Nhà Lý chiến thắng liên minh Tống - Chiêm - Chân Lạp 2

Nhà Lý chiến thắng liên minh Tống - Chiêm - Chân Lạp2Đại Việt sử ký toàn thư chép những năm Chân Lạp có cử sứ giả sang Đại Việt để bang giao: 1012, 1014, 1020, 1025, 1026, 1039, 1056, 1077, 1089, 1120, 1123. Thời kỳ này, chỉ một lần ngoại giao giữa Đại Việt và đế quốc Chân Lạp có xấu đi khi đế quốc Chân Lạp liên minh với Tống trong cuộc xâm lược năm 1076, trên danh nghĩa chứ không thực sự tham chiến. Sau khi Harshavarman III tử nạn, do Harivarman IV của Champa gây ra, khi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhà Lý chiến thắng liên minh Tống - Chiêm - Chân Lạp 2Nhà Lý chiến thắng liên minh Tống - Chiêm - Chân Lạp 2Đại Việt sử ký toàn thư chép những năm Chân Lạp có cử sứ giả sang Đại Việt đểbang giao: 1012, 1014, 1020, 1025, 1026, 1039, 1056, 1077, 1089, 1120, 1123.Thời kỳ này, chỉ một lần ngoại giao giữa Đại Việt và đế quốc Chân Lạp có xấu đikhi đế quốc Chân Lạp liên minh với Tống trong cuộc xâm lược năm 1076, trêndanh nghĩa chứ không thực sự tham chiến. Sau khi Harshavarman III tử nạn, doHarivarman IV của Champa gây ra, khi vua này thân chinh đánh phá Angko vào1080. Sau cái chết của Harshavarman III là thời kỳ trị vì của Jayavarman VI (1080- 1107 ) và Dharanindravarman I (1107 – 1113), nói chung hai ông vua này khôngcó gì nổi bật.Năm 113, người cháu trai của Dharanindravarman I làm cuộc đảo chánh dân sự,giết vua Dharanindravarman I để cướp ngôi và trở thành vị vua kiệt xuấtSuryavarman II của đế quốc Chân Lạp. Và kể từ khi ông vua đầy tham vọng vàhiếu chiến này lên ngôi, tình hình Đông Nam Á đầy bất ổn, luôn xảy ra xây dựnglớn mà tàn phá cũng lớn. Giữa Đại Việt và đế quốc Chân Lạp không còn hòa hiếunhư xưa, vì tham vọng quá lớn của Suryavarman II.Suyrayavarman II tiếp tục mưu đồ xâm chiếmDưới triều đại của Suryavarman II, ở kinh đô Angko, ngôi đền lớn nhất AwngkoWat được xây dựng trong khoảng thời gian 37 năm. Angko Wat là nơi thờ thầnVishnu. Vương quốc Haripunjaya của dân tộc Môn (nay là miền Trung Thái Lan)bị Suryavarman II thôn tính. Một khu vực xa hơn về phía tây của vương quốcPagan (nay là Myanmar) cũng bị Suryavarman II xâm chiếm và nhập vào đồ bảncủa đế quốc Chân Lạp. Sơ đồ đường rút lui khỏi Chiêm Thành và xâm lấn Đại Việt của đoàn quân do Suyrayavarman II chỉ huy năm 1150Phía nam, Suryavarman II cũng lấn đến vương quốc Grahi (nay là tỉnh Nakhon SiTham marat của Thái Lan) thuộc khu vực bán đảo Malay. Về phía đông, nhiềuvùng của Chiêm cũng bị sáp nhập vào đế quốc Chân Lạp. Về phía bắc, các vùngđất song song với Đại Việt, đến biên giới phía bắc của Lào ngày nay cũng bịSuryavarman II thôn tính. Như thế thời Suryavarman II đế quốc Chân Lạp có lãnhthổ với diện tích gấp 10 diện tích lãnh thổ Đại Việt.Vào năm 1080, sau khi hòa hoãn với Đại Việt, vua Harivarman IV của Champa đãxua quân đánh đế quốc Chân Lạp, chiếm Sambor (bắc Phnom Penh và đông hồTonle Sap), giết vua Harshavarman III, tàn phá kinh thành Somesvara (Angkor),bắt nhiều người Chân Lạp làm tù binh. Năm 1145, vua Suryavarman II của ChânLạp phục thù, đánh Champa chiếm Đồ Bàn, tàn phá khu thánh địa Mỹ Sơn. Mãiđến năm 1149 vua Chiêm mới đuổi được quân xâm lược.Năm 1128, Suryavarman II hòa hoãn với Harivarman V của Champa để dồn sứctấn công Đại Việt. Sau khi vua Lý Nhân Tông băng hà ngày 4 tháng chạp nămĐinh Mùi [1127] tại điện Vĩnh Quang, ngày 8 tháng chạp linh cửu quàng ở điệnHồ Thiên, Hoàng thái tử Lý Dương Hoán lên ngôi trước linh cửu, chưa kịp tángtiên đế, chưa đầy hai tháng quốc tang thì Suryavarman II đã cử quân tướng 2 vạnsang xâm lược Đại Việt từ ngày 29 tháng giêng Mậu Thân [1128].Đại Việt sử ký toàn thư chép: “Mậu Thân, Thiên Thuận năm thứ 1[1128]. Mùaxuân, tháng giêng…Ngày Giáp Dần, hơn hai vạn người Chân Lạp vào cướp bếnBa Đầu ở châu Nghệ An. Xuống chiếu cho Nhập nội thái phó Lý Công B ình đemcác quan chức đô cùng người châu Nghệ An đi đánh.”. Quân Chân Lạp hơn haivạn, của một đế quốc với lãnh thổ rộng gấp mười Đại Việt, với sự lãnh đạo củamột hoàng đế kiệt hiệt như Suryavarman II, đã từng thôn tính nhiều vương quốc,thì đây là một cuộc xâm lược đích thực, không dừng lại ở mức cướp bóc!Triều Lý đập tan tham vọng của hoàng đế Chân LạpSuryavarman II cứ đánh là thuaVua Lý Nhân Tông đã tiên liệu khi để lại di chiếu, có đoạn dặn dò: “…Mà thái tửDương Hoán tuổi đã tròn một kỷ [12 tuổi], có nhiều đại độ, thông minh thành thật,trung nghiêm kính cẩn, có thể theo phép cũ của trẫm mà lên ngôi hoàng đế. Naykẻ ấu thơ chịu mệnh trời, nối thân ta truyền nghiệp của ta, làm cho rộng lớn thêmcông nghiệp đời trước. Nhưng cũng phải nhờ quan dân các ngươi một lòng giúprập mới được.Này Bá Ngọc, ngươi có khí lượng của người già cả, nên sửa sang giáo mác, đểphòng việc không ngờ, chớ làm sai mệnh, trẫm dù nhắm mắt cũng không di hận.Việc tang thì chỉ 3 ngày bỏ áo trở, nên thôi thương khóc; việc chôn thì nên theoHán Văn Đế, cốt phải kiệm ước, không xây lăng mộ riêng, nên để ta hầu bên cạnhtiên đế…”(sdd, tr 296). “Việc không ngờ” đâu chỉ “biến động giành ngôi của cácthân vương” mà còn nạn ngoại xâm của các lân bang nữa. Ngày Quí Hợi thánghai, tướng Lý Công Bình đã đánh bại quân xâm lược Chân Lạp ở bến Ba Đầu, bắtđược chủ tướng và quân lính. Ngày Đinh Mão, tháng 2, khi các quan dâng biểumừng vua lên ngôi thì cũng là ngày nhận thư báo thắng trận của Lý Công Bình gửivề kinh sư. Tháng 3, Lý Công Bình đem binh về kinh sư, dâng tù 169 ng ...