Nghiên cứu nồng độ TNF-α huyết thanh ở bệnh nhân thoái hóa khớp gối

Bài viết khảo sát nồng độ TNF-α trong huyết thanh và mối liên quan với yếu tố viêm ở bệnh nhân (BN) thoái hoá khớp (THK) gối. Bài viết nghiên cứu trên 43 BN THK gối và 40 người bình thường. Các chỉ số đánh giá trong nghiên cứu: tuổi, giới, thời gian phát hiện bệnh, mức độ đau (VAS), tốc độ máu lắng (ESR), nồng độ TNF-α.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu nồng độ TNF-α huyết thanh ở bệnh nhân thoái hóa khớp gối T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017 NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ TNF-α HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN THOÁI HÓA KHỚP GỐI Nguy n Ng c Châu*; Đoàn Văn Đ * TÓM TẮT Mục tiêu: khảo sát nồng độ TNF-α trong huyết thanh và mối liên quan với yếu tố viêm ở bệnh nhân (BN) thoái hoá khớp (THK) gối. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu trên 43 BN THK gối và 40 người bình thường. Các chỉ số đánh giá trong nghiên cứu: tuổi, giới, thời gian phát hiện bệnh, mức độ đau (VAS), tốc độ máu lắng (ESR), nồng độ TNF-α. Kết quả: - Nồng độ TNF-α trung bình của nhóm BN THK gối tăng cao có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng (378,4 ng/ml so với 84,9 ng/ml; p < 0,01). - Có mối tương quan thuận mức độ vừa giữa nồng độ TNF-α và VAS (r = 0,473, p < 0,05); có mối tương quan thuận mức độ khá giữa TNF-α và ESR (r = 0,616 và p < 0,05). Kết luận: nồng độ TNF-α tăng và có mối tương quan thuận với một số triệu chứng của phản ứng viên (VAS, ESR) ở BN THK gối. * Từ khóa: Thoái hóa khớp gối; TNF-α. Investigation of Serum TNF- α Level in Patients with Osteoarthritis Summary Objectives: To evaluate serum level of TNF-α and its relation to inflammatory factors in patients with knee osteoarthritis (OA). Subjects and methods: 43 patients were diagnosed knee osteoarthritis and 40 healthy individuals were selected. The study had focused on gender, age, duration of OA, VAS (Visual Analog Scale) index, ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate) and serum level of TNF-α. Results: - The mean level of TNF-α in the knee OA patients was higher than that in control group (378.4 ng/mL vs 84.9 ng/mL; p < 0.01). - There was correlation between level of TNF-α and not only VAS (r = 0.473, p < 0.05) but also ESR (r = 0.616 and p < 0.05). Conclusions: There was an increase in TNF-α level compared to healthy subjects and significant correlation between TNF-α level and some inflammatory symptoms in knee OA patients. * Key word: Osteoarthritis; TNF-α. ĐẶT VẤN ĐỀ Thoái hoá khớp là một trong những bệnh hay gặp trong các bệnh về xương khớp [3]. Biểu hiện bệnh lý sớm nhất ở sụn khớp, sau đó có biến đổi ở bề mặt khớp và hình thành các gai xương, cuối cùng dẫn đến biến dạng khớp, hạn chế vận động khớp và tàn phế. Đến nay, có nhiều công trình nghiên cứu về đặc điểm biểu hiện * Bệnh viện Quân y 103 Ng i ph n h i (Corresponding): Nguy n Ng c Châu (chau70@gmail.com) Ngày nh n bài: 15/12/2016; Ngày ph n bi n đánh giá bài báo: 15/02/2017 Ngày bài báo đ c đăng: 21/02/2017 93 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017 lâm sàng và cận lâm sàng của THK, cũng như nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh và các phương pháp điều trị THK. Qua những nghiên cứu đó, có nhiều giả thuyết về nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh và các biến đổi tại khớp của THK được đưa ra [10]. Các nghiên cứu cho rằng có một yếu tố đóng vai trò quan trọng trong bệnh sinh THK: interleukin-1 beta (IL-1β), tumor necrosis factor - alpha (TNF-α)... [4, 8]. Do vậy, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm: Tìm hiểu nồng độ TNF-α huyết thanh và mối liên quan với một số yếu tố viêm của BN THK gối điều trị tại Bệnh viện Quân y 103. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VAS - Visual Analog Scale), tốc độ máu lắng giờ thứ nhất (ESR). - BN THK được chẩn đoán xác định dựa trên: tiêu chuẩn chẩn đoán THK của Hội Thấp khớp học Mỹ (1991) [5]. * Định lượng TNF-α huyết thanh: Định lượng TNF-α huyết tương bằng phương pháp xét nghiệm miễn dịch với ứng dụng nguyên lý đếm tế bào dòng chảy trên vi hạt đánh dấu huỳnh quang, sử dụng bộ kít của Hãng Bio-Plex và thực hiện tại Labo Miễn dịch - Trung tâm Nghiên cứu Y - Dược học quân sự, Học viện Quân y. * Phương pháp xử lý số liệu: Các số liệu thu sẽ xử lý theo phương pháp thống kê y học bằng phần mềm Microsoft Excel 2013 trên máy tính. 1. Đối tượng nghiên cứu. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN * BN THK: 43 BN được chẩn đoán xác định THK, điều trị tại Khoa Khớp và Nội tiết, Bệnh viện Quân y 103. * Nhóm chứng: 1. Đặc điểm lâm sàng và nồng độ TNF-α. Bảng 1: Đặc điểm giới. Nhóm BN Nhóm chứng n (%) n (%) Nữ 36 (83,72) 33 (82,5) > 0,05 - Không mắc các bệnh nhiễm trùng. Nam 7 (16,28) 7 (17,5) > 0,05 - Phù hợp với nhóm nghiên cứu về tỷ lệ giữa nam và nữ. p < 0,01 < 0,01 40 người bình thường, chọn theo tiêu chuẩn: - Không mắc các bệnh xương khớp khác. 2. Phương pháp nghiên cứu. Nghiên cứu cắt ngang, có đối chứng, mô tả, phân tích. * Khám và chẩn đoán: - Khai thác bệnh sử, thăm khám phát hiện các triệu chứng để chẩn đoán bệnh THK, mức độ đau khớp (theo thang điểm 94 Giới p Nghiên cứu thực hiện trên 43 BN được chẩn đoán THK gối, nữ chiếm tỷ lệ cao hơn nam có ý nghĩa thống kê (83,72% so với 16,28%; p < 0,01). Sự khác biệt này có thể liên quan đến các yếu tố nội tiết, thai sản… Tỷ lệ giữa giới tính ở nhóm BN THK trong nghiên cứu này phù hợp với nhiều tác giả cho rằng THK gặp nhiều ở nữ hơn nam, đặc biệt sau tuổi 50 [3, 4, 5]. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017 Bảng 2: Phân bố n ...