Nghiên cứu tác dụng chống oxy hóa của sâm Ngọc Linh sinh khối trên chuột nhiễm độc chì acetat bán trường diễn

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá tác dụng chống oxy hóa của sâm Ngọc Linh sinh khối (SNLSK) (liều 375 mg/kg/ngày) trên mô hình chuột nhắt bị gây nhiễm độc chì acetat bán trường diễn (liều 20 mg/kg/ngày) ở ngày 15, 30 và 45 sau khi gây độc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu tác dụng chống oxy hóa của sâm Ngọc Linh sinh khối trên chuột nhiễm độc chì acetat bán trường diễn TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013 NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG CHỐNG OXY HÓA CỦA SÂM NGỌC LINH SINH KHỐI TRÊN CHUỘT NHIỄM ĐỘC CHÌ ACETAT BÁN TRƢỜNG DIỄN Nguyễn Văn Bằng*; Nguyễn Hoàng Thanh*; Trịnh Thanh Hùng** TÓM TẮT Nhiễm độc chì có thể gây biến đổi một số chỉ số chống oxy hóa trên động vật thực nghiệm. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đánh giá tác dụng chống oxy hóa của sâm Ngọc Linh sinh khối (SNLSK) (liều 375 mg/kg/ngày) trên mô hình chuột nhắt bị gây nhiễm độc chì acetat bán trường diễn (liều 20 mg/kg/ngày) ở ngày 15, 30 và 45 sau khi gây độc. Kết quả cho thấy: SNLSK có tác dụng làm giảm khả năng nhiễm độc chì rõ rệt ở lô chuột gây nhiễm độc có dùng SNLSK so với lô gây độc không dùng SNLSK (p < 0,05). SNLSK có tác dụng làm giảm hoạt độ SOD hồng cầu, nồng độ MDA huyết tương; tăng nhóm -SH, hoạt độ GPx, nồng độ TAS huyết tương so với lô gây độc không được bảo vệ (p < 0,05). * Từ khóa: Sâm Ngọc Linh sinh khối; Chống oxy hóa; Nhiễm độc chì. THE ANTIOXIDATIVE EFFECT OF NGOC LINH GINSENG BIOMASS CELLS ON MICE WITH SUBCHRONIC LEAD TOXICATION SUMMARY The lead toxication may change a number of index of experimental animals. In this research, we assessed the protective effects of antioxidant of Ngoclinh ginseng biomass cells (NLGBMC) (dose 375 mg/kg/day) on mice model with subchronic lead toxication (dose 20 mg/kg/day) on the day of 15, 30, 45. The result showed that: NLGBMC on mice with lead toxication decreased significantly lead toxication in comparison to the mice group without using NLGBMC (p < 0.05). NLGBMC decreased the activity of SOD of red blood cell, concentration of MDA of plasma; increased group SH, activity of GPx of red blood cell, concentration of TAS of plasma in comparision to the mice group without using NLGBMC (p < 0.05). * Key words: Ngoclinh Ginseng bio mass cells; Antioxidation; Lead toxication. * Bệnh viện 103 ** Bộ Khoa học và Công nghệ Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Văn Bằng (bangbs2004@yahoo.com) Ngày nhận bài: 11/9/2013; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 21/10/2013 Ngày bài báo được đăng: 16/11/2013 52 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013 ĐẶT VẤN ĐỀ Chì là nguyên liệu không thể thay thế trong nhiều ngành công nghiệp, số lượng người tiếp xúc với chì có xu hướng tăng lên. Chì khi xâm nhập vào cơ thể gây nhiều tổn thương đa dạng và phức tạp trên hầu hết các cơ quan, tổ chức. Cơ chế gây bệnh của chì được cho là ức chế và liên kết đặc hiệu với các enzym, chất sinh học có chứa nhóm -SH, nhưng chưa giải thích thỏa đáng tổn thương mang tính chất toàn thân do chì gây ra. Một số nghiên cứu trên người và động vật cho rằng, chì khi vào cơ thể có khả năng kích thích tạo gốc tự do và làm giảm chức năng của hệ thống chống gốc tự do [5, 6]. Để làm rõ vấn đề này, cần có nghiên cứu đánh giá sự thay đổi các enzym chống oxy hóa trong cơ thể. Trong nhiễm độc chì, hiện nay đã sử dụng các thuốc điều trị đặc hiệu nhưng hiệu hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn, nhất là trong nhiễm độc mạn tính. SNLSK là chế phẩm có tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ cơ thể [1, 2], nó có thể làm giảm các tác hại của chì gây ra với cơ thể. Việc ứng dụng và đánh giá hiệu quả bảo vệ của SNLSK trên đối tượng tiếp xúc với chì là vấn đề mới, chưa được nghiên cứu. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mục tiêu: Đánh giá tác dụng chống oxy hóa của SNLSK trên động vật bị gây nhiễm độc chì acetat. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu và chất liệu nghiên cứu. * Đối tượng nghiên cứu: Động vật thực nghiệm: chuột nhắt trắng đực, số lượng: 120 chuột, trọng lượng từ 20 - 25 gam. Chuột được nuôi thành 3 lô riêng biệt. * Chất liệu và thời gian, địa điểm: Dung dịch chì acetat, cao đặc SNLSK mới sản xuất, thức ăn, nước cất, dụng cụ gây độc. Địa điểm nuôi động vật: Bộ môn Độc học Phóng xạ, Học viện Quân y. Thời gian nuôi động vật thực nghiệm: 15 ngày, 30 ngày, 45 ngày. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. * Thiết kế nghiên cứu: thực nghiệm, có can thiệp. * Phân chia lô: - Trước nghiên cứu: chọn ngẫu nhiên 12 chuột (trong 120 chuột), giết và lấy máu hốc mắt xét nghiệm chì máu, SOD, GPx hồng cầu, perosidase, MDA, nhóm -SH, TAS huyết tương. Kết quả xét nghiệm của 12 chuột sử dụng chung cho 3 nhóm nghiên cứu tại thời điểm trước nghiên cứu (ngày N0). - Lô chứng (lô 1): 36 chuột, cho uống 0,2 ml nước cất vào các buổi sáng. Giết chuột và lấy máu hốc mắt xét nghiệm ở 54 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013 các thời điểm ngày 15 (N15), 30 (N30), 45 (N45) (mỗi thời điểm 12 chuột). - Lô gây độc (lô 2): 36 chuột, cho uống 0,2 ml chì acetat vào các buổi sáng (tương đương 20 mg/kg/ngày). Giết chuột và lấy máu xét nghiệm như lô chứng. - Xét nghiệm nồng độ chì máu: thực hiện trên máy quang phổ hấp thụ nguyên tử kỹ thuật lò Graphit tại Viện Y học Lao động & Vệ sinh môi trường. - Lô gây độc dùng SNLSK (lô 3): 36 chuột, sáng uống 0,1 ml SNLSK (tương đương 375 mg/ ...