Nghiên cứu xác định giống đậu tương và giống lạc thích hợp trên đất một vụ Lúa tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên

Mục tiêu chính của đề tài là nghiên cứu các giống cây trồng phù hợp sản xuất trên đất 1 vụ lúa như: lạc và đậu tương. Thử nghiệm bao gồm 5 giống đậu tương và 6 giống lạc tuyển chọn từ các giống có tiềm năng năng suất cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xác định giống đậu tương và giống lạc thích hợp trên đất một vụ Lúa tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên Nguyễn Thị Lợi Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 61(12/2): 91 - 96 NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH GIỐNG ĐẬU TƢƠNG VÀ GIỐNG LẠC THÍCH HỢP TRÊN ĐẤT MỘT VỤ LÚA TẠI HUYỆN ĐỒNG HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN Nguyễn Thị Lợi* , Trần Ngọc Ngoạn , Đặng Văn Minh Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Mục tiêu chính của đề tài là nghiên cứu các giống cây trồng phù hợp sản xuất trên đất 1 vụ lúa nhƣ: lạc và đậu tƣơng. Thử nghiệm bao gồm 5 giống đậu tƣơng và 6 giống lạc tuyển chọn từ các giống có tiềm năng năng suất cao. Kết quả nghiên cứu cho thấy giống đậu tƣơng DT96 năng suất đạt trung bình 31,3 tạ/ha và giống lạc L14 năng suất đạt 42,4 tạ/ha phù hợp với điều kiện đất đai và sinh thái huyện Đồng Hỷ. Các giống này đã đƣợc đƣa vào mô hình canh tác vụ xuân trên đất 1 vụ lúa đạt hiệu quả kinh tế cao. Từ khóa: Cây trồng vụ xuân; Đất không chủ động nước.  ĐẶT VẤN ĐỀ Huyện Đồng Hỷ là một huyện miền núi của tỉnh Thái Nguyên, theo số liệu thống kê Đồng Hỷ vẫn còn 1381 ha đất canh tác nhờ nƣớc trời (không chủ động nƣớc) [3]. Trong điều kiện đồng ruộng chƣa có hệ thống tƣới thì việc nghiên cứu chọn cây trồng cạn để gieo trồng trong vụ xuân là hết sức cần thiết. Việc tăng vụ trên diện tích 1 vụ trƣớc hết là làm tăng thu nhập cho ngƣời dân, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống tinh thần cho ngƣời dân nơi đây. Theo Đào Thế Tuấn [4], việc tăng vụ là tăng độ che phủ cho đất hạn chế sự bốc hơi vật lý, làm chậm quá trình khoáng hóa chất hữu cơ giữ cho đất có độ ẩm và kết cấu tốt hơn. Mặt khác đất một vụ trên địa bàn huyện Đồng Hỷ theo điều tra cho thấy phần lớn là có độ dốc khá lớn, do vậy việc tăng vụ đối với những chân đất này còn có vai trò trong việc hạn chế đƣợc xói mòn. Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu giống cây trồng vụ xuân phù hợp trên đất một vụ lúa nhằm tăng năng suất và hiệu quả kinh tế của hệ thống cây trồng. NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nội dung nghiên cứu - Thí nghiệm các giống cây trồng vụ xuân bao gồm: 05 giống đậu tƣơng và 06 giống lạc. Giống đậu tƣơng gồm: DT96; KT3; Tứ quý xanh; VX92 và giống DT84 (là giống dùng làm đối chứng). Giống lạc gồm: MD07; MD09; L08; L12; L14 và giống lạc đỏ Bắc  Giang (là giống dùng làm đối chứng). Đây là các giống mới có tiềm năng cho năng suất cao. - Sử dụng các giống đƣợc chọn lựa để đƣa vào mô hình canh tác: Cây trồng (màu) vụ xuân – Lúa mùa. Phƣơng pháp nghiên cứu: Các thí nghiệm đồng ruộng đƣợc bố trí theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, mỗi giống là một công thức thí nghiệm, diện tích 15m2/lần nhắc lại. Thí nghiệm đƣợc nhắc lại 3 lần, diện tích thí nghiệm các giống đậu tƣơng là 225 m2; diện tích thí nghiệm các giống lạc là 270 m2. Các biện pháp kỹ thuật canh tác áp dụng theo quy trình khảo nghiệm đậu đỗ của Bộ NN& PTNT. Bố trí thí nghiệm đồng ruộng và xây dựng mô hình trên đồng ruộng của nông dân (làm liên tục từ năm 2004 – 2008). Thời gian tiến hành làm thí nghiệm vào các vụ xuân trên đất 1 vụ lúa tại xã Văn Hán, huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN Kết quả nghiên cứu xác định giống đậu tƣơng thích hợp ở vụ xuân trên đất 1 vụ tại huyện Đồng Hỷ,Thái Nguyên Về tình hình sinh trƣởng và phát triển của các giống đậu tƣơng tham gia thí nghiệm, chúng tôi đã tiến hành theo dõi. Đặc biệt là chỉ tiêu về chiều cao cây của các giống tham gia thí nghiệm, vì đây là một trong những chỉ tiêu có liên quan tới khả năng phân cành của đậu tƣơng, do vậy có ảnh hƣởng gián tiếp tới năng suất của các giống tham gia thí nghiệm. Kết quả theo dõi đƣợc thể hiện qua bảng 01 sau: Tel: 0915212958 or 0280 3856970 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 91 http://www.Lrc-tnu.edu.vn Nguyễn Thị Lợi Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 61(12/2): 91 - 96 Bảng 1. Kết quả theo dõi về chiều cao cây của các giống đậu tƣơng tham gia thí nghiệm trong vụ xuân trên đất 1 vụ lúa Giống TT Chiều cao cây (cm) So sánh cm Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 TB 1 DT84 (đối chứng) 42,6 47,8 48,2 46,6 2 DT96 74,4 73,8 75,6 74,6 28,0 3 KT5 60,1 58,5 58,8 59,1 12,5 4 Tứ quý xanh 66,9 65,2 66,1 66,0 20,0 5 VX92 55,2 8,6 55,0 54,4 56,2 CV% 1,37 1,40 1.98 LSD05 1,55 1,24 2,28 Kết quả theo dõi chiều cao cây của các giống đậu tƣơng tham gia thí nghiệm qua các năm từ 2004 đến năm 2006 cho thấy với sự biến động đồng ruộng CV% dao động từ 1,37 đến 1,98 và sự sai khác có ý nghĩa giữa các giống LSD05 từ 1,24 đếm 2,28 cho thấy tất cả các giống tham gia thí nghiệm đều có chiều cao hơn hẳn so với giống đối chứng, riêng có 2 giống đạt chiều cao hơn đối chứng chắc chắn là giống DT96 (74,6 cm) và Tứ quý xanh (66 cm). Về khả năng chống chịu sâu bệnh của các giống đậu tƣơng tham gia thí nghiệm đều ở mức khá, khả năng chống đổ tốt. Một trong những vấn đề quan tâm của các nhà chọn giống đó là các yếu tố cấu thành năng suất. Kết quả theo dõi về các yếu tố cấu thành năng suất của các giống tham gia thí nghiệm đƣợc thể hiện ...