NHIKITA KHƠRÚTSỐP TỆ SÙNG BÁI CÁ NHÂN VÀ NHỮNG HẬU QUẢ CỦA NÓ

1956! Ba năm sau khi Xtalin chết, đảng cộng sản liên xô tổ chức đại hội lần thứ XX, nhằm mục đính thay đổi chính sách, sửa đổi sai lầm, cải tổ đảng và cải tổ chế độ. Ngày bế mạc Đại hội, giữa lúc các đại biểu lục tục kéo nhau ra về.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHIKITA KHƠRÚTSỐP TỆ SÙNG BÁI CÁ NHÂN VÀ NHỮNG HẬU QUẢ CỦA NÓ Nhikita Khơrútsốp VỀ TỆ SÙNG BÁI CÁ NHÂN VÀ NHỮNG HẬU QUẢ CỦA NÓBáo cáo mật tại phiên họp kín (ngày 25-2-1956) của Đại hội lần thứ XX đảng Cộng sản (bôn-se-vích) Liên Xô TỦ SÁCH NGHIÊN CỨU 1997 Nhikita KhơrútsốpVỀ TỆ SÙNG BÁI CÁ NHÂN VÀ NHỮNG HẬU QUẢ CỦA NÓ Đỗ Tịnh dịch theo bản tiếng Pháp (có đối chiếu, sửa chữa và chỉnh lý theo bản tiếng Hung) Tái bản lần thứ hai, có sửa chữa và chỉnh lý Tủ sách Nghiên cứu giữ bản quyền ấn bản Việt ngữ Vietnamese translation © Tủ sách Nghiên cứu, 1997 Địa chỉ liên lạc: Tủ sách Nghiên cứu Boite Postale 246 75224 Paris Cedex 11 France 3 LỜI GIỚI THIỆU (Cho lần tái bản thứ nhất) 1956! Ba năm sau khi Xtalin [Staline] chết, đảng Cộng sản Liên Xô tổ chức Đại hội lần thứ XX, nhằm mụcđích thay đổi chính sách, sửa đổi sai lầm, cải tổ đảng và cải tổ chế độ. Ngày bế mạc Đại hội, giữa lúc các đại biểu lụctục kéo nhau ra về, tổng bí thư đảng Khơrútsốp [Khrouchtchev] triệu tập một cuộc họp bất thường gồm riêng các đạibiểu Liên Xô, không có mặt các đại biểu các đảng anh em. Trước cuộc họp, Khơrútsốp đã đọc một bản báo cáo, đúnghơn là một bản án, vạch trần những sai lầm và những tội ác của Xtalin. Bản báo cáo này đã đi vào lịch sử với cái tênBáo cáo mật của Khơrútsốp về Xtalin1. Gọi là ‘‘mật’’, nhưng chỉ trong vòng hai ba ngày, bàn báo cáo của Khơrútsốp đã được dịch ra khắp các thứtiếng, lưu hành khắp các nước không nằm dưới quyền kiểm soát của các đảng Cộng sản. Đây là một sự kiện quan trọngcó một không hai trong lịch sử. Nó mở đầu một thời kỳ chuyển biến của hầu hết các đảng Cộng sản trên thế giới. Nóđánh dấu một bước ngoặt quyết định dẫn tới sự băng hoại của chủ nghĩa xta-lin-nít cùng sự sụp đổ của Liên Xô và cácnước Đông Âu như ta đã thấy. Ngay sau khi bản báo cáo này được công bố trên các báo chí, tờ Tiếng thợ - cơ quan tuyên truyền của Nhómtrốt-kít Việt Nam ở Pháp - đã trích dịch nhiều đoạn và viết bài bình luận. Ở Việt Nam, tại miền Bắc, nhóm Nhân vănGiai phẩm có gián tiếp nói tới. Tại miền Nam, các báo chí nói tới nó rất nhiều. Nhưng theo chỗ chúng tôi biết, chưa cóai và chưa có nơi nào dịch nguyên bản ra tiếng Việt. Phải đợi tới tháng 10-1982, tờ tạp chí Nghiên cứu - cơ quan lý luậncủa Nhóm trốt-kít Việt Nam tại Pháp - mới dịch và in ra toàn bộ, từ bản tiếng Pháp. Hai ngàn số đã được phát hành,phần lớn ở Pháp và các nước Tây Âu, một phần nhỏ gửi về Việt Nam. Hiện nay chúng tôi không còn số nào cả, ngoàimột hai số giữ làm lưu chiếu. Hơn lúc nào hết, chúng tôi nhận thấy cần phải tái bản cuốn sách này. Không những vì tầm quan trọng lịch sửmà còn vì tác động chính trị của nó đối với các đảng Cộng sản xta-lin-nít, trong đó có đảng Cộng sản Việt Nam. Khôngphải tình cờ mà đảng này, cho tới ngay, vẫn giấu giếm và ngăn cấm Báo cáo mật của Khơrútsốp về Xtalin đối với nhândân trong nước. Cũng không phải tình cờ mà đảng này vẫn cấm ngặt không cho ai được nói tới Xtalin. Vì nói tới Xtalinlà phải nói đến những sai lầm và tội ác của Xtalin; phải nói tới đường lối chính trị của đảng trong nhiều năm đã học đòiXtalin, coi Xtalin là thần tượng và gương mẫu; phải nói tới phương pháp mà đảng đã áp dụng trong việc thủ tiêu cácthành phần và các tổ chức đối lập với đảng, trong đảng cũng như ngoài đảng. Tái bản cuốn sách này, chúng tôi giữ lại nguyên văn bản dịch của dịch giả Đỗ Tịnh, không sửa chữa. Bạn đọcsẽ thấy bài diễn văn của Khơrútsốp là văn nói, mộc mạc và ít chú trọng tới văn phong. Chúng tôi cũng in lại nguyên văn bài Mấy lời nói đầu của Hà Cương Nghị. Viết từ hơn mười năm nay, bài nàyvẫn còn thích hợp với thời cuộc. Hà Cương Nghị đã đề cập một số vấn đề - hồi ấy ít ai lưu ý - hiện nay trở thành đề tàivà đối tượng của các phong trào đòi dân chủ đa nguyên, đa đảng, đối lập với lập trường của đảng Cộng sản. Ấy là cácvấn đề: đảng và nhà nước, độc tài một đảng, chuyên chính vô sản, tập trung dân chủ v.v... Cũng trong bài Mấy lời nói đầu, tác giả nêu lên hai nhận định, hồi ấy ít ai quan tâm. Một, những sai lầm và tộiác của Xtalin mà Khơrútsốp vạch ra, vẫn còn thiếu sót một phần lớn. Khơrútsốp chỉ nói tới giai đoạn cuối đời Xtalin từnăm 1937, nhưng ‘‘bỏ quên’’ những giai đoạn trước đó, khi 90% đồng chí thân cận của Lênin [Lénine] bị giết hại. Vìthế, những người này chưa được phục hồi danh dự. Hai, sự ‘‘cải tổ’’ do ban lãnh đạo đảng Cộng sản Liên Xô đứng rachủ trương, thực ra chỉ là một biện pháp tự bảo vệ của giới quan liêu để tồn tại. Nó không thể dẫn tới dân chủ, càngkhông thể dẫn tới sự tái thiết nền dâ ...