Nghiên cứu nồng độ beta 2-microglobulin ở bệnh nhân suy thận mạn tính lọc máu chu kỳ

Bài viết nghiên cứu nồng độ beta 2-microglobulin (β2M) huyết thanh ở 326 bệnh nhân (BN) suy thận mạn tính (STMT) lọc máu chu kỳ (LMCK) và 48 người khỏe mạnh làm chứng, kết quả cho thấy: 100% BN có tăng β2M, nồng độ trung bình nhóm bệnh (64,7 ± 21,1 mg/l) tăng cao có ý nghĩa so với nhóm chứng (1,87 ± 0,34 mg/l), p < 0,001.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu nồng độ beta 2-microglobulin ở bệnh nhân suy thận mạn tính lọc máu chu kỳTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2013NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ BETA 2-MICROGLOBULINỞ BỆNH NHÂN SUY THẬN MẠN TÍNH LỌC MÁU CHU KỲNguyễn Hữu Dũng*; Lê Việt Thắng**; Hoàng Trung Vinh**TÓM TẮTNghiên cứu nồng độ beta 2-microglobulin (β2M) huyết thanh ở 326 bệnh nhân (BN) suy thận mạntính (STMT) lọc máu chu kỳ (LMCK) và 48 người khỏe mạnh làm chứng, kết quả cho thấy: 100% BNcó tăng β2M, nồng độ trung bình nhóm bệnh (64,7 ± 21,1 mg/l) tăng cao có ý nghĩa so với nhómchứng (1,87 ± 0,34 mg/l), p < 0,001. Có mối tương quan thuận mức độ chặt, có ý nghĩa giữa β2Mvới thời gian lọc máu (r = 0,64, p < 0,01); với CRP máu (r = 0,51, p < 0,01). Nhóm BN nồng độalbumin máu thấp có nồng độ beta-microglobulin cao hơn có ý nghĩa so với nhóm có nồng độalbumin máu bình thường, p < 0,05.* Từ khóa: Suy thận mạn tính; Lọc máu chu kỳ; Beta 2-microglobulin huyết thanh.STUDYING SERUM BETA 2-MICROGLOBULIN OF CHRONICRENAL FAILURE PATIENTS TREATING WITHMAINTENANCE HEMODIALYSISSUMMARYStudying β2M concentration of 326 patients diagnosed as chronic renal failure treating withmaintenance hemodialysis and 48 health person as control group, the results showed that 100% ofpatients had high serum β2M, average β2M of patients was 64.7 ± 21.1 mg/l, which was highersignificantly than that of control group (1.87 ± 0.34 mg/l), p < 0.001. There was a close positivecorrelation between serum β2M and during of hemodialysis (r = 0.64, p < 0.01); and serum CRP(r = 0.51, p < 0.01). Serum β2M of patients with hypoalbuminia was higher significantly than that ofnormal albuminia, p < 0.05.* Key words: Chronic renal failure; Maintenance hemodialysis; Serum beta2-microglobulin.ĐẶT VẤN ĐỀLọc máu bằng thận nhân tạo chu kỳ làmột phương pháp điều trị thay thế thận suythông dụng nhất cho trường hợp STMT giaiđoạn cuối. Phương pháp thận nhân tạođược áp dụng phổ biến, vì kỹ thuật khôngphức tạp, hiệu quả cao, tuy nhiên, hạn chếcủa phương pháp là BN phụ thuộc vàomáy. Bản thân thận nhân tạo chỉ giải quyếtđược rút nước ứ đọng dư thừa và đào thảicác chất độc hòa tan. Tuy vậy, BN lọc máukéo dài dễ xuất hiện các biến chứng liênquan như suy tim mạn tính, bệnh lý xươngkhớp, trong đó phải kể đến các biến chứngdo ứ đọng β2M. Thoái hoá dạng tinh bộtdo tăng* Bệnh viện Bạch Mai* Bệnh viện 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Hữu Dũngnhdungbm@gmail.com79TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2013nồng độ β2M là biến chứng thường gặp ởBN STMT giai đoạn cuối LMCK. Giai đoạnđầu, lắng đọng β2M tác động trực tiếp đốivới khớp và các cấu trúc quanh khớp, sauđó sẽ ảnh hưởng toàn thân, trong đó có cơquan tiêu hóa, tim mạch. Tuy lắng đọng β2Mkhông gây tử vong, nhưng là nguyên nhânđau khớp, ảnh hưởng đến chức năng hệvận động. Đã có nhiều nghiên cứu trên thếgiới về biến đổi nồng độ β2M và mối liênquan của nó với một số đặc điểm BN STMTLMCK. Tuy nhiên, tại Việt Nam, những nghiêncứu này còn ít và chưa đầy đủ. Vì vậy, nhómnghiên cứu thực hiện đề tài này với mụctiêu: Khảo sát nồng độ β2M và tìm mối liênquan giữa biến đổi nồng độ β2M với thờigian lọc máu, nồng độ albumin và CRP máuở BN STMT LMCK.®èI TƢỢNG Vµ PHƢƠNG PH¸PNGHIªN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.374 người, gồm 326 BN STMT được lọcmáu bằng phương pháp thận nhân tạo chukỳ tại Khoa Thận nhân tạo, Bệnh viện BạchMai và 48 người khỏe mạnh, tương đồngvề tuổi và giới làm nhóm chứng.* Tiêu chuẩn lựa chọn BN:- BN STMT giai đoạn cuối LMCK.- Thời gian LMCK ≥ 3 tháng.- Nguyên nhân gây suy thận mạn gồm:viêm cầu thận mạn, viêm thận bể thận mạntính, tăng huyết áp, đái tháo đường, lupusban đỏ hệ thống…- Tuổi BN ≥ 18.- BN hợp tác tham gia nghiên cứu.* Tiêu chuẩn loại trừ:- Suy tim mạn tính nặng.- Suy gan nặng.- Mắc ung thư giai đoạn cuối kèm theo.- Đang mắc các bệnh cấp tính như: nhiễmkhuẩn, nhồi máu cơ tim, suy tim cấp, đột quỵnão…- Khó khăn trong thực hiện đường vàomạch máu làm ảnh hưởng đến chất lượnglọc máu.- BN nghi ngờ mắc bệnh ngoại khoa, hoặcBN đã có can thiệp phẫu thuật trong 1 tháng.- BN không hợp tác nghiên cứu.2. Phương pháp nghiên cứu.- Tiến cứu, mô tả cắt ngang, so sánh vớinhóm chứng khỏe mạnh.- BN được khám lâm sàng, làm các xétnghiệm cận lâm sàng về huyết học và sinhhóa máu thường quy, trong đó có xét nghiệmalbumin và CRP máu. Lấy máu tĩnh mạch,trước cuộc lọc buổi sáng đầu tuần (ví dụBN lọc máu vào thứ 2, 4, 6, lấy máu trướccuộc lọc thứ 2; lọc vào thứ 3, 5, 7, lấy máutrước cuộc lọc thứ 3). Chuyển ngay máuđến Khoa Sinh hóa, Bệnh viện Bạch Mai đểđịnh lượng nồng độ các chất.- Định lượng nồng độ β2M huyết thanhbằng phương pháp miễn dịch men vi hạt.Những BN có nồng độ β2M huyết thanh> X + 2SD của nhóm chứng được xác địnhcó tăng β2M huyết thanh.* Xử lý số liệu: bằng phần mềm SPSSxác định: giá trị trung bình, so sánh giá trịtrung bình, tỷ lệ phần trăm. Vẽ đồ thị tươngquan trên Excel.KẾT QUẢ NGH ...