + Carcinoma tuyến giáp 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Phương pháp mô tả, hồi cứu. 2.3. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH: Tất cả bệnh nhân thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh sẽ được thu thập số liệu về tuổi, giới, tiền sử bệnh, đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng trong đó có xét nghiệm Procalcitonin và kết quả điều trị sốc nhiễm khuẩn. 2.4. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ VÀ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU: - Xử lý số liệu: dùng phần mềm SPSS 20.0 - Các biến định lượng được biểu thị bằng trung bình ± độ lệch chuẩn. - Các biến định tính được biểu thị bằng tỉ lệ phần trăm - So sánh 2 tỉ lệ: dùng phép kiểm chi bình phương. - So sánh 2 trung bình: dùng phép kiểm T- student. - Tìm mối tương quan giữa 2 yếu tố: Phương pháp hồi quy logístic - Xác định độ nhạy và độ đặc hiệu: Sử dụng đường cong ROC II ...