Nghiên cứu giá trị của procalcitonin trong theo dõi điều trị ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá vai trò của procalcitonin (PCT) trong theo dõi điều trị bệnh nhân (BN) nhiễm khuẩn khuyết (NKH). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu tiến cứu trên 36 BN NKH có kết quả cấy máu dương tính điều trị tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 từ 05 - 2015 đến 09 - 2016.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giá trị của procalcitonin trong theo dõi điều trị ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyếtT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CỦA PROCALCITONIN TRONGTHEO DÕI ĐIỀU TRỊ Ở BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN HUYẾTNguyễn Việt Phương*; Nguyễn Minh Hải*Trịnh Công Điển*; Hoàng Tiến Tuyên*TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá vai trò của procalcitonin (PCT) trong theo dõi điều trị bệnh nhân (BN)nhiễm khuẩn khuyết (NKH). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu tiến cứu trên 36 BN NKHcó kết quả cấy máu dương tính điều trị tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 từ 05 2015 đến 09 - 2016, chia thành 2 nhóm: nhóm đáp ứng với phác đồ kháng sinh ban đầu vànhóm phải thay đổi phác đồ kháng sinh ban đầu. Kết quả: BN NKH đáp ứng điều trị và khángsinh khởi đầu phù hợp với kết quả kháng sinh đồ, nồng độ PCT biến đối tại thời điểm nhậpviện, sau 24 giờ và 48 giờ lần lượt là 23,13 ± 29,64 ng/ml, 14,25 ± 7,56 ng/ml và 6,25 ± 4,59ng/ml, sự khác biệt giữa 3 thời điểm có ý nghĩa thống kê. Ngược lại, nhóm NKH không đáp ứngvới điều trị và kháng sinh khởi đầu không phù hợp với kết quả kháng sinh đồ, nồng độ PCTbiến đối tại thời điểm nhập viện, sau 24 giờ và 48 giờ lần lượt là 20,87 ± 33,44 ng/ml, 21,05 ±19,36 ng/ml và 28,23 ± 33,14 ng/ml, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê ghi nhận tại thời điểm sau48 giờ và thời điểm nhập viện. Kết luận: PCT có giá trị cao hơn nồng độ CRP trong theo dõiđáp ứng điều trị kháng sinh trên BN NKH.* Từ khóa: Nhiễm khuẩn huyết; Procalcitonin.Research on Treatment Monitoring Value of Procalcitonine inSepticemia PatientsSummaryObjectives: To evaluate the role of procalcitonine (PCT) in monitoring antibiotic therapy inpatients with septicemia. Subjects and methods: Prospective study was carried out on 36septicemic patients in the Department of Infectious Diseases, 103 Millitary Hospital from 05 2015 to 09 - 2016, they were divided into 2 groups: the group responds to the initial antibioticregimen and the group changes the initial antibiotic regimen. Results: Patients with septicemiaresponded to treatment and antibiotics initially in accordance with the results of antibiotictherapy, the PCT concentration at admission time, after 24 hours and 48 hours were 23.13 ±29.64 ng/mL, 14.25 ± 7.56 ng/mL and 6.25 ± 4.59 ng/mL, respectively, difference all three timewas statistically significant. In contrast, the septicemia group did not respond to treatment andthe initial antibiotics did not match the results of the antibiotic treatment, the PCT variation at thetime of admission, after 24 hours and 48 hours were 20.87 ± 33.44 ng/mL, 21.05 ± 19.36 ng/mLand 28.23 ± 33.14 ng/mL, respectively; the difference was statistically significant only at 48hours and admission time. Conclusion: PCT has a higher value compared with CRP level inmonitoring antibiotic treatment response in patients with septicemia.* Keywords: Septicemia; Procalcitonine.* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Việt Phương (vietphuongnt203@gmail.com)Ngày nhận bài: 03/04/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 11/09/2017Ngày bài báo được đăng: 18/09/201799T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017ĐẶT VẤN ĐỀNhiễm khuẩn huyêt là một bệnh nhiễmkhuẩn toàn thân nặng, do vi khuẩn và độctố của vi khuẩn lưu hành trong máu gâyra. NKH có nguy cơ tử vong cao do sốcnhiễm khuẩn và rối loạn chức năng nhiềucơ quan. Lâm sàng của NKH rất đa dạng,diễn biến thường nặng và không có chiềuhướng tự khỏi nếu không được điều trịkịp thời [4].Việc theo dõi sử dụng kháng sinh ởBN NKH trên lâm sàng còn gặp nhiều khókhăn. Việc lựa chọn kháng sinh ban đầutrước khi có kết quả xét nghiệm vi sinh,các nhà lâm sàng thường dựa vào kinhnghiệm. Khởi đầu kháng sinh điều trị sailệch, có thể không kiểm soát được tìnhtrạng nhiễm khuẩn, dẫn tới sốc nhiễmkhuẩn và suy chức năng đa cơ quan,đồng thời gia tăng tình trạng kháng khángsinh của vi khuẩn.PCT là một marker viêm, bên cạnh giátrị trong chẩn đoán, tiên lượng BN NKHcòn có giá trị rất cao trong việc theo dõiđáp ứng điều trị với kháng sinh. Vì vậy,chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài vớimục tiêu: Nghiên cứu giá trị của PCTtrong theo dõi đáp ứng điều trị kháng sinhở BN NKH.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.36 BN NKH có kết quả cấy máu (+),chia thành 2 nhóm: nhóm đáp ứng vớiđiều trị kháng sinh ban đầu và nhóm phảithay đổi phác đồ điều trị ban đầu. Tiếnhành các xét nghiệm PCT, CRP, bạchcầu (BC) máu: ghi nhận diễn tiến lâmsàng để theo dõi có đáp ứng với khángsinh trong điều trị hay không. Chúng tôitheo dõi nồng độ CRP, PCT thay đổi theocác thời điểm: lúc mới nhập viện chưa sửdụng kháng sinh (T0), sau 24 giờ (T1) vàsau 48 giờ (T2).2. Phương pháp nghiên cứu.- Nghiên cứu mô tả cắt ngang.- Tất cả đối tượng được khám lâmsàng (khai thác bệnh sử, tiền sử, đánhgiá toàn thân, khám triệu chứng toànthân, thăm khác các cơ quan) và cận lâmsàng (xét nghiệm sinh hóa máu, côngthức máu, CRP, cấy máu, PCT). ...