Nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ homocystein huyết thanh với đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não của đột quỵ nhồi máu não trên lều giai đoạn cấp

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm tìm hiểu mối liên quan giữa tăng homocystein máu với đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính (CLVT) sọ não trên nhóm bệnh nhân (BN) đột quỵ nhồi máu não (ĐQNMN) giai đoạn cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ homocystein huyết thanh với đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não của đột quỵ nhồi máu não trên lều giai đoạn cấpTẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2015NGHIÊN CỨU MỐI LIÊN QUAN GIỮA NỒNG ĐỘ HOMOCYSTEINHUYẾT THANH VỚI ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀHÌNH ẢNH CẮT LỚP VI TÍNH SỌ NÃO CỦAĐỘT QUỴ NHỒI MÁU NÃO TRÊN LỀU GIAI ĐOẠN CẤPNguyễn Văn Tuấn*; Nguyễn Minh Hiện*; Phạm Văn Trân*TÓM TẮTMục tiêu: tìm hiểu mối liên quan giữa tăng homocystein máu với đặc điểm lâm sàng và hìnhảnh cắt lớp vi tính (CLVT) sọ não trên nhóm bệnh nhân (BN) đột quỵ nhồi máu não (ĐQNMN)giai đoạn cấp. Phương pháp: nghiên cứu bệnh chứng trên 120 BN ĐQNMN, tuổi trung bình64,98 ± 12,6; tỷ lệ nam/nữ = 1,45; nhóm chứng 136 BN. Kết quả: nồng độ homocystein trungbình ở nhóm nghiên cứu là 18,09 ± 12,13 µmol/l cao hơn nhóm chứng (12,88 ± 4,78 µmol/l)có ý nghĩa thống kê (p < 0,0001). Không có liên quan giữa tăng nồng độ homocystein với thangđiểm Glasgow (p = 0,28); thang điểm NIHSS (p = 0,95); thang điểm MRC (p = 0,98). Không cóliên quan giữa tăng nồng độ homocystein với số lượng ổ tổn thương (p = 0,75); kích thước ổtổn thương (p = 0,55) và vị trí tổn thương (p = 0,13). Kết luận: không có mối liên quan giữa tăngnồng độ homocystein máu với đặc điểm lâm sàng và hình ảnh CLVT sọ não trên BN ĐQNMNgiai đoạn cấp.* Từ khóa: Đột quy não giai đoạn cấp; Homocystein; Cắt lớp vi tính; Giai đoạn cấp.Studying the Relationship between Plasma HomocysteineConcentration and Clinical Features, CT-Scanner of the Brain inPatients with Ischemic Stroke in Acute PhaseSummaryObjective: Searching association between increased homocysteine in blood with clinicaland computerized tomography images in the group of ischemic stroke in acute phase. Methods:Case-control study on 120 patients with ischemic stroke, mean age 64.98 ± 12.6; ratio ofmale/female = 1.45; the control group had 136 cases. Results: The average concentrationof homocysteine in the study group was 18.09 ± 12.13 µmol/L, higher than the control group(12.88 ± 4.78 µmol/L), difference was statistically significant (p < 0.0001). There were norelationship between increased homocysteine levels with Glasgow Coma Scale (p = 0.28); withNIHSS scale (p= 0.95); the MRC scale (p = 0.98). The correlation between increasedhomocysteine levels and number of lesions p = 0.75); the size of the lesion (p = 0.55); vulnerableposition (p = 0.13). Conclusion: There was no correlation between increased levels of bloodhomocysteine and clinical features, computerized tomography images of ischemic stroke inacute phase.* Key words: Ischemic stroke; Homocysteine; CT-scanner; Acute phase.* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): NguyÔn Văn Tuấn (bstuanvqy103@yahoo.com)Ngày nhận bài: 27/10/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/12/2014Ngày bài báo được đăng: 27/12/201491TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2015®ÆT VÊN ®ÒHomocystein được Butz và Vigneaudmô tả lần đầu tiên năm 1932. Năm 1969,McCully đã mô tả bệnh lý mạch máunhững BN này, bao gồm gia tăng nhanhcơ trơn, hẹp động mạch cảnh tiến triển vàbiến đổi cầm máu. Sau đó, một số nghiêncứu đã chứng minh có sự kết hợp phổbiến giữa tăng homocystein máu trungbình với bệnh mạch máu. Homocysteinđược xác định là yếu tố nguy cơ mớicủa bệnh tim mạch và đột quỵ não.Cơ chế gây xơ vữa động mạch do tănghomocystein máu liên quan đến sự tạothành các sản phẩm có tính oxy hóa.Trong máu, homocystein tự oxy hóa tạothành cystein-homocystein disulfid vànhững sản phẩm có tính oxy hóa mạnhnhư hydrogen peroxid và superoxid.Sản phẩm có tính oxy hóa mạnh gây rốiloạn chức năng nội mạc mạch máu, kíchthích sự tăng sinh của tế bào cơ trơnmạch máu, thúc đẩy peroxid hóa lipid vàoxy hóa C-LDL [2, 7, 8]. Như vậy, tănghomocystein máu là một trong những yếutố khởi đầu cho hình thành và phát triểnxơ vữa động mạch, hậu quả là gây biếnchứng tắc động mạch nói chung vàĐQNMN nói riêng.Tăng nồng độ homocystein máu làmtổn thương nội mạc động mạch, từ đóphát động quá trình xơ vữa động mạch.Liệu có mối liên quan giữa mức độ tăngnồng độ homocystein máu với số lượngmạch máu, kích thước động mạch, vị tríđộng mạch não bị tổn thương và mức độlâm sàng hay không thì chưa xác địnhđược. Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôitiến hành nghiên cứu đề tài với mục tiêu:Tìm hiểu mối liên quan giữa nồng độ92homocystein máu với đặc điểm lâm sàngvà hình ảnh CLVT sọ não trên BN ĐQNMNtrên lều giai đoạn cấp.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.* Nhóm bệnh: 120 BN lần đầu tiên bịĐQNMN, mắc bệnh trong 2 tuần đầu củabệnh. Điều trị nội trú tại Khoa Đột quỵ não,Bệnh viện Quân y 103, từ 2 - 2013 đến8 - 2014.* Tiêu chuẩn chọn BN: lâm sàng theotiêu chuẩn lâm sàng của Tổ chức Y tếThế giới (WHO, 1989) [1]. Cận lâm sàng,dựa vào hình ảnh chụp CLVT sọ não cóhình ảnh ĐQNMN.Khám chuyên khoa lâm sàng thầnkinh, đánh giá rối loạn ý thức theo thangđiểm Glasg ...