Nghiên cứu giá trị PET/CT trong đánh giá tổn thương di căn của ung thư phổi tế bào nhỏ

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm xác định giá trị của PET/CT trong đánh giá tổn thương di căn của ung thư phổi tế bào nhỏ (UTPTBN). Đối tượng và phương pháp: 33 bệnh nhân (BN) UTPTBN được xác định bằng giải phẫu bệnh, chụp PET/CT tại Trung tâm Ung bướu và Y học Hạt nhân, Bệnh viện Bạch Mai từ 11 - 2009 đến 10 - 2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giá trị PET/CT trong đánh giá tổn thương di căn của ung thư phổi tế bào nhỏT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ PET/CT TRONG ĐÁNH GIÁTỔN THƯƠNG DI CĂN CỦA UNG THƯ PHỔI TẾ BÀO NHỎBùi Anh Thắng*; Đỗ Quyết**; Phạm Ngọc Hoa***TÓM TẮTMục tiêu: xác định giá trị của PET/CT trong đánh giá tổn thương di căn của ung thư phổi tế bàonhỏ (UTPTBN). Đối tượng và phương pháp: 33 bệnh nhân (BN) UTPTBN được xác định bằng giảiphẫu bệnh, chụp PET/CT tại Trung tâm Ung bướu và Y học Hạt nhân, Bệnh viện Bạch Mai từ11 - 2009 đến 10 - 2015. Thiết kế nghiên cứu mô tả vị trí và đặc điểm trị số SUV/PET-CT của cáctổn thương thứ phát. Kết quả: 87,9% BN có tổn thương di căn được phát hiện trên PET/CT, trongđó: di căn hạch trung thất 72,7%, di căn phổi 33,3% và hạch cổ 33,3%, xương 21,2%, hạch ổ bụng15,2%. PET/CT xác định hạch trung thất tại hầu hết các vị trí. Có mối tương quan thuận mức độchặt giữa SUV trung bình, SUVmax với đường kính hạch trung thất (tương ứng r = 0,698 vàr = 0,649, p < 0,01). PET/CT xác định hạch cổ tại hầu hết các vị trí. Có mối tương quan thuận chặtchẽ giữa SUV trung bình, SUVmax với đường kính hạch cổ (tương ứng r = 0,955 và r = 0,948,p < 0,05). PET/CT xác định di căn xương tại hầu hết các vị trí: thường di căn xương sườn, cột sống,xương chậu. Kết luận: PET/CT phát hiện rất tốt vị trí các thương tổn thứ phát của UTPTBN.* Từ khóa: Ung thư phổi tế bào nhỏ; PET/CT; Di căn.Evaluation of the Role of PET/CT in Metastatic Diagnosis of SmallCell Lung CancerSummaryObjectives: To evaluate the role of PET/CT in metastatic diagnosis of small cell lung cancer.Subjects and methods: 33 patients with lung tumors were performed PET/CT at Oncology andNuclear Medicine Center of Bachmai Hospital from November 2009 to October 2015.Descriptive study on metastatic lesions which were found by PET/CT based on the location andthe SUV/PET-CT value of the lesions. Results: 87.9% of patients with the metastatic lesionswere detected by PET/CT, with the high rate at: mediastinal lymph node (72.7%), lungmetastatic and cervical lymph node 33.3% for each, bone 21.2%, abdominal lymphadenopathy15.2%. PET/CT identified mediastinal lymph nodes in most locations. There was a positivecorrelation between the mean SUV and max SUV with the diameter of mediastinal lymph nodes(r = 0698 and r = 0649, respectively, p < 0.01). PET/CT identified cervical nodes at mostlocations. There was a positive correlation between mean SUV and max SUV with the diameterof neck lymph nodes (r = 0.955 and r = 0.948, respectively, p < 0.05). PET/CT identified bonemetastases in most locations: metastasis ribs, spine, pelvis. Conclusion: PET/CT plays animportant role in diagnosis of metastasis positions of small cell lung cancer.* Key words: Small cell lung cancer; PET/CT; Metastasis.* Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch** Học viện Quân y*** Hội Chẩn đoán Hình ảnh Việt NamNgười phản hồi (Corresponding): Bùi Anh Thắng (anhthangcdha@pnt.edu.vn)Ngày nhận bài: 10/12/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 08/01/2017Ngày bài báo được đăng: 18/01/2017110T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017ĐẶT VẤN ĐỀUng thư phổi là bệnh lý ác tính kháphổ biến. Theo thống kê của Hiệp hộiUng thư Hoa Kỳ (2006), ung thư phổi lànguyên nhân gây tử vong hàng đầu trongcác bệnh ung thư (khoảng 162.460(2006)), chiếm khoảng 13% các loại ungthư và 28% các ca tử vong ung thư [1].Ung thư phổi tế bào nhỏ chiếm 15 18% trong các trường hợp ung thư phổi.Những năm gần đây, tỷ lệ UTPTBN đãgiảm, liên quan đến hút thuốc lá [2].UTPTBN là một khối u cực kỳ ác tính vớitriệu chứng lâm sàng nghèo nàn. Nếukhông điều trị, thời gian sống sót trungbình sau khi chẩn đoán là 1 - 3 tháng.Mặc dù tỷ lệ đáp ứng ban đầu cao vớihóa trị, tuy nhiên chỉ có 10 - 15% BN sốngsót sau 2 năm [3]. Triệu chứng lâm sàngcủa UTPTBN rất nghèo nàn so với ungthư phổi không phải tế bào nhỏ, khối uphát triển rất nhanh, tăng gấp đôi trongcùng thời gian, di căn xa nhanh so vớiung thư phổi không phải tế bào nhỏ [4].Cho đến nay đã có một số nghiên cứuvề giá trị của PET/CT trong chẩn đoánUTPTBN trên thế giới. Tuy nhiên, ở nướcta chưa có nghiên cứu nào đề cập đếnvai trò của PET/CT trong chẩn đoánUTPTBN. Vì vậy, chúng tôi thực hiệnnghiên cứu này với mục tiêu: Xác định giátrị của PET/CT trong đánh giá tổn thươngdi căn của UTPTBN.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.33 BN chụp PET/CT tại Trung tâm Ungbướu và Y học Hạt nhân, Bệnh viện BạchMai, xác định UTPTBN bằng mô bệnh học.Thời gian nghiên cứu: từ tháng 11 2009 đến 10 - 2015.2. Phương pháp nghiên cứu.- Nghiên cứu mô tả: vị trí các tổnthương thứ phát được phát hiện trênPET/CT. Khảo sát mối liên quan giữamức độ hấp thu FDG với kích thước, giaiđoạn bệnh ở BN UTPTBN.- Các biến số nghiên cứu bao gồm:tuổi, giới, biến số về PET/CT (SUV trungbình, SUVmax, đường kính khối u, vị trídi căn).- Quy trình chụp PET/CT:+ Thiết bị ghi h ...