Nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ axít folic huyết tương với đột quỵ nhồi máu não

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá nồng độ axít folic huyết thương và mối liên quan với bệnh nhân (BN) đột quỵ nhồi máu não (NMN). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu bệnh chứng, nhóm NMN 78 BN và nhóm chứng 88 người > 40 tuổi, có nồng độ homocystein huyết tương < 15 µmol/l, các yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ tương đương nhau giữa hai nhóm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ axít folic huyết tương với đột quỵ nhồi máu nãoT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè chuyªn ®Ò ®ét quþ-2016NGHIÊN CỨU MỐI LIÊN QUAN GIỮA NỒNG ĐỘ AXÍT FOLICHUYẾT TƯƠNG VỚI ĐỘT QUỴ NHỒI MÁU NÃONguyễn Văn Tuấn*TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá nồng độ axít folic huyết thương và mối liên quan với bệnh nhân (BN) độtquỵ nhồi máu não (NMN). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu bệnh chứng, nhóm NMN78 BN và nhóm chứng 88 người > 40 tuổi, có nồng độ homocystein huyết tương < 15 µmol/l,các yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ tương đương nhau giữa hai nhóm. Kết quả: tuổi trungbình nhóm bệnh 66,1 ± 10,67 tuổi, tỷ lệ đột quỵ não (ĐQN) nam/nữ là 1,48. Nhóm bệnh: nồngđộ axít folic 9,53 ± 5,49 ng/ml thấp hơn nhóm chứng (13,58 ± 5,94 ng/ml), p < 0,0001. Nồngđộ axít folic ở nam (8,53 ± 5,29 ng/ml) thấp hơn nữ (10,96 ± 5,53 ng/ml), p < 0,05; không có sựkhác nhau về nồng độ axít folic theo phân nhóm tuổi. Kết luận: nồng độ axít folic huyết tươnggiảm ở BN đột quỵ NMN và không phụ thuộc vào tăng nồng độ homocystein máu.* Từ khóa: Đột quỵ nhồi máu não; Axít folic; Mối liên quan.Evaluate Relationship between Folic Acid Levels in Plasma inPatients with Ischemic StrokeSummaryObjectives: To evaluate levels of folic acid in plasma and relationship with cerebral infarctionpatients. Subjects and methods: Case-control study, cerebral infarction group had 78 patientsand the control group had 88 adults over 40 age; Plasma homocysteine concentrations < 15µmol/L and the main risk factors for ischemic stroke were similar between the two groups.Results: The average age was 66.1 ± 10.67 year, ratio of male/female was 1.48 in the casegroup. Folic acid levels were 9.53 ± 5.49 ng/mL, which is lower than the control group (13.58 ±5.94 ng/mL) with p < 0.0001. Folic acid levels in male were 8.53 ± 5.29 ng/mL, lower thanfemales (10.96 ± 5.53 ng/mL) with p < 0.05; no differences in the levels of folic acid wereobserved according to age subgroups. Conclusion: Folic acid plasma concentrations decreasedin patients with ischemic stroke that is not dependent on increased levels of blood homocysteine.* Key words: Ischemic stroke; Folic acid; Relationship.ĐẶT VẤN ĐỀAxít folic còn có tên khác vitamin B9 vàfolate, là một trong 8 vitamin nhóm B. Axítfolic là cơ sở hình thành của nhiềucoenzym. Axít folic được biết đến từ lâuvới vai trò quan trọng ở hệ thần kinh (tạoống thần kinh), phát triển chức năng não,phát triển cảm xúc và tâm thần. Trên hệtạo máu, axít folic rất cần thiết cho tạothành tế bào hồng cầu; đồng thời thamgia tổng hợp axít nucleic (ADN, ARN) tạonên gen [1].* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Văn Tuấn (bstuanvqy103@yahoo.com)Ngày nhận bài: 20/08/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/09/2016Ngày bài báo được đăng: 12/10/201624T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè chuyªn ®Ò ®ét quþ-2016Ngoài ra, axít folic còn có tác dụngquan trọng khác đang được nghiên cứunhiều hơn trong thời gian gần đây trên hệtim mạch và ĐQN. Homocystein đượcxác định là yếu tố nguy cơ (YTNC) củabệnh tim mạch và ĐQN não [1]. Trongchu trình chuyển hóa homocystein, vai tròcủa axít folic, vitamin B12 và vitamin B6 làcoenzym để xúc tác các enzym tham giavào chuỗi phản ứng hóa dáng homocysteinthành cystein hoặc methionin. Nếu thiếuaxít folic có thể làm tăng nguy cơ ĐQNnói chung và NMN nói riêng, do làm tăngnồng độ homocystein máu [2]. Hơn nữa,trong một số nghiên cứu gần đây trên thếgiới còn thấy vai trò của axít folic là mộtchất chống oxy hóa, gây tổn thương nộimạc động mạch, nên làm tăng nguy cơxơ vữa động mạch và ĐQN [3, 4].Như vậy, axít folic máu giảm sẽ gâytác hại kép là tăng nồng độ homocysteinvà làm giảm vai trò của các chất chốngoxy hóa trong cơ thể. Do đó, thúc đẩy quátrình xơ vữa động mạch tiến triển nhiềuhơn. Axít folic không những là một YTNCphụ thuộc của tăng nồng độ homocysteinmáu, mà có thể là một YTNC cơ độc lậpcủa bệnh tim mạch và ĐQN. Để làm sángtỏ hơn về vấn đề này, cần có nhiềunghiên cứu sâu rộng hơn. Chúng tôibước đầu nghiên cứu đề tài với mục tiêu:Đánh giá nồng độ axít folic huyết tươngvà mối liên quan với đột quỵ ĐQN.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.- Nhóm bệnh: 78 BN lần đầu bị đột quỵNMN, mắc bệnh trong 2 tuần đầu; nồngđộ homocystein huyết tương < 15 µmol/lđể loại trừ nguy cơ NMN do tăng nồng độhomocystein ( ≥ 15 µmol/l), vì đây là mộtYTNC của đột quỵ NMN [5]. Điều trị nội trútại Khoa Đột quỵ, Bệnh viện Quân y 103 từ8 - 2014 đến 10 - 2015.* Tiêu chuẩn chọn BN: lâm sàng theotiêu chuẩn lâm sàng của Tổ chức Y tếThế giới (TCYTTG, 1989). Cận lâm sàngdựa vào hình ảnh CLVT có hình ảnh NMN.* Tiêu chuẩn loại trừ: bệnh lý gây tăngnồng độ homocystein máu như ung thư,bệnh vảy nến nặng, suy giáp, suy gan,ghép tạng, suy thận mạn. Bệnh tim mạch:nhồi máu cơ tim, thiểu năng động mạchvành, tắc động mạch ngoại vi, phình bóctách động mạch. Các b ...