Nghiên cứu tỷ lệ mắc và một số yếu tố nguy cơ gây tiêu chảy cấp do Rotavirut ở trẻ em điều trị tại khoa nhi, Bệnh viện 103

Bài viết nghiên cứu tỷ lệ mắc và các yếu tố nguy cơ gây tiêu chảy cấp (TCC) do Rotavirut ở bệnh nhân (BN) nhi điều trị tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103 từ tháng 4 - 2009 đến 5 - 2010. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu tỷ lệ mắc và một số yếu tố nguy cơ gây tiêu chảy cấp do Rotavirut ở trẻ em điều trị tại khoa nhi, Bệnh viện 103 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2013 NGHIÊN CỨU TỶ LỆ MẮC VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY TIÊU CHẢY CẤP DO ROTAVIRUT Ở TRẺ EM ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA NHI, BỆNH VIỆN 103 Lương Cao Đồng* TÓM TẮT Nghiên cứu tỷ lệ mắc và các yếu tố nguy cơ gây tiêu chảy cấp (TCC) do Rotavirut ở bệnh nhân (BN) nhi điều trị tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103 từ tháng 4 - 2009 đến 5 - 2010. Kết quả cho thấy: tỷ lệ trẻ bị TCC do Rotavirut là 48,5%, chủ yếu tập trung ở nhóm tuổi từ 12 - 36 tháng (79,2%), tỷ lệ trẻ trai gặp cao hơn trẻ gái với tỷ lệ nam/nữ = 1,65. Các yếu tố thuận lợi cho việc mắc TCC do Rotavirut bao gồm: tiền sử tiếp xúc với trẻ bệnh (18,8%), trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ (54,2%) hoặc nuôi bằng sữa mẹ một phần (31,3%), mùa Đông (39,6%) và mùa Xuân (43,8%). * Từ khóa: Tiêu chảy cấp; Rotavirut; Yếu tố nguy cơ. The prevalence and some risk factos for Rotavirus acute diarrhea in children admitted to Department of Pediatrics, 103 Hospital summary We studied prevelence and some risk factors for Rotavirus acute diarrhea in the pediatric patients admitted to the Department of Pediatrics, 103 Hospital from April 2009 to May 2010. The results showed that Rotavirus is the major etiologic agent causing acute diarrhea in children (48.5% of total acute diarrhea patients). The common risk factors for this disease included: history of contact with children suspected Rotavirus acute diarrhea (18.8%), no breast feeding (54.2%) or lack of breast feeding (31.3%), in Winter (39.6%) and in Spring seasons (43.8%). * Key words: Acute diarrhea; Rotavirus; Risk factors. ĐẶT VẤN ĐỀ Tiêu chảy cấp ở trẻ em là bệnh khá phổ biến, đặc biệt ở các nước đang và kém phát triển có tỷ lệ mắc và tử vong cao. TCC có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như vi khuẩn, virut, ký sinh trùng…, trong đó Rotavirut là một trong các tác nhân chính gây TCC ở trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ < 5 tuổi. Việt Nam là nước đang phát triển, điều kiện kinh tế xã hội còn thấp, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường còn hạn chế… là những điều kiện hết sức thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm nói chung và bệnh TCC nói riêng phát triển. *Bệnh viện 103 Người phản hồi (Corresponping): Lương Cao Đồng luongcaodong@hotmail.com 118 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2013 Trẻ bị TCC do nhiễm Rotavirut biểu hiện lâm sàng cấp tính, diễn biến nhanh, đe dọa tới tính mạng bệnh nhi. Vì vậy, việc xác định rõ các yếu tố nguy cơ cũng như tỷ lệ mắc bệnh giúp ích rất nhiều cho việc phòng bệnh cho trẻ em. Với lý do đó, chúng tôi tiến hành đề tài nhằm mục tiêu: Xác định tỷ lệ và nhận xét một số yếu tố nguy cơ gây TCC do Rotavirut ở trẻ em điều trị tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. * Thiết kế nghiên cứu: - Sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang, tiến cứu, so sánh. - Thu thập các chỉ tiêu lâm sàng, cận lâm sàng do bác sỹ chuyên khoa nhi thực hiện. Ghi chép số liệu theo mẫu bệnh án thống nhất. * Nội dung nghiên cứu: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu. 99 bệnh nhi được chẩn đoán xác định TCC (theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới) điều trị tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103 từ tháng 4 - 2009 đến 5 - 2010. Chia BN làm 2 nhóm: + Nhóm 1: 48 BN chẩn đoán TCC do Rotavirut. + Nhóm 2: 51 BN chẩn đoán TCC không do Rotavirut. * Tiêu chuẩn chọn BN: - Tuổi từ 1 tháng đến 15 tuổi. - Điều trị nội trú tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103. - Tiêu chuẩn chẩn đoán TCC: theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (ỉa > 3 lần/ngày và phân lỏng hơn những ngày bình thường). - BN được xét nghiệm phân phát hiện kháng nguyên Rotavirut và cấy phân để phân lập, định danh vi khuẩn gây bệnh, soi phân tìm ký sinh trùng nếu có. * Tiêu chuẩn loại trừ: - Trẻ > 15 tuổi và < 1 tháng tuổi. - Tiêu chảy kéo dài > 14 ngày. - Có các bệnh nhiễm trùng khác kèm theo. - Xét nghiệm phân bằng kỹ thuật miễn dịch sắc ký phát hiện kháng nguyên Rotavirut trong phân, sử dụng kháng thể đơn dòng đặc hiệu theo nguyên lý phản ứng kháng nguyên kháng thể. Kit sử dụng: SD BIOLINE Rota Rapid test (STANDARD DIAGNOSTICS, INC, Hàn Quốc). Phản ứng miễn dịch enzyme này đơn giản, dễ thực hiện và cho kết quả tốt với độ nhạy và độ đặc hiệu cao (> 96,4%) [1, 8]. - Cấy phân xác định vi khuẩn : + Lấy bệnh phẩm phân theo phương pháp trên và gửi tới phòng xét nghiệm vi khuẩn học của Bộ môn Vi sinh Y học, Học viện Quân y. + Nuôi cấy, phân lập và định danh vi khuẩn theo phương pháp chuẩn [1, 5]. * Các chỉ tiêu đánh giá: - Chỉ tiêu để chẩn đoán xác định TCC do Rotavirut đơn thuần: test Rotavirut (+); cấy phân (-); soi phân: ký sinh trùng (-). - Một số yếu tố nguy cơ: mùa mắc bệnh; tiền sử tiếp xúc với BN bị TCC; điều kiện dinh dưỡng: nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn, nuôi bằng sữa mẹ không hoàn toàn, không được nuôi bằng sữa mẹ; tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ. 120 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2013 * Phương pháp thu thập số liệu: số liệu thu thập từ bệnh án, mỗi bệnh nhi được lập mộ ...