Nghiên cứu tác động của việc áp dụng mô hình thống kê tài chính chính phủ vào kế toán công tại Việt Nam trong tiến trình hội nhập

Bài viết giới thiệu phần tổng quan cơ sở lý thuyết khá đầy đủ về mô hình GFS trong mối quan hệ với kế toán công Việt Nam, đồng thời kiểm định cơ bản các nhân tố tác động khi áp dụng mô hình này. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 3 nhóm nhân tố trong 10 biến độc lập về tình hình tài chính, kế toán công mà Việt Nam cần cân nhắc giải quyết trong thời gian tới nhằm hướng đến một nền tài chính minh bạch và hiệu quả. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu tác động của việc áp dụng mô hình thống kê tài chính chính phủ vào kế toán công tại Việt Nam trong tiến trình hội nhập NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC ÁP DỤNG MÔ HÌNH THỐNG KÊ TÀI CHÍNH CHÍNH PHỦ VÀO KẾ TOÁN CÔNG TẠI VIỆT NAM TRONG TIẾN TRÌNH HỘI NHẬP EFFECTS OF THE APPLICATION OF THE GOVERNMENT FINANCE STATISTICS ON VIETNAMESE PUBLIC SECTOR ACCOUNTING IN THE INTERNATIONAL ECONOMIC INTEGRATION TS. Phạm Quang Huy Trường Đại học Kinh Tế Thành phố Hồ Chí Minh Tóm tắt Số liệu thống kê của một quốc gia có nguồn gốc từ hệ thống tài chính và kế toán khu vực công cung cấp cũng như xử lý. Đây là cơ sở để các đối tượng sử dụng như chính phủ các quốc gia, chính quyền hay ban lãnh đạo đơn vị ra các quyết định kinh tế cần thiết. Một trong những mô hình được Quỹ tiền tệ thế giới và nhiều tổ chức toàn cầu triển khai chính là Thống kê tài chính chính phủ (GFS). Để thực hiện thành công tại Việt Nam thì chính phủ cần có sự kết hợp đồng bộ với chuyển đổi các nội dung trong kế toán công. Trên thực tế, Việt Nam vẫn chưa có nghiên cứu về sự tác động của việc áp dụng này thông qua các cơ sở lý thuyết khoa học một cách rõ ràng. Sử dụng phương pháp tổng hợp về các công trình nghiên cứu và định lượng hóa phần cơ bản, bài viết đã giới thiệu phần tổng quan cơ sở lý thuyết khá đầy đủ về mô hình GFS trong mối quan hệ với kế toán công Việt Nam, đồng thời kiểm định cơ bản các nhân tố tác động khi áp dụng mô hình này. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 3 nhóm nhân tố trong 10 biến độc lập về tình hình tài chính, kế toán công mà Việt Nam cần cân nhắc giải quyết trong thời gian tới nhằm hướng đến một nền tài chính minh bạch và hiệu quả. Từ khóa: kế toán công, thống kê tài chính chính phủ, mô hình GFS, tài chính công, minh bạch Abstract The official statistics of a country are derived from the financial system and public accounting sector which they give the provision and treatment. This is the basis for bodies to use such as the national government, state agencies or the board of management who make necessary economic decision. One of these models which are used and implemented by International Monetary Fund as well as some global organizations is the model of Government Financial Statistics (GFS). To perform successfully in Vietnam, the government needs the combination completely together with converting the content of public sector accounting. In fact, Vietnam has a little study about the impact of the application of this model through scientific theoretical basis explicitly. Using the method of synthesis and quantitative method in some basic parts, the aim of this article presented an overview basis rather comprehensive to theory GFS model in relation to the public accounting in Vietnam; and basic inspection some factors that impact the application of this model. The study results showed that there are 3 groups of 10 independent variables of the financial situation, public accounting that Vietnam should consider to be addresses in the near future to move forwards a transparent and efficient financial background. Key words: public accounting, government financial statistics, GFS model, public finance, transparency 307 1. Giới thiệu Theo chuẩn mực quốc tế, các nhà khoa học đã khẳng định rằng, một trong những vai trò quan trọng của khu vực công chính là yếu tố về việc lập báo cáo tài chính và thống kê các chỉ tiêu của quốc gia (Mortimer, 2001). Trong lĩnh vực nghiên cứu và khoa học trên thế giới ở giai đoạn hiện nay, đã và đang có khá nhiều khái niệm khác nhau được đưa ra để hiểu như thế nào là một khu vực công. Nhìn chung, có thể hiểu khu vực công là một khái niệm được dùng để xác định một tập hợp gồm có các cơ quan quản lý nhà nước của quốc gia, các tổ chức và doanh nghiệp công và cả hệ thống ngân hàng trung ương. Đây được xem là một thành phần cơ bản và không thể thiếu của nền kinh tế và cuộc sống xã hội. Thông qua khu vực này, chính phủ chịu trách nhiệm chính và thực hiện việc phân phối hàng hóa và dịch vụ công đến mọi miền trong cả nước. Nói cách khác, khu vực công được xem là một bộ phận hoặc một thành phần của nền kinh tế có liên quan đến việc cung cấp các sản phẩm công cơ bản. Khu vực công đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của một quốc gia mà chính phủ cũng cần có sự quan tâm về mặt điều hành, hướng dẫn, ưu tiên một số lĩnh vực và thúc đẩy quá trình thực thi nhiệm vụ đạt được sự hữu hiệu. Khu vực công luôn là thành tố thiết yếu trong nền kinh tế một vùng, lãnh thổ cũng và không thể thiếu trong bất kỳ quốc gia nào và đóng một số vai trò cơ bản sau: • Thứ nhất, hướng đến sự phát triển của kinh tế: hiện nay, một tỷ trọng không nhỏ tại các nước thì sự phát triển kinh tế phụ thuộc khá lớn vào sự phát triển của các ngành công nghiệp cơ bản và công nghiệp nặng, chẳng hạn như sắt, thép, vận tải biển, khai thác mỏ…bởi những ngành này sẽ cung cấp nguyên liệu thô cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Để vận hành được những doanh nghiệp trong lĩnh vực này thì cần một lượng vốn khổng lồ và điều này chỉ có thể được tài trợ bởi hệ thống tài chính khu vực công của chính phủ. • Thứ hai, hướng đến sự phát triển vùng, khu vực: các doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân thường sẽ bỏ qua sự quan tâm đối với những vùng nghèo khó hoặc lạc hậu, nhưng đối với các đơn vị công thì lại được giao hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ trên tất cả mọi vùng trong cả nước. Bằng cách này, khu vực công giúp giảm dần và hướng đến loại bỏ sự mất cân bằng giữa các khu vực và mang lại sự phát triển chung cho quốc gia. • Thứ ba, tạo việc làm cho nhân công: các khu vực công thì cũng cần một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức làm việc với số lượng không nhỏ. Ngoài ra trong khu vực công cũng ...