Nghiên cứu giải pháp tối ưu hoá sơ đồ mạng trong quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình

Xuất phát từ vấn đề hạn chế về nguồn vốn đầu tư trong xây dựng, giá thành và hiệu quả của việc rút ngắn thời gian thực hiện dự án, nên việc nghiên cứu giải pháp tối ưu hoá sơ đồ mạng là hết sức cần thiết nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao trong việc quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. Bài toán tối ưu hóa sơ đồ mạng đã giải quyết được vấn đề cần phải rút ngắn thời gian thực hiện những công việc nào để dự án đạt được mục đích với chi phí nhỏ nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giải pháp tối ưu hoá sơ đồ mạng trong quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nguyễn Thị Thúy Hiên Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 99(11): 109 - 113 NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP TỐI ƯU HOÁ SƠ ĐỒ MẠNG TRONG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH Nguyễn Thị Thúy Hiên* Trường Đại học Kỹ thuật công nghiệp - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Quản lý dự án đầu tư xây dựng bằng sơ đồ mạng là một trong những giải pháp tương đối hữu hiệu nhằm rút ngắn thời gian thực hiện từng danh mục công việc hay toàn bộ dự án tương ứng với tổng chi phí thấp nhất. Xuất phát từ vấn đề hạn chế về nguồn vốn đầu tư trong xây dựng, giá thành và hiệu quả của việc rút ngắn thời gian thực hiện dự án, nên việc nghiên cứu giải pháp tối ưu hoá sơ đồ mạng là hết sức cần thiết nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao trong việc quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. Bài toán tối ưu hóa sơ đồ mạng đã giải quyết được vấn đề cần phải rút ngắn thời gian thực hiện những công việc nào để dự án đạt được mục đích với chi phí nhỏ nhất. Từ khóa: quản lý dự án, dự án đầu tư xây dựng công trình, sơ đồ mạng, thời gian, chi phí, hiệu quả kinh tế. TỔNG QUAN* Sơ đồ mạng thể hiện kế hoạch tiến độ, mô tả dưới dạng sơ đồ mối quan hệ liên tục giữa các công việc đã được xác định cả về thời gian và thứ tự trước sau. Sơ đồ mạng là sự kết nối các công việc và các sự kiện. Sơ đồ mạng có các vai trò: phản ánh mối quan hệ tương tác giữa các nhiệm vụ, các công việc của dự án; xác định ngày bắt đầu, ngày kết thúc, thời gian hoàn thành, trên cơ sở đó xác định các công việc găng và đường găng của dự án; là cơ sở để tính toán thời gian dự trữ của các công việc, các sự kiện; cho phép xác định những công việc nào cần phải được thực hiện kết hợp nhằm tiết kiệm thời gian và nguồn lực, các công việc nào có thể thực hiện đồng thời nhằm đạt được mục tiêu về ngày hoàn thành dự án; là cơ sở để lập kế hoạch, kiểm soát, theo dõi kế hoạch tiến độ và điều hành dự án.[1] Sau khi lập được tiến độ bằng sơ đồ mạng phù hợp với các nội dung công việc của dự án người ta có thể tính toán các chỉ tiêu của sơ đồ mạng (SĐM) và so sánh các chỉ tiêu đó với các chỉ tiêu đã đặt ra. Trong trường hợp cần thiết tác giả có thể điều chỉnh hoặc/và làm cho tiến độ đạt được những chỉ số tốt hơn nữa. Quá trình làm cho tiến độ đã lập đạt được các chỉ tiêu tốt hơn, mang lại hiệu quả cao hơn cho các nhà quản lý được gọi là tối ưu hoá sơ đồ mạng. Như vậy, tối ưu hoá sơ đồ mạng liên quan đến hai vấn đề là thời gian và nguồn lực. Nếu hiểu * Tel: 0934 186182, Email: nthien.tnut@gmail.com theo nghĩa rộng thì thời gian cũng là một dạng nguồn lực (vô hình) và, do đó, tất cả các dạng bài toán tối ưu hoá sơ đồ mạng đều quy tụ về vấn đề sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Nói chung, để rút ngắn thời gian thực hiện dự án thì thông thường là kéo theo vấn đề tăng chi phí. Về mặt kinh tế thì rút ngắn thời gian thực hiện dự án sẽ không còn ý nghĩa nếu chi phí cho việc rút ngắn thời gian vượt quá lợi ích kinh tế do nó đem lại, trừ trường hợp việc rút ngắn thời gian thực hiện dự án mang ý nghĩa chính trị - xã hội quan trọng nào đó. BÀI TOÁN TỐI ƯU HOÁ SƠ ĐỒ MẠNG TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH Bài toán được đặt ra như sau: Thời gian thực hiện các công việc của dự án như bình thường theo các phương án ban đầu được coi là thời gian tối ưu, tương ứng với chi phí thực hiện dự án. Nếu cần rút ngắn thời gian thực hiện dự án thì vì mỗi công việc của dự án có tầm quan trọng khác nhau, chi phí cho chúng cũng khác nhau, vậy ta cần phải rút ngắn thời gian thực hiện những công việc nào để làm sao cho đạt được mục đích với chi phí nhỏ nhất.[3] Khi rút ngắn thời gian thực hiện công việc thì thông thường chi phí khả biến sẽ tăng lên (do phải sử dụng công nghệ, thiết bị, nguyên vật liệu… hoặc tăng ca…) và chi phí bất biến (nhà xưởng, thiết bị, tiền thuê đất trong quá trình sử dụng…) sẽ giảm đi như thể hiện trên biểu đồ hình 1. 109 Nguyễn Thị Thúy Hiên Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ Điểm ứng với giá trị nhỏ nhất của đường tổng chi phí trên hình 1 sẽ là thời gian tối ưu thực hiện công việc. [1] 99(11): 109 - 113 Trong quá trình rút ngắn thời gian thực hiện các công việc nằm trên đường găng cần liên tục tính toán lại sơ đồ mạng xem có xuất hiện đường găng mới không. Nếu có nhiều đường găng thì để rút ngắn thời gian thực hiện dự án phải rút ngắn thời gian của tất cả các đường găng. Cho một dự án với sơ đồ mạng như hình 2 và bảng 1. Hình 1: Mối quan hệ giữa chi phí và thời gian thực hiện công việc Trình tự giải bài toán như sau: - Lập sơ đồ mạng với thời gian thực hiện bình thường với chi phí được coi là tối thiểu. - Rút ngắn dần thời gian thực hiện với điều kiện chi phí tăng lên là ít nhất. Muốn cho chi phí tăng lên ít nhất thì cần rút ngắn thời gian thực hiện trước hết ở công việc có mức tăng chi phí thấp nhất cho một đơn vị thời gian bị rút ngắn. Gọi mức tăng chi phí cho một đơn vị thời gian rút ngắn của công việc i-j là eij ta có công thức: e ij = C ijmax C ijmin t ijop − t ijmin Hình ...