NGHIÊN CỨU NHÂN GIỐNG IN VITRO MỘT SỐ DÒNG CÀ PHÊ VỐI (Coffea canephora) CHỌN LỌC THÔNG QUA MÔ SẸO VÀ PHÁT SINH PHÔI SOMA

Phương pháp truyền thống để nhân giống cây cà phê vối là dùng hạt. Bên cạnh đó phương pháp ghép nối ngọn cũng được ứng dụng rộng rãi tại các vùng thâm canh cà phê. Mặc dù Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp (KHKT NLN) Tây Nguyên đã thiết lập một số vườn nhân chồi cây giống cao sản nhưng không đáp ứng đủ lượng cây giống
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGHIÊN CỨU NHÂN GIỐNG IN VITRO MỘT SỐ DÒNG CÀ PHÊ VỐI (Coffea canephora) CHỌN LỌC THÔNG QUA MÔ SẸO VÀ PHÁT SINH PHÔI SOMA NGHIÊN C U NHÂN GI NG IN VITRO M T S DÒNG CÀ PHÊ V I (Coffea canephora) CH N L C THÔNG QUA MÔ S O VÀ PHÁT SINH PHÔI SOMA Nguy n Th Mai1, Vương Ph n1, Trương Văn Tân1, Tr n Th Hoàng Anh1 SUMMARY Study on in vitro propagation of some selected Coffea canephora clones via callus and somatic embryogenesisThe research was carried out to establish a protocol of micropropagation via callus and somaticembryogenesis from cultured leaf of some selected Coffea canephora clones in WASI. The resultsshowed that 1g embryogenic callus could produce about 80g torpedo embryos within 4-5 months.After about 5 months of germination phase, from 1g torpedo embryos we could select 160plantlets, size ~10 mm, with one pair of true leaves and root for acclimatization in commercialcoconut fibres under a greenhouse. After 2-3 months of acclimatization, there were about 140plantlets developed at least two pairs of true leaves available for transplanting into PE bags andtaken the same care as the seedlings.Keywords: Coffea canephor, in vitro propagation, callus, somatic embryogenesis1. §ÆT VÊN §Ò Phương pháp truy n th ng nhân gi ng cây cà phê v i là dùng h t. Bên c nh óphương pháp ghép n i ng n cũng ư c ng d ng r ng rãi t i các vùng thâm canh cà phê.M c dù Vi n Khoa h c K thu t Nông Lâm nghi p (KHKT NLN) Tây Nguyên ã thi tl p m t s vư n nhân ch i cây gi ng cao s n nhưng không áp ng lư ng cây gi ngt t. Vi c nuôi c y mô các loài cà phê trên th gi i ã t ư c nh ng ti n b áng k .Quá trình phát sinh phôi vô tính cây cà phê v i Coffea canephora ư c Staritsky báo cáol n u tiên vào năm 1970; Sondahl và Sharp, 1977 cũng t o ư c cây cà phê chè Coffeaarabica t phôi vô tính. Ti p theo ó nh m m c ích nhân gi ng cà phê, nhi u tác gi ãnghiên c u s phát sinh phôi vô tính cây cà phê như Staristky và Van Hasselt (1980);Pierson và c ng tác viên (1983); Zamarripa và c ng tác viên (1991); Hatanaka và c ngtác viên (1991); Van Boxtel và Berthouly (1996), Ducos và c ng tác viên (1999, 2003)...Các công trình nghiên c u này cho th y có 3 ti n trình chính trong nhân nhanh cây cà phêb ng phương pháp phát sinh phôi vô tính, ó là: Nhân t bào có ti m năng phát sinh phôivà s n xu t phôi (giai o n th y lôi) trong môi trư ng l ng; giúp phôi n y m m b ng1 Vi n Khoa h c K thu t Nông Lâm nghi p Tây Nguyên.cách làm ng p t m th i phôi (giai o n có lá m m) trong môi trư ng l ng; t o i u ki ncho phôi n y m m phát tri n thành cây con. Vì v y, vi c ng d ng các ti n b trên v k thu t nhân in vitro b ng phương phápnuôi c y phôi soma cho các dòng vô tính cà phê v i ưu tú ã ư c tuy n ch n là i u vôcùng c n thi t áp ng nhu c u c p bách v gi ng t t hi n nay c a s n xu t.II. VËT LIÖU Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU1. V t li u nghiên c u 4 dòng vô tính cà phê v i (TR10, TR11, TR12, TR13) có năng su t cao, c h t l n vàkh năng kháng b nh g s t cao.2. Phương pháp nghiên c u - Vào m u, t o callus t lá cà phê: Trư c khi l y m u lá, phun thu c n m trên lá,ngày m t l n, trong 3 - 4 ngày. Hái lá bánh t , r a s ch, x lý thu c n m và nhúng vàodung d ch Ethanol 70% trong 30 giây. Kh trùng b ng Hypochlorite Calci 10% trong 15phút, r a l i b ng nư c c t kh trùng. Sau ó b gân lá, rìa lá, 2 ph n u, uôi lá và c tlá thành m nh nh (m i m nh là m t m u có kích thư c kho ng 1cm2). C y m u lên môitrư ng th ch phát sinh callus, trong t i. - hân callus trong môi trư ng l ng: Chuy n callus ã ch n l c sang môi trư ngl ng nhân callus, l c tròn (110 - 120 vòng/phút). Sau 2 tu n, thay m i môi trư ng và tăngth tích môi trư ng t 10 ml lên 50 ml, 100 ml/bình tam giác. Quá trình l p l i cho ntu n th 8, các callus tăng v s lư ng ư c s d ng làm ngu n v t li u cho quá trình s nxu t phôi. - T o phôi cà phê d ng th y lôi trong môi trư ng l ng: Callus ư c chuy n sangmôi trư ng l ng s n xu t phôi, l c tròn. Thay m i môi trư ng, cho n khi phôi phát tri nch y u dư i d ng th y lôi. - Tái sinh cây t phôi và t o cây con hoàn ch nh: Trên môi trư ng th ch tái sinhcây, phôi vô tính cà phê d ng th y lôi phát tri n thành cây con có m t c p lá th t ư c ưa ra hu n luy n trên b t xơ d a cho n khi phát tri n thành cây con có ít nh t hai c plá th t. Ra ngôi trong b u t PE, ch chăm sóc gi ng như i v i cây con tr ng b ngh t.III. KÕT QU¶ Vµ TH¶O LUËN1. Kh năng phát sinh callus trên m u lá cà phê.B ng 1. T l phát sinh callus c a 4 dòng vô tính cà phê v i sau 4-8 tháng vào m u (%)- ( ăm th c hi n: 2009) DVT TR10 TR11 TR12 TR13 Môi trư ng1. Yasuda, 1985. ...