Nhận biết chứng run vô căn ở người cao tuổi

Ở người cao tuổi, tình trạng run tay hoặc lắc lư đầu là chuyện bình thường. Nhưng nhiều khi run xuất hiện là triệu chứng chỉ điểm của một rối loạn vận động gọi là run vô căn. Ai cũng có bố mẹ già và một ngày nào đó có thể gặp căn bệnh này. Vì vậy, hiểu biết về bệnh để thông cảm, chia sẻ, giúp đỡ người thân là điều cần cho mỗi chúng ta. Đột biến gen và cao tuổi dễ bị run vô căn Khoảng 50% trường hợp run vô căn xảy ra do đột biến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận biết chứng run vô căn ở người cao tuổi Nhận biết chứng run vô căn ở người cao tuổiỞ người cao tuổi, tình trạng run tay hoặc lắc lư đầu là chuyện bình thường. Nhưngnhiều khi run xuất hiện là triệu chứng chỉ điểm của một rối loạn vận động gọi làrun vô căn. Ai cũng có bố mẹ già và một ngày nào đó có thể gặp căn bệnh này. Vìvậy, hiểu biết về bệnh để thông cảm, chia sẻ, giúp đỡ người thân là điều cần chomỗi chúng ta.Đột biến gen và cao tuổi dễ bị run vô cănKhoảng 50% trường hợp run vô căn xảy ra do đột biến gen. Các nhà nghiên cứuđã xác định được 2 gen ETM1 và ETM2 có liên quan đến bệnh. Nhiều nghiên cứusử dụng một kỹ thuật hình ảnh gọi là chụp cắt lớp phát positron (PET) cho thấymột số phần của não gồm đồi thị là nơi tiếp nhận tín hiệu đau và các tín hiệu cảmgiác khác tăng hoạt động ở người bị run vô căn. Nhiều bệnh nhân thấy rằng họ bắtđầu bị run sau một tác động của stress như tai nạn hoặc cái chết của người thân.Tuy stress chưa hẳn là nguyên nhân gây run vô căn, song nó có thể khiến cho bệnhnặng hơn.Nếu run vô căn xảy ra ở nhiều người trong cùng một gia đình, nó thường được coilà run có tính chất gia đình. Một yếu tố nguy cơ thường gặp nhất là tuổi: run vôcăn thường xuất hiện khi về già. Ảnh minh họa (nguồn Internet)Dấu hiệu nhận biết bệnhMặc dù run vô căn có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, nhưng hay xuấthiện ở bàn tay, nhất là khi bệnh nhân cố làm những việc đơn giản như uống nước,viết chữ hoặc cạo râu. Có người bị run ở đầu, ở cánh tay hay là run giọng nói. Đốivới một số người, run vô căn chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt nhưng không gâytàn phế. Một số người khác có thể thấy khó làm việc.Run nặng có thể khiến người bệnh sống khép kín và cô lập với xã hội. Run vô cănthường bắt đầu từ từ: số ít trường hợp bệnh xảy ra ở tuổi vị thành niên, sau đóthuyên giảm nhưng sẽ xuất hiện trở lại khi về già. Thể bệnh hay gặp hơn là cáctriệu chứng xuất hiện ở tuổi từ trung niên đến già. Run vô căn khiến bệnh nhân khó viết, vẽ.Triệu chứng hay gặp nhất là cử động bàn tay bị run, cùng lúc cánh tay, đầu, lưỡivà thanh quản cũng bị ảnh hưởng. Thường thấy bệnh nhân bị run ở cả 2 tay, nhưngcó một số bệnh nhân chỉ bị run 1 tay. Run thường xảy ra trong cử động tự ý như:uống nước, viết chữ hoặc xâu kim. Khi bệnh nhân bị mệt mỏi, lo âu, quá nóng hayquá lạnh làm các triệu chứng nặng hơn, nhưng run thường hết khi bệnh nhân ngủhoặc nghỉ ngơi.Bệnh diễn tiến khác nhau ở mỗi người: một số người có các triệu chứng khá nhẹsuốt đời, trong khi có bệnh nhân lại bị run nhiều h ơn và tăng tàn phế theo thờigian. Run nặng biểu hiện là: khó cầm tách hoặc cốc mà không đánh đổ nước rangoài. Khó trang điểm ở nữ và khó cạo râu ở nam. Viết khó, chữ viết có thể todần, nghiêng ngả khó đọc. Mất khả năng thực hiện những việc làm đòi hỏi kỹnăng vận động khéo léo như đánh đàn hoặc vẽ.Phân biệt bệnh run vô căn và ParkinsonRun vô căn và bệnh Parkinson không liên quan với nhau, hai bệnh khác nhau ở 3điểm cơ bản: thứ nhất, run vô căn ở bàn tay điển hình xảy ra khi bàn tay phải làmviệc, còn run do Parkinson rõ rệt nhất khi bàn tay buông thõng hoặc khi đặt taytrên lòng.Thứ hai, run vô căn không gây các vấn đề sức khỏe, trong khi bệnh Parkinsonthường đi kèm với tư thế gù, giảm chuyển động vung tay khi đi bộ, chi cứng, cửđộng chậm, các vấn đề về giọng nói, giảm trí nhớ. Thứ ba, run vô căn có thể baogồm cả tay, đầu và giọng nói còn run do Parkinson điển hình chỉ ảnh hưởng đếntay mà không ảnh hưởng đến đầu hoặc giọng nói.hăm sóc người run vô căn Hầu hết người bị run vô căn không cần điều trị gì ngoài việc chăm sóc động viêncủa người thân và của bản thân người bệnh. Tuy nhiên, vẫn có những bệnh nhâncần có sự hỗ trợ của thuốc và các thủ thuật y khoa. Các thuốc làm giảm run chokhoảng 40-60% số bệnh nhân có thể dùng là: thuốc chẹn beta như propranololnhưng phải đề phòng các tác dụng phụ như chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và liệtdương.Thuốc không dùng cho người bị hen, tiểu đường và một số bệnh tim. Thuốc chẹnbeta có thể gây lú lẫn và giảm trí nhớ ở người già nên loại thuốc này là lựa chọntốt hơn đối với người trẻ bị run. Thuốc chống động kinh như primdon có hiệu quảở những người không đáp ứng với thuốc chẹn beta. Thuốc an thần như diazepam,mimoza... dùng để điều trị những người bị run tăng lên khi căng thẳng và lo âu. Cókhi cần phẫu thuật để điều trị những người bị run gây tàn phế và không đáp ứngvới thuốc.Việc thay đổi lối sống, nên tránh các trạng thái gây stress và các chất kích thíchnhư cà phê, nước chè, thuốc lá, thuốc lào. Chất caffein trong cà phê và nước chècó thể làm cơ thể sản sinh nhiều adrenalin khiến run nặng hơn. Bệnh nhân có thểcải thiện chứng run khi thực hiện những bài tập do bác sĩ hướng dẫn như: dùngquả tạ từ 0,5-1kg buộc vào cổ tay hoặc nắm trong tay tập luyện hàng ngày. Bệnhnhân nên tham gia một nhóm hỗ trợ dành ch ...