Nghiên cứu xây dựng mô hình chà rạo xã Nhơn Lý, tỉnh Bình Định

Kết quả nghiên cứu cho thấy, nghề khai thác cá kết hợp chà rạo ở vùng biển ven bờ xã Nhơn Lý đã thất truyền khoảng 20 năm; ngư dân có nguyện vọng tìm lại nghề truyền thống nhằm khôi phục lại nguồn lợi vùng biển ven bờ tại địa phương. Nhóm nghiên cứu đã xây dựng mô hình chà xã Nhơn Lý phù hợp với yêu cầu Dự án FSPS II BĐ của tỉnhBình Định và sự đồng thuận của ngư dân địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xây dựng mô hình chà rạo xã Nhơn Lý, tỉnh Bình ĐịnhTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 3/2011THOÂNG BAÙO KHOA HOÏCNGHIÊN CỨU XÂY DỰNG MÔ HÌNH CHÀ RẠOXÃ NHƠN LÝ, TỈNH BÌNH ĐỊNHRESEARCHING FOR BUILING THE MODEL OF FISH AGGREGATING (FADS)DEVICES AT NHON LY COMMUNE, BINH DINH PROVINCEHoàng Văn Tính, Phạm Văn ThôngKhoa Khai thác - Trường Đại học Nha TrangTÓM TẮTKết quả nghiên cứu cho thấy, nghề khai thác cá kết hợp chà rạo ở vùng biển ven bờ xã Nhơn Lý đã thấttruyền khoảng 20 năm; ngư dân có nguyện vọng tìm lại nghề truyền thống nhằm khôi phục lại nguồn lợi vùngbiển ven bờ tại địa phương.Nhóm nghiên cứu đã xây dựng mô hình chà xã Nhơn Lý phù hợp với yêu cầu Dự án FSPS II BĐ của tỉnhBình Định và sự đồng thuận của ngư dân địa phương.Sau 3 tháng thả chà tổ Quản lý chà đã khai thác được 453kg mực và 5700kg (cá trác, cá ngân, cá cam,cá giò, cá nục, cá nhồng, cá róc…) tại chà. Đây là các loài hải sản ngư dân đã không khai thác được tại vùngbiển khu vực thả chà từ lâu.Hình thành được mô hình ngư dân tự quản lý nguồn lợi và diện tích mặt nước ở vùng biển ven bờ đểkhai thác bằng một số nghề kết hợp với chà rạo.Hình thành được sự liên kết giữa ngành Thủy sản và Dịch vụ du lịch. Địa phương đã có thu nhập từdịch vụ du lịch câu cá giải trí tại chà.Từ khóa: Mô hình chà rạo, cộng đồng ngư dân, nguồn lợi ven bờABSTRACTThe research shows that the combination between fish exploiting and Fish Aggregating Devices (FADS)has lost about 20 years at coastal waters at Nhon Ly, the fisherman desires to restore Inshore reources at localnow.The research group built the model of Fish Aggregating Devices (FADS) at Nhon Ly. It is suitable forthe requirements of FSPS II project of Binh Dinh province and local people ‘s agreements.Fish Aggregating Devices has been done after 3 months, the management exploited 453kg Sepioteuthislessoniana and 5700kg fish including: Priacanthus, Atule mate, Naucrates ductor, Rachycentron canadum,Decapterus maruadsi, Sphyraena… These seafood hasn’t been exploited for a long time.Forming model fisherman to manage reources and inshore sea area to exploit with the cominationbetween some fishing farmings and Fish Aggregating Devices.Forming the connection between Fishery and Tourist at local. Nhon Ly gets income thanks to fishingtourism at Fish Aggregating Devices.Keywords: Model of fish aggregating devices, Fisheries communities, Inshore fisheries resources20 ❖ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANGTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnI. ĐẶT VẤN ĐỀSoá 3/2011khai thác.Các nước Anh, Mỹ sử dụng chà kết hợpTrong nghề cá, chà được sử dụng để tậptrung, tạo nơi trú ẩn, kiếm ăn, sinh sản cho cálưới vây khai thác cá ngừ đại dương.Philippin, Indonixia, sử dụng chà cố địnhvà các loài thủy sản khác. Từ lâu, chà được sửdụng để khai thác cá trong các vùng nước nộikết hợp lưới vây khai thác cá ngừ vây vàng.Ấn Độ, sử dụng chà cố định và chà di độngđịa như sông, hồ, đầm, phá.Hiện nay, chà được nhiều quốc gia trên thếđể khai thác cá ngừ. Chà di động sử dụnggiới sử dụng kết hợp với nhiều loại ngư cụ đểkhai thác ở vùng biển đại dương có độ sâukhai thác cá ở vùng biển ven bờ và xa bờ. Có 2500m, chà cố định sử dụng khai thác ở độ sâuloại: chà cố định và chà di động (Hình 1).Chà cố định: cố định tại một vị trí trong thờigian dài.Mục đích: tập trung cá, làm nơi cư trú, kiếmăn, sinh sản cho các loài cá.Hàng năm, bổ sung vật liệu và thiết bị cầnthiết để giữ cố định chà và tăng mật độ cá tậptrung tại chà.30 - 100m…Ở Việt Nam, từ lâu chà được sử dụng đểkhai thác cá nước ngọt. Hiện nay, chà đangđược sử dụng kết hợp với nhiều loại ngư cụnhư câu, lưới mành, lưới vây để khai thác cábiển.Các tỉnh Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu,Bến Tre, Tiền Giang… sử dụng chà kết hợp vớilưới vây ánh sáng khai thác cá ở vùng biển xabờ.Bình Định là một trong số các địa phươngven biển miền Trung sử dụng chà kết hợp vớinghề mành, câu, vây.Xã Nhơn Lý là một trong những địa phươngcủa tỉnh Bình Định sử dụng chà từ lâu vào nghềcá. Tuy nhiên, hiện nay nghề chà xã Nhơn Lýđã bị thất truyền. Khôi phục lại nghề chà NhơnLý là một việc cần làm vì tìm lại nghề truyềnthống của địa phương và mang lại hiệu quảthiết thực.Hình 1. Mô hình chà biểnMục đích của nghiên cứu nhằm khôi phụclại nguồn lợi vùng biển ven bờ xã Nhơn LýChà di động: mục đích chính là tập trungđể ngư dân khai thác được bằng nghề chàcá trong một chu kỳ khai thác (mẻ lưới). Kếtrạo. Từ mô hình nghiên cứu có thể nhân rộngthúc chu kỳ khai thác, chà được di chuyển đếnnhững địa phương khác trong tỉnh nhằm gópvị trí khác. Trong thời gian tập trung cá, chà diphần tái tạo và bảo vệ nguồn lợi và hệ sinh tháichuyển với tốc độ hợp lý đạt được hiệu quảvùng bờ.TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG ❖ 21Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 3/2011II. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU1. Cách tiếp cận: Dựa vào các công bố khoahọc trong và ngoài nước để ...