Nhịp sinh học và tai biến mạch máu não

Sự chuyển động của thời gian, của mùa, giờ và những tác động của thiên nhiên đã ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người trong đó có tai biến mạch máu não (TBMMN). Vì vậy chúng ta cần có những hiểu biết cần thiết để hạn chế những tác động xấu này.Rối loạn tuần hoàn não gây TBMMN Khi tuần hoàn não bị rối loạn là lúc nguy cơ TBMMN xảy ra nhiều nhất. Đây là tình trạng rối loạn tuần hoàn não cấp tính. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhịp sinh học và tai biến mạch máu não Nhịp sinh học và tai biến mạch máu nãoSự chuyển động của thời gian, của mùa, giờ và những tác động của thiên nhiên đãảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con ng ười trong đó có tai biến mạch máu n ão(TBMMN). Vì vậy chúng ta cần có những hiểu biết cần thiết để hạn chế những tácđộng xấu này.Rối loạn tuần hoàn não gây TBMMNKhi tuần hoàn não bị rối loạn là lúc nguy cơ TBMMN xảy ra nhiều nhất. Đây làtình trạng rối loạn tuần hoàn não cấp tính. Cơn thiếu máu não thoáng qua nếu cónhững điều kiện thuận lợi như stress, tăng huyết áp đột ngột, tăng áp lực tim...giảm tuần hoàn máu cũng sẽ chuyển nhanh chóng thành TBMMN. Mức độ rốiloạn nhẹ, tuần hoàn não có thể phục hồi được nhưng nếu là cấp tính và nặng thì cóthể dẫn đến tử vong hoặc gây tàn phế suốt đời. Đây là bệnh hay gặp ở người từ 40tuổi trở lên, có liên quan nhiều đến tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nam giớimắc nhiều hơn nữ. Người ta cho rằng có sự phân biệt này ở nam và nữ là do nữgiới trải qua quá trình sinh đẻ, ít uống rượu và ít nghiện thuốc lá như nam giới.Tuổi tác, giới tính, nghề nghiệp và những thói quen không tốt cho sức khỏe lànhững tác nhân quan trọng dẫn đến sự hình thành căn bệnh này. Tuy nhiên, có mộtvấn đề cần được quan tâm nữa là sự chi phối của nhịp sinh học với sự tiến triểncủa bệnh. Đó là giờ, mùa, vùng và những yếu tố thời tiết khác.Mối liên hệ giữa nhịp sinh học và TBMMNTất cả các cơ quan trong cơ thể con người đều chịu sự tác động của tự nhiên vàphải dần thích nghi với nó. Các cơ quan này đều có những đỉnh riêng trong ngày.Do vậy, trong điều trị tại bệnh viện, các bác sĩ rất quan tâm đến nhiệt độ của ngườibệnh vào lúc sáng sớm và chiều tối, các xét nghiệm được tiến hành vào buổi sáng.TBMMN là một bệnh lý nguy hiểm, đe dọa tính mạng và làm tàn phế con ngườirất trầm trọng, quan tâm đến các đỉnh gây ra bệnh là điều cần đặc biệt chú ý, nhấtlà những người có nguy cơ cao: nhiều tuổi, béo phì, tăng huyết áp, vữa xơ độngmạch...Nhiều nghiên cứu của các nhà chuyên môn cho thấy, sự biến thiên của huyết áptrong 24 giờ đã tác động đến sự hình thành bệnh lý TBMMN. Người ta thấy rằng 3giờ sáng là lúc huyết áp xuống thấp nhất, nhịp tim giảm và hô hấp cũng giảm. Vàolúc 5 giờ sáng huyết áp tăng nhanh, tim đập mạnh và nhịp thở đều. Quãng thờigian từ 18 - 19 giờ cũng là thời điểm huyết áp tăng cao trong ngày. Thực tế điều trịtại bệnh viện cho thấy, nhiều người bệnh nhập viện khi bệnh phát tác vào các thờiđiểm nói trên, có thể ngày hôm qua họ còn khỏe mạnh bình thường nhưng ngàyhôm sau đã là bệnh nhân, nếu không đ ược cấp cứu kịp thời có thể tử vong. Chínhvì vậy đây là những thời điểm rất nguy hiểm cho TBMMN xuất hiện, rất cần đượcchú ý.Rối loạn tuần hoàn não gây TBMMN không chỉ chịu tác động của thời gian trongngày mà còn theo mùa. Tại Việt Nam, mức độ TBMMN cũn g có sự khác biệt từngvùng. Theo nghiên cứu tại Cà Mau thì TBMMN thường xảy ra vào sáng sớm vànhững tháng có mưa, túc là từ tháng 4 - 8. Tại Cần Thơ, bệnh xuất hiện nhiều hơnvào tháng 8, 12 và tháng 1. Còn tại miền bắc thì bệnh lại xuất hiện vào các ngàycó gió mùa Đông Bắc, mưa phùn, trời lạnh ẩm và đặc biệt là từ lúc 4 - 10 giờ.Trong quan niệm dân gian, người ta nói nhiều đến năm hạn, năm tuổi, nhất là đốivới những người bị bệnh. Thực tế thì hầu hết những bệnh nhân TBMMN đã cótuổi, họ mang sẵn tron g mình những nguy cơ bệnh tiềm tàng được tích tụ từ trước,gặp điều kiện thuận lợi là bệnh bùng phát. Lúc huyết áp đang tăng cao, gặp giólạnh làm mạch máu co lại đột ngột dẫn đến tuần hoàn não bị ngừng cung cấp máuđột ngột, hay mạch máu đã bị xơ vữa mà uống nhiều rượn cũng làm tăng áp lựcđộng mạch gây phình vỡ động mạch não...Nắm bắt nhịp sinh học để phòng bệnhHầu hết nhĩmg người bị TBMMN thường chủ quan với thời tiết giờ giấc. Chính vìvậy lời khuyên. đối với những người có nguy cơ là cần mặc ấm khi trời lạnh,không tiếp xúc với thời tiết lạnh một cách đột ngột, không nên tắm ngay khi vừa ởngoài trời nắng nóng về. Người cao tuổi không nên thức giấc ra khỏi giường ngayvào lúc sáng sớm, cần bình tĩnh và được sự trợ giúp nếu có dấu hiệu chóng mặt,buồn nôn, đau đầu, tê bì các chi, nửa người vì đây là dấu hiệu đầu tiên củaTBMMN. Những người này cũng cần ngủ đủ 8 giờ/ngày, không nên thức quákhuya, không sử dụng các chất kích thích nh ư rượn, bia, thuốc lá. Nên có chế độdinh dưỡng giàu vitamin, giàu chất xơ, ít muối và lipid ngay từ tuổi trẻ để tránh bịxơ vữa động mạch và tăng huyết áp.Bên cạnh sự chi phối của môi tr ường tự nhiên thì môi trường xã hội cũng đang tạoáp lực mạnh mẽ đến căn bệnh này, đó là tình trạng stress tại cơ quan, gia đình.Thói quen ăn uống nhiều chất đạm, mỡ, ít tập luyện cũng làm bệnh sớm xuất hiệnở nhiều người trẻ tuổi. Tóm lại, đây là một bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng, dovậy nếu xuất hiện những dấu hiệu bất thường đã nêu trên cần nhanh chóng đưabệnh nhân đi cấp cứu tại các cơ s ...