Nghiên cứu tổn thương tai giữa trên bệnh nhân ung thư đầu, cổ được xạ trị tại Bệnh viện Quân y 103

Bài viết tập trung nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng tổn thương tai giữa trên bệnh nhân (BN) ung thư đầu, cổ sau xạ trị. Bài viết nghiên cứu tiến cứu mô tả trên 187 BN ung thư đầu, cổ được điều trị bằng xạ trị tại Trung tâm Ung bướu và Y học Hạt nhân.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu tổn thương tai giữa trên bệnh nhân ung thư đầu, cổ được xạ trị tại Bệnh viện Quân y 103T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 5-2017NGHIÊN CỨU TỔN THƯƠNG TAI GIỮA TRÊN BỆNH NHÂNUNG THƯ ĐẦU, CỔ ĐƯỢC XẠ TRỊ TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 103Nguyễn Phi Long*TÓM TẮTMục tiêu: nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng tổn thương tai giữa trên bệnh nhân(BN) ung thư đầu, cổ sau xạ trị. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu tiến cứu mô tả trên 187 BNung thư đầu, cổ được điều trị bằng xạ trị tại Trung tâm Ung bướu và Y học Hạt nhân. Bệnh việnQuân y 103 từ 2 - 2014 đến 4 - 2016. Kết quả: 187 BN với 247 tai đủ tiêu chuẩn nghiên cứu.Sau xạ trị: ù tai 58,30%, nghe kém: 50,19%. Màng nhĩ đục mất nón sáng 45,75%. Nhĩ lượngdạng II: 37,66%. Giảm thính lực mức độ nhẹ 29,96% và vừa 26,32%. Kết luận: xạ trị có xuhướng gây biến đổi bệnh lý trên tai giữa ở tất cả bệnh lý ung thư đầu, cổ. Do vậy, cần theo dõithăm khám chẩn đoán sớm tình trạng bệnh lý tai giữa cho BN ung thư đầu, cổ được điều trịbằng xạ trị.* Từ khoá: Tổn thương tai giữa; Ung thư đầu, cổ; Xạ trị.Clinical and Paraclinical Characterisitcs of Middle Ear Damages inPatients with Head and Neck Cancer Undergoing Post-Radiotherapyat 103 HospitalSummaryObjectives: To study clinical and paraclinical characteristics of injuries of middle ear of headand neck cancer (HNC) patients who underwent post-radiotherapy. Subjects and method: Across-sectional and prospective study on 187 HNC patients, treated by radiotherapy in Center ofOncology and Nuclear Medicine, 103 Hospital from February 2014 to April 2016. Results: Therewas a total of 187 HNC patients whose 247 ears met the critirial study. After radiotherapy,tinnitus were found in 58.30% and 50.19% of the patients had a loss of hearing. In terms ofsymptoms, dull grey tympanic was present in 45.75%; tympanogram type II accounted for37.66%. Hearing loss at mild was 29.96% and modrate: 26.32%. Conclusions: Radiotherapycauses the pathology of middle-ear in HNC patients. Thus, follow-up, examination and earlydetection in the middle-ear lesions are very crucial.* Key words: Middle-ear lesions; Head and neck cancer; Radiotherapy.ĐẶT VẤN ĐỀUng thư đầu, cổ là ung thư hay gặpnhất ở Việt Nam nói riêng và khu vựcĐông Nam Á nói chung, gia tăng cùng vớicác yếu tố như ô nhiễm môi trường, chấtlượng thực phẩm và tình trạng nhiễmvirut. Điều trị ung thư đầu, cổ hiện nay làđiều trị đa mô thức, trong đó xạ trị đượcáp dụng cho hầu hết các loại ung thư.* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Phi Long (drlongB6@gmail.com)Ngày nhận bài: 23/02/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 15/05/2017Ngày bài báo được đăng: 23/05/2017193T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 5-2017Tuy nhiên, những tác dụng không mongmuốn do xạ trị gây ra, trong đó tổn thươngở tai đang là vấn đề cần được quan tâmnghiên cứu. Vì vậy, chúng tôi tiến hànhthực hiện đề tài này nhằm:Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâmsàng tổn thương tai giữa trên BN ung thưđầu, cổ sau xạ trị.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.187 BN được chẩn đoán ung thư dầu,cổ với 247 tai đáp ứng tiêu chuẩn nghiêncứu, điều trị tại Trung tâm Ung bướu và Yhọc Hạt nhân từ 2 - 2014 đến 4 - 2016.* Tiêu chuẩn lựa chọn:- BN được chẩn đoán xác định ung thưđầu, cổ, xạ trị theo phương pháp xạ trị môphỏng theo hình dạng khối u tại Trungtâm Ung bướu và Y học Hạt nhân.Các loại ung thư đầu, cổ: ung thư vòmhọng, ung thư sàng hàm, ung thư amidan,ung thư tuyến nước bọt mang tai, dướihàm, dưới lưỡi, ung thư liên bào sànmiệng, ung thư lưỡi, ung thư thanh quản hạ họng, ung thư hạch cổ nguyên pháthay di căn không rõ nguồn gốc.- BN không có tổn thương tai giữa trướcxạ trị và có tổn thương tai giữa sau xạ.- BN có đầy đủ hồ sơ nghiên cứu nộisoi tai mũi họng, nhĩ lượng, thính lực đồ,phiếu điều tra, chỉ định can thiệp…).- BN đồng ý hợp tác nghiên cứu.* Tiêu chuẩn loại trừ:- BN ung thư đầu, cổ không được xạtrị bằng phương pháp mô phỏng theohình dạng khối u.- BN sau xạ trị không có tổn thương taigiữa.- BN không có đầy đủ hồ sơ nghiên cứu.- BN không đồng ý hợp tác nghiên cứu.2. Phương pháp nghiên cứu.Nghiên cứu tiến cứu mô tả từngtrường hợp có can thiệp.Phương pháp xử lý số liệu bằng phầnmềm SPSS 16.0.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN1. Tình trạng tổn thương tai theo bệnh lý.Bảng 1: Vị trí khối u (n = 187).Bệnh lýVị trí un%4112969,03142,213484,3Lưỡi32384,3Thanh quản - hạ họng13782815,1Tai phảiTai tráiCả 2 taiU vòm mũi họng3949Amidan0Tuyến nước bọt mang tai194T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 5-2017Sàng hàm10010,5Liên bào khoang miệng21142,2Hạch cổ12252,7n606760187100%32,135,832,1100100Như vậy, trong nghiên cứu có 187 BN với 247 tai đủ tiêu chuẩn nghiên cứu. Trongđó, ung thư vòm chiếm tỷ lệ cao nhất với 179 tai đáp ứng tiêu chuẩn nghiên cứu đề ra ...