Nghiên cứu thay đổi về hô hấp và tuần hoàn bằng phương pháp an thần do người gây mê điều khiển sử dụng propofol trong thủ thuật răng

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá thay đổi về hô hấp và tuần hoàn bằng phương pháp an thần do người gây mê điều khiển (ACS) sử dụng propofol trong thủ thuật răng. Phương pháp: thử nghiệm lâm sàng có đối chứng, tiến hành trên 108 bệnh nhân (BN), tuổi 18 - 60, ASA I - II.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu thay đổi về hô hấp và tuần hoàn bằng phương pháp an thần do người gây mê điều khiển sử dụng propofol trong thủ thuật răngT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016NGHIÊN CỨU THAY ĐỔI VỀ HÔ HẤP VÀ TUẦN HOÀN BẰNGPHƯƠNG PHÁP AN THẦN DO NGƯỜI GÂY MÊ ĐIỀU KHIỂNSỬ DỤNG PROPOFOL TRONG THỦ THUẬT RĂNGNguyễn Quang Bình*; Đồng Ngọc Quang*TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá thay đổi về hô hấp và tuần hoàn bằng phương pháp an thần do ngườigây mê điều khiển (ACS) sử dụng propofol trong thủ thuật răng. Phương pháp: thử nghiệm lâmsàng có đối chứng, tiến hành trên 108 bệnh nhân (BN), tuổi 18 - 60, ASA I - II. Nhóm gây têđơn thuần (GTĐT) (n = 54): gây tê tại chỗ (GTTC) bằng lidocain 2% có epinephrin 1/100.000với liều khởi đầu 2 mg/kg sau 5 phút tiến hành phẫu thuật, có thể thêm lidocain tùy theo đápứng đau của BN. Nhóm ACS (n = 54): propofol liều khởi đầu 20 mg tiêm tĩnh mạch trước GTTC1 phút (như GTĐT), duy trì liều tiếp theo bằng cách tiêm từng liều bolus: 20 mg propofol tùytheo đáp ứng của BN. Tiêu chí đánh giá: tần số tim, huyết áp (tâm thu, tâm trương, trung bình),tần số hô hấp (TSHH), SpO2. Thời điểm đánh giá T0: 5 phút truớc an thần, T1: 1 phút sau anthần, T2: 5 phút, T3: 10 phút, T4: 15 phút phẫu thuật, T5: kết thúc phẫu thuật, TX: xuất viện. Kếtquả: tuần hoàn: ở ACS, tần số tim (từ T1 - T5) thấp hơn có ý nghĩa (p < 0,001; p < 0,05), huyếtáp tâm thu (HATT) và trung bình (từ T1 - TX) thấp hơn có ý nghĩa (p < 0,001; p < 0,01; p < 0,05),huyết áp tâm trương (HATTr) (từ T1 - T5) thấp hơn có ý nghĩa (p < 0,05) so với GTĐT; hô hấp:ở ACS, TSHH (từ T1 - T4) thấp hơn có ý nghĩa (p < 0,01; p < 0,05), SpO2 tương đương (p >0,05) so với GTĐT. Kết luận: phương pháp ACS sử dụng propofol luôn ổn định về hô hấp vàtuần hoàn hơn so với GTĐT trong thủ thuật răng.* Từ khóa: An thần; ACS; Gây tê đơn thuần; Propofol; Phẫu thuật răng; Tần số tim; Huyết áp.Research on the Changes of Respiratory and Circulary Parametersby Propofol ACS in Dental ProceduresSummaryObjectives: To evaluate changes of respiratory and circulary parameters by propofol ACS indental procedures. Methods: Compared clinical trials, 108 patients were collected, average age18 - 60, ASA I - II. Local anesthesia only (LAO) group (n = 54): local anesthesia by lidocaine 2%and epinephrine 1/100,000 with the first dose of 2 mg/kg, 5 minutes after surgery more 0.5mg/kg doses can be given depending on the patients response. ACS group (n = 54): first doseof 20 mg propofol was injected intravenously 1 minute before the local anesthesia (such asgroup 1) and the next dose of propofol for to anesthesia maintemance was injected by bolus ofanesthesiologist: propofol 20 mg depending on patients response. Evaluation criteria: heartrate, blood pressure (systolic, diastolic, mean), respiratory rate, SpO2. Times of evaluation: T 0 : 5minutes before sedation; T1: 1 minute after sedation; T2: 5 minutes; T 3 : 10 minutes;* Bệnh viện Răng Hàm Mặt TWNgười phản hồi (Corresponding): Nguyễn Quang Bình (nguyenbinh3010@gmail.com)Ngày nhận bài: 15/05/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/06/2016Ngày bài báo được đăng: 16/09/2016170T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016T4: 15 minutes of surgery; T5: ending surgery; Tx: discharge. Results: Circulation: heart rate inACS group (from T1 to T5) was significantly lower than in LAO group (p < 0.001; p < 0.05);systolic blood pressure, mean (from T1 to Tx) and diastolic blood pressure (from T1 to T5) weresignificantly lower (p < 0.05) than LAO group. Respiratory: respiratory rate in ACS group (fromT1 to T4) was significantly lower than in LAO group (p < 0.01; p < 0.05); SpO2 in ACS wassimilar to LAO group (p > 0.05). Conclusion: Anesthesiologist controlled propofol sedationmakes more stable respiratory and circulatory parametes than only local annesthesia in dentalprocedures.* Key words: Sedation; ACS; Local anesthesia; Propofol; Dental surgery; Heart rate; Bloodpressure.ĐẶT VẤN ĐỀPhương pháp ACS (anesthesiologistcontrolled sedation) là phương pháp anthần do người gây mê điều khiển tiêmtừng liều nhỏ thuốc an thần tùy theo đápứng của BN mỗi khi BN thấy lo sợ, khóchịu hay kém hợp tác. Propofol là thuốcmê tĩnh mạch có tác dụng ngắn. Tuynhiên, propofol sử dụng với liều nhỏ cótác dụng an thần và ít gây ảnh hưởng đếnhô hấp và tuần hoàn [8]. Người ta dùngphương pháp ACS bằng propofol kết hợpTSHH trong can thiệp nha khoa với mụcđích làm cho BN được an thần, tinh thầnthoải mái, giảm ngưỡng đau, hợp tác tốtvới phẫu thuật, BN hài lòng với phươngpháp và dễ chấp nhận lần sau nếu phảican thiệp. Đây là những lợi điểm củaphương pháp ACS bằng propofol, tuynhiên phương pháp này áp dụng trongnha khoa ở Việt Nam vẫn còn mới mẻ.Chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm:Đánh giá thay đổi về hô hấp và tuần hoànbằng phương pháp ACS sử dụng propofoltrong thủ thuật răng.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứ ...