Ngộ độc cấp ethanol

Tài liệu trình bày đại cương ngộ độc cấp ethanol, chẩn đoán ngộ độc cấp ethanol, điều trị ngộ độc cấp ethanol, phòng bệnh ngộ độc cấp ethanol. Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngộ độc cấp ethanol160 H ướng dẫn cHẩn đoán và điều trị bệnH n ội k HoaNGỘ ĐỘC CẤP ETHANOLI. ĐẠI CƯƠNG - Ngộ độc rượu cấp có thể gây hôn mê, suy hô hấp, độ nặng và tỉ lệ tử vong lại thường liên quan đếncác các tai nạn, chấn thương, tội phạm, hạ đường huyết. Ngộ độc rượu cấp làm cho bệnh nhân dễ bịchấn thương và đánh giá bệnh nhân khó hơn. - Cần loại trừ ngộ độc các rượu khác và ethylen glycol (đặc biệt methanol và ethylen glycol).II. CHẨN ĐOÁN 1. Chẩn đoán xác định ● Hỏi bệnh: có uống rượu. ● Triệu chứng lâm sàng: - Hơi thở có mùi rượu (có thể không thấy). - Thần kinh: biểu hiện rối loạn ý thức với nhiều mức độ khác nhau từ kích thích, rối loạn hành vi, cảmxúc đến chậm chạm, sững sờ, hôn mê. - Hô hấp: ức chế hô hấp, giảm thông khí phế nang, ứ đọng, nguy cơ bị viêm phổi do sặc. - Tim mạch: hạ huyết áp, trụy tim mạch. - Thận: có thể suy thận cấp do tiêu cơ vân. - Hạ đường huyết, hạ thân nhiệt. ● Biến chứng: - Hôn mê nhiễm toan chuyển hóa: toan ceton, toan lactic. - Hôn mê tăng áp lực thẩm thấu. - Chấn thương kèm theo, cần đặc biệt chú ý chấn thương sọ não và chấn thương cột sống cổ. ● Xét nghiệm: - Áp lực thẩm thấu máu (ALTT): tăng (ước tính và đo trên máy). - Khoảng trống thẩm thấu = ALTT đo được – ALTT ước tính, bình thường thấp hơn 20. ALTT ước tính = Ure + glucose + 2 x Na máu - Định lượng nồng độ ethanol trong máu hoặc hơi thở, có thể phải đồng thời tìm và định lượng nồngđộ các rượu khác và glycol nếu nghi ngờ ngộ độc nhiều loại rượu và glycol cùng lúc. - Ước tính nồng độ ethanol trong máu (mg/dl) = 4,6 x khoảng trống ALTT, chỉ áp dụng khi chắc chắnngộ độc ethanol đơn thuần (không có các rượu khác hoặc glycol) và chỉ có giá trị tham khảo. 2. Chẩn đoán phân biệt - Với các trường hợp rối loạn ý thức do các nguyên nhân khác: tai biến mạch não, hôn mê gan,… - Ngộ độc các thuốc an thần, gây ngủ. - Ngộ độc methanol và các glycol: + Ngộ độc methanol và glycol: ban đầu biểu hiện giống ngộ độc ethanol, sau đó nhiễm toan chuyển H ướng dẫn cHẩn đoán và điều trị bệnH n ội k Hoa 161 CHỐNG ĐỘChóa tăng dần (toan không phải do ceton và lactic), tổn thương thần kinh, thận, tim mạch, mù (methanol).Xét nghiệm định lượng các chất này trong máu. + Xét nghiệm khí máu: nếu nhiễm toan nặng càng nghĩ đến ngộ độc methanol hoặc glycol. + Soi trực tiếp nước tiểu tìm tinh thể calci oxalate dehydrat hoặc calci oxalate monohydrat (ngộ độcethylen glycol). - Ngộ độc isopropanol (cồn lau chùi): biểu hiện giống ngộ độc ethanol nhưng thường có nôn nhiềucó máu kèm chất nôn, xét nghiệm có aceton trong máu tăng. 3. Chẩn đoán biến chứng - Chấn thương. - Hạ đường huyết. - Tai biến mạch não. - Tiêu cơ vân, nhiễm toan ceton, rối loạn nước điện giải. - Suy hô hấp. 4. Xét nghiệm khác cần làm - Xét nghiệm máu: ure, glucose, creatinin; điện giải, CK; amylase, AST, ALT, …, khí máu động mạch. Bảng 1. Liên quan nồng độ rượu và triệu chứng lâm sàng Nồng độ ethanol huyết thanh (mg/dl) Triệu chứng lâm sàng 20 – 50 Rối loạn ức chế, kích thích nghịch thường, cảm xúc không ổn định, thích giao du, nói nhiều, hưng cảm. 50 – 100 Chậm đáp ứng, giảm khả năng phán xét, mất điều hòa vận động biên độ nhỏ, loạn vận ngôn. 100 – 200 Nhìn đôi, bạo lực, mất định hướng, lẫn lộn, vô cảm, giãn mạch, sững sờ. 200 – 400 Ức chế hô hấp, mất các phản xạ bảo vệ đường thở, giảm thân nhiệt, đái ỉa không tự chủ, tụt huyết áp, hôn mê. > 400 Trụy tim mạch, tử vong.III. ĐIỀU TRỊ - Kiểm soát đường thở: tư thế nằm nghiêng an toàn, chống tụt lưỡi, làm sạch đờm dãi. - Đảm bảo hô hấp (oxy, bóp bóng, đặt nội khí quản tùy tình trạng hô hấp), đảm bảo tuần hoàn, ủ ấmcho bệnh nhân. - Hôn mê: kiểm soát đường thở, đảm bảo hô hấp. - Tụt huyết áp: đặt catheter tĩnh mạch trung tâm, bù đủ dịch, truyền dịch, dùng thuốc vận mạch.Thăm khám nhanh chóng để phát hiện các biến chứng. - Chống hạ đường máu: cho bệnh nhân ăn đủ, truyền glucose ưu trương kết hợp tiêm vitamin B1200mg/ngày. - Giữ ấm cho bệnh nhân. - Điều trị các tình trạng chấn thương kết hợp. - Điều trị các biến chứng: tiêu cơ vân, suy thận, nhiễm trùng, rối loạn nước điện giải. - Trường hợp bệnh nhân uống rượu không rõ nguồn gốc, rượu do người dân tự nấu, rượu lậu, rượugiả hoặc không rõ loại rượu: cần theo dõi sát lâm sàng kết hợp khoảng trống thẩm thấu (nồng độ rượunếu có thể) và khí máu động m ...