Nghiên cứu về tác động của quản trị rủi ro doanh nghiệp đến lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động doanh nghiệp: Vai trò của công nghệ thông tin và văn hóa tổ chức

Nghiên cứu này tập trung vào việc khám phá mối quan hệ giữa ERM, CNTT, văn hóa tổ chức, lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động phi tài chính trong một mô hình đường dẫn. Kết quả khảo sát từ 127 DN được phân tích bằng kỹ thuật PLS cho thấy ERM ảnh hưởng tích cực đến lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động phi tài chính của DN.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu về tác động của quản trị rủi ro doanh nghiệp đến lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động doanh nghiệp: Vai trò của công nghệ thông tin và văn hóa tổ chứcNghiên cứu về tác động của quản trị rủi ro doanh nghiệp đến lợi thế cạnh tranh vàhiệu quả hoạt động doanh nghiệp: Vai trò của công nghệ thông tin và văn hóa tổchứcInfluence of enterprise risk management on competitive advantage and performance:Role of information technology and organizational culture TS. Phạm Trà Lam* PGS.TS Mai Thị Hoàng Minh* Phan Đoàn Trúc Phương* Lê Minh Hoàng* Lê Thị Quý Anh* Ngô Từ Thiện* Hiền Ngọc Thịnh* *Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí MinhTóm tắtTrong thế giới VUCA hiện nay, QTRR DN (ERM) dần trở thành nhu cầu bức thiết củamọi DN. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên cứu tìm hiểu về mối quan hệ giữa ERM và côngnghệ thông tin (CNTT) cũng như những tác động của nó đến hiệu quả kinh doanh củadoanh nghiệp (DN). Nghiên cứu này tập trung vào việc khám phá mối quan hệ giữa ERM,CNTT, văn hóa tổ chức, lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động phi tài chính trong mộtmô hình đường dẫn. Kết quả khảo sát từ 127 DN được phân tích bằng kỹ thuật PLS chothấy ERM ảnh hưởng tích cực đến lợi thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động phi tài chínhcủa DN. Cấu trúc CNTT có tác động điều tiết đến mối quan hệ giữa ERM và lợi thế cạnhtranh. Các kết quả này cung cấp những hàm ý quản trị trong chiến lược tích hợp ERM vàCNTT để đạt lợi thế cạnh tranh và nâng cao hiệu quả hoạt động của DN.Từ khóa: quản trị rủi ro doanh nghiệp, công nghệ thông tin, văn hóa doanh nghiệp, lợithế cạnh tranh, hiệu quả hoạt động phi tài chính.AbstractIn the VUCA world, enterprise risk management (ERM) has gradually become an urgentneed for every business. However, there have not been many studies on the relationshipbetween ERM and information technology (IT) as well as its impacts on businessperformance. This study focuses on exploring the relationship between ERM, competitiveadvantage, IT, organizational culture and non-financial performance in a path model.Survey results from 127 enterprises analyzed by the PLS technique show that ERMpositively affects the competitive advantage and non-financial performance of enterprises.IT structure has a moderate impact on the relationship of ERM and competitiveadvantage. These results provide managerial implications in the strategy of integratingERM and IT to gain a competitive advantage and improve business performance.Keywords: enterprise risk management (ERM), information technology (IT),organizational culture, competitive advantage, non-financial performance.JEL Classification: M00, M19, M20.DOI: https://doi.org/10.59006/vnfa-jaa.03202325 1. Giới thiệu Trong thời đại toàn cầu liên tục hóa biến động với lượng công việc và quy mô DNkhổng lồ như ngày nay, rủi ro của các DN có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau. Dưới bốicảnh đó, các phương pháp và quy trình QTRR DN (ERM) mới do (COSO, 2004 - Ủy banCác tổ chức bảo trợ của Ủy ban Treadway) phát triển nhằm hỗ trợ các DN quản lý rủi rohiệu quả hơn. Bên cạnh đó, khi thị trường quốc tế có những chuyển biến bất ngờ khôngbáo trước, thì DN cần có khả năng phản ứng nhanh với những với biến động này, nhằmtăng cường khả năng cạnh tranh và hiệu quả hoạt động tài chính cũng như phi tài chínhcủa mình. Các nghiên cứu trước cho thấy, văn hóa DN luôn là chủ đề được thảo luận nhiều trongcác học thuyết quản trị, trong ít nhất vài thập kỷ gần đây. Theo Conference Board 2005, ⅔số người được khảo sát xác nhận rằng, họ gặp khó khăn trong việc ứng dụng ERM trongDN của họ, vì các lý do liên quan đến văn hóa DN. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nàotrước đây ấn định sự thành công của hệ thống ERM phụ thuộc hoàn toàn vào bất kỳ khuônmẫu văn hóa nào. Do đó, nghiên cứu này tập trung tìm hiểu về tác động của văn hóa DNđến ERM (theo Mô hình văn hóa của Wallachs 1983). Khảo lược các nghiên cứu trước cho thấy, những nghiên cứu về chủ đề ERM ở cácquốc gia đang phát triển là rất hạn chế và hầu như là chưa được quan tâm nhiều. Thực tếcho thấy, việc ứng dụng ERM ở Việt Nam là không đồng nhất và nó thực sự gây khó khănđối với các bên thứ ba, khi họ muốn đo lường độ hiệu quả của ERM mà DN đang sử dụng.Do đó, để thu hút các nhà đầu tư và duy trì sự bền vững của các DN quốc nội, ứng dụngERM và nghiên cứu cách ERM hoạt động bên trong DN Việt Nam, nên được xem xét mộtcách nghiêm túc. Do đó, nghiên cứu này tập trung vào việc khám phá mối quan hệ giữaERM, lợi thế cạnh tranh, CNTT, văn hóa tổ chức và hiệu quả hoạt động phi tài chính củacác DN trong một mô hình đường dẫn. 2. Cơ sở lý thuyết 2.1. Khuôn mẫu QTRR DN (ERM) Trong quá trình toàn cầu hóa diễn ra nhanh chóng, các DN phải đối diện với rất nhiềurủi ro từ nhiều nguồn, trước những nguy cơ như thế thì QTRR đã trở thành một vấn đềtrọng tâm của các tổ chức. ERM ngày càng được ứng dụng rộng rãi và được xem như lànhân tố chính, trong việc giúp tổ chức đạt được các mục tiêu và tạo ra thịnh vượng(Acharyya, 2008). Tám thành phần cấu tạo của ERM, bao gồm: môi trường nội bộ, thiếtlập mục tiêu, nhận dạng sự kiện, đánh giá rủi ro, phản ứng với rủi ro, hoạt động kiểm soát,thông tin và truyền thông và giám sát (COSO, 2004). 2.2. Lý thuyết ngẫu nhiên Lý thuyết ngẫu nhiên là một trong những lý thuyết cơ bản thường được sử dụng trongnhiều nghiên cứu về QTRR, một chủ đề nghiên cứu có nhiều khuôn mẫu và công cụ hỗtrợ. Lý thuyết này đề ...