Nghiên cứu sự tạo phức đơn và đa ligan trong hệ: Bi(III)- 1-(2- pyridilazo)-2-naphton (PAN) – CH3 COOH: Bằng phương pháp trắc quang

Bài viết công bố kết quả xác định phức Bi(III)-PAN. Sự hình thành phức đơn ligan và đa ligan trong hệ Bi(III)-PAN- CH3 COOH được nghiên cứu bằng phương pháp trắc quang. Các điều kiện tối ưu, thành phần phức và cơ chế tạo phức, các tham số định lượng của phức đơn và đa ligan đã được ứng dụng để tăng độ nhạy và độ chọn lọc của phép xác định trắc quang vi lượng Bi(III).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu sự tạo phức đơn và đa ligan trong hệ: Bi(III)- 1-(2- pyridilazo)-2-naphton (PAN) – CH3 COOH: Bằng phương pháp trắc quang Tạp chí Khoa học - Trường ĐH Quy Nhơn, ISSN: 1859-0357, Tập 10, SốTập 4, 2016, 10, SốTr.4,79-83 2016 NGHIÊN CỨU SỰ TẠO PHỨC ĐƠN VÀ ĐA LIGAN TRONG HỆ: Bi(III) - 1-(2-PYRIDILAZO)-2-NAPHTON (PAN) – CH3COOH BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG LÊ THU HƯƠNG*, LÊ THỊ THANH THÚY, NGUYỄN VĂN LƯỢNG Khoa Hóa học, Trường Đại học Quy Nhơn TÓM TẮT Trong bài báo này, chúng tôi công bố kết quả xác định phức Bi(III)-PAN. Sự hình thành phức đơnligan và đa ligan trong hệ Bi(III)-PAN- CH3COOH được nghiên cứu bằng phương pháp trắc quang. Cácđiều kiện tối ưu, thành phần phức và cơ chế tạo phức, các tham số định lượng của phức đơn và đa ligan đãđược ứng dụng để tăng độ nhạy và độ chọn lọc của phép xác định trắc quang vi lượng Bi(III). Từ khóa: Bi(III), phức đơn ligan, phức đa ligan, PAN ABSTRACT A Study on Monoligand and Multiligan Complexes in the System Bi(iii) - 1-(2-pyridilazo)-2- naphton(PAN) – CH3COOH with Spectrophotometric Method In this paper, we report the result of determining the complexation of Bi(III)-PAN. The formationof monoligan and multiligan complexes in the system Bi(III)-PAN- CH3COOH was studied with thespectrophotometric method. The optimal conditions and the complex composition and complex mechanism,quantitative parameters of mono, multiligand complex were applied to increasing the sensibility and theselectivity of spectrophotometric determination of Bitmut microcontent. Keywords: Bi(III), monoligan complex, multiligan complex, PAN1. Mở đầu Bimut là nguyên tố tương đối phổ biến trong tự nhiên (chiếm 2.10-6 % các nguyên tố trongvỏ trái đất). Ngày nay, Bimut được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như: y học, mỹ phẩm,sản xuất gang thép, gốm sứ, dùng làm chất xúc tác, dùng trong các que hàn,… Đặc biệt trong những năm đầu thập niên 90, các nghiên cứu đã đánh giá Bitmut có thể thaythế được chì trong nhiều ứng dụng vì tính không độc hại của nó. Bitmut cũng tương đối bền vềmặt hóa học chính vì thế mà Bitmut là đối tượng của các công trình nghiên cứu với nhiều lĩnh vựcvà mục đích khác nhau [2]. Hiện nay có nhiều phương pháp để xác định vi lượng Bitmut như phương pháp phổ hấp thụnguyên tử, phương pháp cực phổ Von-ampe hòa tan, phương pháp trắc quang… Nhưng phươngpháp trắc quang thường được sử dụng nhiều vì có nhiều ưu điểm nổi bật như độ lặp, độ chính xáccao, đạt yêu cầu của một phép phân tích và phù hợp với yêu cầu cũng như điều kiện của các phòngthí nghiệm ở nước ta hiện nay [3].*Email: lethuhuong@qnu.edu.vnNgày nhận bài: 23/5/2016; ngày nhận đăng: 20/6/2016 79Lê Thu Hương, Lê Thị Thanh Thúy, Nguyễn Văn Lượng Thuốc thử 1-(2-pyridilazo)-2-naphtol (PAN) là thuốc thử tạo phức chelat với nhiều ion kimloại trong đó có ion Bi(III), phức tạo ra có màu đậm. Do đó việc nghiên cứu phản ứng tạo phứccủa ion kim loại Bi (III) với thuốc thử PAN không chỉ có ý nghĩa lý thuyết mà còn có ý nghĩa rấtlớn về mặt thực tiễn, gắn với môi trường, với đời sống con người và nền kinh tế công nghiệp. Trong hệ Bi(III)-PAN, khi có mặt axit axetic thì có hiện tượng tăng mật độ quang đáng kểvà bước sóng hấp thụ cực đại cũng thay đổi. Hiện tượng này có thể làm tăng độ nhạy, độ chọnlọc của phép xác định trắc quang vi lượng Bi(III) [4]. Bài báo này đề cập đến sự nghiên cứu phứcđơn ligan của Bi(III) với thuốc thử PAN và phức đa ligan trong hệ Bi(III)-PAN-Axit axetic bằngphương pháp trắc quang.2. Thực nghiệm Chuẩn bị các dung dịch gốc loại tinh khiết phân tích của Đức : Bi(III) 0,01M, PAN 4.10-3Mvà axit axetic 1M . Giá trị pH của các dung dịch nghiên cứu được đo trên máy Hanna intruments 8417 ( Ý).Mật độ quang của dung dịch được đo trên máy quang phổ SPECTRO UV-VIS (Anh).3. Kết quả và thảo luận3.1. Nghiên cứu sự hình thành phức đơn ligan Bi(III)-PAN Kết quả ghi đo phổ hấp thụ electron cho thấy có hiệu ứng tạo phức giữa Bi(III) và PAN.Ở pH = 3,4 thuốc thử PAN có bước sóng hấp thụ cực đại ở 465 nm. Phức của Bi(III)-PAN ởpH = 3,4 có bước sóng hấp thụ cực đại λmax là 552,5 nm. A( ∆ A) λ (nm) Hình 1. Phổ hấp thụ điện tử của thuốc thử PAN (B) và phức Bi(III)-PAN (C) Phức có m ...