Thận là một trong những đường thải trừ chủ yếu của thuốc, do đó khi bị bệnh thận, nhất là khi chức năng thận đã suy giảm thì việc dùng thuốc phải rất cẩntrọng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Người mắc bệnh thận, nói không với thuốc nào? Người mắc bệnh thận, nói khôngvới thuốc nào?Thận là một trong những đường thải trừ chủ yếu của thuốc,do đó khi bị bệnh thận, nhất là khi chức năng thận đã suy giảm thì việc dùng thuốc phải rất cẩn trọng. Khi thận giảm chức năng, việc dùng thuốc thường có nhiều tác dụng khôngmong muốn vì có sự thay đổi về dược động học và dược lực họccủa thuốc. Vì vậy cần có sự điều chỉnh về liều lượng thuốc chophù hợp.Về nguyên tắc, để điều chỉnh liều của thuốc cho người bị bệnhthận, trước hết cần biết loại thuốc đó có thải trừ hoàn toàn quađường thận - tiết niệu hay không và thuốc đó độc hại như thếnào.Đối với loại thuốc mà tác dụng phụ chỉ liên quan rất ít hoặc khôngliên quan đến liều dùng thì không cần tính liều điều chỉnh mộtcách chính xác.Đối với các thuốc độc hại hơn, có khoảng an toàn hẹp thì cầnđiều chỉnh theo mức lọc cầu thận ước tính dựa vào nồng độ củacreatinin huyết.Đối với các thuốc mà hiệu lực và độc tính có liên quan chặt chẽvới nồng độ thuốc trong huyết tương thì phác đồ điều trị khuyếncáo chỉ nên coi là một hướng dẫn ban đầu. Trong quá trình điềutrị cần thăm dò liều cẩn thận.Dược lực học của thuốc phụ thuộc vào sự hấp thụ, phân bổ,chuyển hóa và thải trừ.Độ thanh thải thuốc qua thận phụ thuộc vào mức lọc cầu thận vàquá trình vận chuyển qua ống thận.Khi chức năng thận suy giảm đến giai đoạn cuối, các thuốc sửdụng bị tích lũy và gây ra nhiều tác dụng không mong muốn vớitần suất cao mặc dù liều lượng thuốc đã được điều chỉnh. Nếu đãcó chỉ định lọc ngoài thận, cần xem xét đến con đường đào thảithêm này để điều chỉnh liều thuốc sao cho hiệu quả điều trị vẫnđược bảo đảm.Dược lực học của thuốc bị thay đổi nhiều ở những người đangđiều trị bằng lọc máu chu kỳ hoặc lọc màng bụng liên tục ngoạitrú. Người thầy thuốc kê đơn dựa vào đánh giá chức năng thậnđể chỉ định liều đầu tiên, liều duy trì, liều bổ sung, khoảng cáchgiữa các liều.Bệnh thận nặng lên do thuốcNhững người bị bệnh thận phải rất thận trọng khi dùng các thuốcsau đây:- Thuốc chống viêm không steroid như indometacin, diclofenac,ketorolac, piroxicam, fenoxicam, ibuprofen, ketoprofen.- Thuốc kháng sinh độc thận như nhóm aminoglycosid (amikacin,tobramycin, gentamycin, kanamycin, streptomycin), rifampicin,vancomycin.- Thuốc cản quang để chụp thận thuốc.- Dung dịch truyền dextran, immunoglobulin.- Amphotericin, cisplatin, mesalazin.Tăng tác dụng không mong muốn của thuốc- Nhóm digitalin (digoxin): Khi suy thận, rối loạn điện giải (tăngcanxi huyết hoặc hạ kali huyết) và sau buổi lọc máu dùng digoxincó thể bị nhiễm độc.- Nhóm anticholinergic như trihexyphenidyl có thể gây bí đái, đáikhông tự chủ.- Cyclophosphamid gây viêm bàng quang xuất huyết.- Nhóm độc tế bào, methotrexat, acyclovir có thể gây tăng urehuyết và suy thận cấp chức năng.- Nhóm giảm mỡ máu: fibrat, statin có thể gây tăng men gan(GOT, GPT) và giảm chức năng thận.Sử dụng kháng sinh ở bệnh nhân giảm chức năng thậnCác bệnh nhân bị bệnh thận thường có tình trạng suy giảm miễndịch nên tần suất mắc các bệnh nhiễm khuẩn tăng và cần điều trịbằng kháng sinh.Việc chỉ định loại thuốc, đường dùng, liều dùng, khoảng cáchgiữa hai liều dùng, thời gian dùng được các thầy thuốc điều trịcân nhắc cẩn thận dựa vào thể trạng, tuổi, giới tính, mức lọc cầuthận, có lọc ngoài thận hay không (chạy thận nhân tạo chu kỳhoặc lọc màng bụng liên tục ngoại trú).Các yếu tố nguy cơ tăng tác dụng không mong muốn củathuốc ở người bị bệnh thận- Theo tuổi: trẻ nhỏ và người cao tuổi.- Phụ nữ có thai.- Bệnh nhân có đái tháo đường và suy tim.- Giai đoạn bệnh thận mạn và mức độ suy thận.- Dùng liều cao và kéo dài.- Phối hợp nhiều thuốc.- Thuốc không rõ nguồn gốc, chưa có xác minh khoa học. ...