Nguyên nhân và cách phòng tránh Đột quỵ

Đột quỵ là nguyên nhân đứng hàng thứ ba dẫn đến tửvong sau bệnh tim mạch và ung thư. Tại Mỹ mỗi nămcó khoảng 600.000 người mới mắc và tái phát đột quỵ,trong đó 160.000 người tử vong.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyên nhân và cách phòng tránh Đột quỵĐột quỵ - Nguyên nhân vàcách phòng tránhĐột quỵ là nguyên nhân đứng hàng thứ ba dẫn đến tửvong sau bệnh tim mạch và ung thư. Tại Mỹ mỗi nămcó khoảng 600.000 người mới mắc và tái phát đột quỵ,trong đó 160.000 người tử vong. Tiên lượng của bệnhphụ thuộc rất nhiều vào việc sơ cấp cứu. Hiện nay việc điều trị ngày càngcó nhiều tiến bộ, điều này giúp giảm tỷ lệ tử vong và kéodài cuộc sống cho bệnh nhân nhưng mức độ tàn phế vẫncòn là một thách thức và là gánh nặng cho gia đình, xãhội.Đột quỵ là hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột,hậu quả là tế bào não bị chết do thiếu oxy. Có hai hìnhthái đột quỵ do thiếu máu não cục bộ và đột quỵ do xuấthuyết não.Nguyên nhânTrên khắp thế giới vẫn có những người phải nhận cái chếtđột ngột không được báo trướcNguyên nhân gây ra đột quỵ do thiếu máu não cục bộthường do cục máu đông trong tim hay mảng xơ vữatrong mạch máu trồi lên não gây tắc mạch não.Đột quỵ do xuất huyết não xảy ra khi một mạch máu trongnão bị vỡ dấn đến thiếu máu cho vùng não do mạch máuđó chi phối.Nguyên nhân thường gặp là cơn cao huyết áp, dị dạngmạch não bẩm sinh, rối loạn đông máu hoặc bệnh nhânđang điều trị bằng thuốc chống đông.Diễn biếnĐột quỵ thường xảy ra đột ngột với rất ít dấu hiệu báotrước. Những dấu hiệu cảnh báo cơn đột quỵĐột nhiên bị đau đầu dữ dội, choáng váng, mất tri giác,ngủ gà hoặc hôn mêGặp khó khăn trong nói hoặc hiểu người khácBị yếu đột ngột ở một phần cơ thểĐột nhiên nhìn mờ hoặc nhìn nhòe, có thể chỉ bị ở mộtbên mắtTiểu tiện không tự chủ hoặc bí tiểu hoàn toànKhi thấy bất cứ dấu hiệu nào như kể trên, phải gọi xe cấpcứu ngay lập tức. Việc thăm khám và điều trị cần hết sứckhẩn trương, đặc biệt trong khoảng 3 giờ đầu tiên.Điều trịNgay khi vào viện bệnh nhân cần được khám lâm sàng,cận lâm sàng, xét nghiệm huyết học, ghi điện tim và đặcbiệt là chụp cắt lớp điện toán (CT scan) hoặc chụp cộnghưởng từ (MRI) để xác định chính xác nguyên nhân, vị trívà mức độ tổn thương. Điều này có tính quyết định đối vớithái độ điều trị.- Nguyên tắc điều trị:An thần, thở máy.Cung cấp đủ oxy cho não.Chống phù não.Chống tăng huyết áp.Thuốc có tác dụng làm tiêu cục máu đông.Kiểm soát tình trạng đông máu của bệnh nhân.Nuôi dưỡng tốt.Chống loét.Chống nhiễm trùng.- Sơ cấp cứu- Tai biến mạch máu não là một tình trạng khẩn cấp, cầngọi cấp cứu. Trong khi chờ xe cấp cứu, người nhà cần đểbệnh nhân nằm yên, nới rộng quần áo, theo dõi sắc mặt,nhịp thở. Nếu bệnh nhân nôn cần để đầu nghiêng sangmột bên, dùng tay lấy các chất nôn từ mũi và miệng bệnhnhân.- Nếu bệnh nhân co giật, cũng cần để bệnh nhân nằmnghiêng, đề phòng bệnh nhân cắn vào lưỡi bằng cáchdùng khăn vải quấn quanh một chiếc đũa hay cán thìa đặtgiữa hai hàm răng của bệnh nhân.- Tất cả các bệnh nhân cần được theo dõi ở khu săn sóctích cực có sẵn các phương tiện hồi sức cấp cứu.Hãy ăn nhiều rau và hoa quả để cung cấp đầy đủ dưỡngchất cho cơ thể, giảm cholesterol trong máuPhòng tránhCác bệnh gây tử vong hàng đầu ở nam giới chính là hậuquả của sự thiếu chăm sóc bản thân ngay từ thời thanhniên và phần lớn đều có thể phòng ngừa.- Cần giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch:Phát hiện caoáp huyết sớm và chữa cao áp huyết tốt,nhất là ở những người trên 40 tuổi, có tiền sử gia đìnhcao áp huyết và bệnh tim mạch.Điều trị rối loạn nhịp tim.Giảm cholesterol trong máu, ăn ít chất béo, giảm muối, ănnhiều rau và hoa quả.Phát hiện và điều trị tiểu đường.Không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu.Không dùng các chất kích thích hoặc ma túy.Thường xuyên vận động và tập luyện.- Ngoài ra cần chú ý:Tránh tắm khuya hoặc ở nơi gió lùa, đặc biệt với ngườicao huyết áp.Tránh trạng thái căng thẳng thần kinh, xúc động mạnh.Tránh mất ngủTránh táo bón, đặc biệt với người già.Tránh vận động thể lực quá mức như mang vác nặng,chơi thể thao quá sức.Chăm sóc tại nhà- Sinh hoạt, tập luyện.- Trong trường hợp bệnh nặng, bệnh nhân chưa tự vậnđộng được, người nhà phải giúp thay đổi tư thế 3 giờ mộtlần để tránh loét. Mỗi lần lật người, cần xoa rượu, cồnhoặc phấn rôm vào lưng, mông và các vị trí bị tì đè khác.Khi cho ăn uống, nên kê gối sau lưng bệnh nhân giữ ở tưthế nửa nằm, nửa ngồi để tránh bị sặc vào đường thở.- Đối với trường hợp nhẹ hơn, tùy mức độ di chứng liệt,cần đề ra một kế hoạch cụ thể cho bệnh nhân tập luyệnhàng ngày. Cố gắng để bệnh nhân tự làm ở mức tối đa,người nhà chỉ hỗ trợ hoặc giúp đỡ khi bệnh nhân khôngthể tự làm được. Quá trình tập luyện đòi hỏi sự kiên trìcủa cả bệnh nhân và người hướng dẫn. Nên duy trì việcnày cả khi các di chứng đã được phục hồi.Chế độ ăn- Cần đảm bảo chế độ ăn đủ chất và cân đối. Nên dùngdạng thức ăn mềm, dễ tiêu như cháo, súp, sữa, nước hoaquả tươi. Kiêng sử dụng các chất béo và chất kích thích(rượu, bia, chè đặc, cà phê), hạn chế dùng muối. ...