Nghiên cứu lãi suất điều hành của ngân hàng nhà nước Việt Nam giai đoạn hiện nay

Trong năm 2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã bốn lần đưa ra các quyết định liên quan đến việc giảm lãi suất điều hành (bao gồm lãi suất cho vay trên thị trường mở (OMO), lãi suất tín phiếu, lãi suất chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn và lãi suất dự trữ bắt buộc). Bài viết tập trung nghiên cứu về các mức lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gian qua, nguyên nhân và tác động của việc tăng giảm lãi suất điều hành tới nền kinh tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu lãi suất điều hành của ngân hàng nhà nước Việt Nam giai đoạn hiện nay Trường Đại học Kinh tế Nghệ An NGHIÊN CỨU LÃI SUẤT ĐIỀU HÀNH CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Nguyễn Thị Ngọc Liên1,*, Lê Thị Dung1 Đặng Thị Thu Oanh2, Cao Thị Duyên2, Nguyễn Trần Phương Uyên2 1 Trường Đại học Kinh tế Nghệ An; 2Sinh viên Trường Đại học Kinh tế Nghệ An; * Email: nguyenthingoclien@naue.edu.vn Tóm tắt: Trong năm 2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã bốn lần đưa ra các quyếtđịnh liên quan đến việc giảm lãi suất điều hành (bao gồm lãi suất cho vay trên thị trường mở(OMO), lãi suất tín phiếu, lãi suất chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn và lãi suất dự trữ bắt buộc).Việc thay đổi lãi suất điều hành cùng với việc thực hiện chính sách tài khóa và các chính sáchkinh tế vĩ mô khác nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thịtrường tiền tệ, tạo nên tác động tích cực tới việc hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên,việc giảm lãi suất điều hành cũng không thể tránh khỏi một số tác động tiêu cực. Bài viết tậptrung nghiên cứu về các mức lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gianqua, nguyên nhân và tác động của việc tăng giảm lãi suất điều hành tới nền kinh tế. Từ khóa: Lãi suất điều hành, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Quyết định. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ chỉ đạo, trong khi các ngân hàng thương mại sẽ thực hiện quyết định đó. Lãi suất điều hành (LSĐH) là một công cụvà chính sách do Ngân hàng Trung Ương Tính đến cuối năm 2023, tổng phương tiện(NHTW) sử dụng nhằm điều tiết hoạt động thanh toán của các TCTD tăng 10,03%; huytài chính và thúc đẩy phát triển kinh tế quốc động vốn của các tổ chức tín dụng tănggia, cũng như hỗ trợ hoạt động sản xuất của 10,85%; tăng trưởng tín dụng của nền kinh tếcác cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp thông đạt 11,09% so với cùng kỳ 2022 (Tổng cụcqua việc điều chỉnh lãi suất giảm. Theo Vũ Thống kê, 2023). Nhìn chung, mặc dù nămMai Chi & cs., (2022), LSĐH được các nước 2023 tình hình kinh tế xã hội trong nước cònsử dụng với mục đích cuối cùng để thực hiện nhiều khó khăn, nhưng lạm phát đã đượccác nhiệm vụ được giao cho NHTW, tuy có kiểm soát; thanh khoản của các tổ chức tínsự khác biệt về cách thức và tầm quan trọng dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài vẫncủa các mục tiêu mà NHTW theo đuổi, nhưng được đảm bảo. Do đó, trong năm 2023, Ngânchủ yếu các NHTW thực hiện 02 nhiệm vụ hàng Nhà nước đã liên tục đưa ra các quyếtchính: (i) Kiểm soát lạm phát và ổn định thị định điều chỉnh các mức lãi suất điều hành đểtrường tiền tệ; (ii) Hỗ trợ phát triển nền kinh tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội,tế, đảm bảo việc làm cho người dân. Lãi suất chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủđiều hành thường được áp dụng để định về giảm mặt bằng lãi suất, hỗ trợ người dânhướng cho lãi suất thị trường. Ở Việt Nam, và doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận vốn,quyết định về việc tăng hoặc giảm lãi suất góp phần phục hồi sản xuất kinh doanh.điều hành là do Ngân hàng Nhà nước đưa ra 106 Tạp chí Khoa học, Tập 3, Số 1/2024 2. NỘI DUNG mức lãi suất tối đa áp dụng cho tiền gửi bằng Việt Nam đồng của tổ chức (trừ tổ chức tín 2.1. Các văn bản pháp luật về mức lãi dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài) và cásuất điều hành mới nhất hiện nay nhân tại tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân 2.2.1. Quyết định 1123/QĐ-NHNN về hàng nước ngoài theo quy định tại thông tưgiảm lãi suất tái cấp vốn 07/2014/TT-NHNN đã có sự thay đổi như sau: Ngày 16/06/2023, Ngân hàng Nhà nước - Mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiềnViệt Nam đã ban hành Quyết định 1123/QĐ- gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 thángNHNN về lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết giảm từ 5% xuống 4,75%/năm.khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh - Mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiềntoán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp gửi bằng Việt Nam đồng tại Quỹ tín dụngthiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô áp dụngNgân hàng Nhà nước Việt Nam đối với tổ mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạnchức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước từ 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 5,5%ngoài, quyết định này có hiệu lực ngày xuống 5,25%/năm.19/06/2023 để thay thế cho QĐ 950/QĐ-NHNN được ban hành ngày 23/05/2023 trước 2.2.3. Quyết định 1125/QĐ-NHNN về giảmđó. Theo đó, các mức lãi suất của NHNN lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VNDđược điều chỉnh có sự thay đổi như sau: Ngày 16/06/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt - Lãi suất tái cấp vốn từ 5% giảm xuống Nam đã ban hành Quyết định 1125/QĐ-NHNNcòn 4,5% mỗi năm. về mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp - Lãi suất tái chiết khấu từ 3,5% giảm ...