Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân cao tuổi nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn gram âm

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm xác định một số đặc điểm dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân (BN) cao tuổi NKH do vi khuẩn Gram âm điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị từ 01 - 2012 đến 5 - 2015. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân cao tuổi nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn gram âm TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2016 NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ, LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI NHIỄM KHUẨN HUYẾT DO VI KHUẨN GRAM ÂM Nguyễn Thị Ngọc Trang*; Hoàng Tiến Tuyên** TÓM TẮT Mục tiêu: xác định một số đặc điểm dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân (BN) cao tuổi NKH do vi khuẩn Gram âm điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị từ 01 - 2012 đến 5 - 2015. Đối tượng và phương pháp: hồi cứu, mô tả 107 BN cao tuổi được chẩn đoán NKH do vi khuẩn Gram âm, điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị đáp ứng đủ tiêu chuẩn nghiên cứu. Kết quả: 48 BN (44,9%) tuổi từ 70 - 79, 82 BN nam (76,6%), 93 BN (86,9%) có bệnh lý nền, 64 BN (59,8%) căn nguyên gây bệnh là E. coli, 80 BN (73,8%) có ổ nhiễm khuẩn tiên phát (đường tiết niệu chiếm 39/80 BN = 48,8%). 100% BN cao tuổi NKH có sốt, trong đó sốt cao 67,3%, sốt dao động 69,2%, sốt có cơn rét run 59,8%. NKH Gram âm ở người cao tuổi gây tổn thương ở nhiều cơ quan: rối loạn ý thức: 28,1%; mạch nhanh > 90 chu kỳ/phút: 61,7%; huyết áp tụt hoặc kẹt: 45,4%; viêm phổi: 44,9%; suy hô hấp: 27,1%; bụng chướng và tiêu chảy: 45,8%; đái buốt, đái đục: 41,1%; bạch cầu > 12 G/L: 45,5%; Hb < 120 g/L: 70%; tiểu cầu < 150 G/L: 25,3%; glucose tăng > 7,1 mmol/l: 40,2% (35/87 BN); creatinin > 120 µmol/l: 22,3% (23/103 BN); bilirubin toàn phần > 17 µmol/l: 44,7% (42/94 BN); ALT > 40 IU/L: 58,5% (62/106 BN); PCT > 2 ng/ml: 64,7% (11/17 BN); sốc nhiễm khuẩn: 19,6% (21/107 BN). Kết luận: NKH Gram âm ở người cao tuổi gặp nhiều nhất ở nhóm tuổi 70 - 79 (44,9%), đa số ở nam giới (76,6%). Hầu hết BN cao tuổi NKH Gram âm có bệnh lý nền và có ổ nhiễm khuẩn tiên phát (73,8%). 59,6% vi khuẩn gây bệnh là E. coli. NKH Gram âm ở người cao tuổi có biểu hiện nhiễm trùng nặng, tổn thương ở hầu hết các cơ quan, tỷ lệ sốc nhiễm khuẩn cao. * Từ khóa: Nhiễm khuẩn huyết; Vi khuẩn Gram âm; Người cao tuổi. Study on some Epidemiological, Clinical, Subclinical Features in Elderly Sepsis Patients Caused by Gram-Negative Bacteria Summary Objectives: To identify some epidemiological, clinical, subclinical features in elderly sepsis patients caused by Gram-negative bacteria, treated at Friendship Hospital from 01 - 2012 to 5 - 2015. Materials and methods: Retrospective, descriptive cases in 107 elderly patients who were diagnosed as sepsis caused by Gram-negative bacteria, treated at Friendship Hospital, met study criteria. Results: In 107 elderly patients with Gram-negative sepsis, there were 48patients (44.9%) in the group of 70 - 79 years old, 82 patients (76.6%) were male, 93 patients (86.9%) had pathological background, * Bệnh viện 19-8 ** Bệnh viện Quân y 103 Người phản hồi (Corresponding): Hoàng Tuyến Tuyên (hoangtuyen_tuyen@yahoo.com.vn) Ngày nhận bài: 10/11/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 21/12/2015 Ngày bài báo được đăng: 28/12/2015 36 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2016 64 patients (59.8%) had pathogens as E. coli, 80 patients (73.8%) had primitive infections (urinary tract account for 39/80 = 48.8%). 100% of elderly septicemic patients had fever, including high fever (67.3%), fluctuating fever (69.2%), chills fever bout (59.8%). Gram-negative sepsis in the elderly cause damage in many organs: disorders of consciousness: 28.1%; tachycardia > 90 cycles/min: 61.7%; hypertension falling or choking: 45.4%; pneumonia: 44.9%; respiratory failure: 27.1%; abdominal distension and diarrhea: 45.8%; urinary discomfort, urinary turbidity: 41.1%; leukemia over 12 G/L: 45.5%; Hb < 120 g/L: 70%; platelets under 150 g/L: 25.3%; glucose increased over 7.1 mmol/l: 35/87 patients (40.2%); creatinine > 120 μmol/l: 23/103 patients (22.3%); total bilirubin > 17 μmol/l: 42/94 patients (44.7%); ALT > 40 IU/L: 62/106 patients (58.5%); PCT > 2 ng/mL: 11/17 patients (64.7%); septic shock 19.6% (21/107). Conclusion: Gram-negative sepsis in the elderly occurs frequently in the group of 70 - 79 years old. Most patients with Gram-negative bacteremia in the elderly with medical background and primitive infections. 59.6% were E. coli bacteria. Gram-negative sepsis in the elderly had seriously infected expression, lesions in almost all agencies, high rate of septic shock (19.6%). * Key words: Septicemia; Negative-bacteria; Elderly. ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiễm khuẩn huyết là bệnh nhiễm khuẩn toàn thân do vi khuẩn xâm nhập và phát triển trong máu. Lâm sàng bệnh NKH rất đa dạng, tiến triển nặng, không có chiều hướng tự khỏi nếu không được điều trị [1]. Bệnh thường gặp ở các nước đang phát triển và ngay cả các nước phát triển với tỷ lệ mắc và tử vong cao. Vi khuẩn Gram âm ngày càng được ghi nhận là nguyên nhân chính gây NKH. Ở người cao tuổi có sự suy giảm hệ thống miễn dịch dẫn đến nguy cơ cao vi khuẩn xâm nhập; việc chẩn đoán NKH ở người cao tuổi gặp nhiều khó khăn, biểu hiện bệnh thường nặng và khác so với các đối tượng khác; phản ...