NHO LÂM NGOẠI SỬ - Hồi 1

Người đời nam bắc đường muôn ngả Quan, tướng, thần tiên vốn cũng người. Triều đại hưng vong; sớm lại tối, Gió sông thổi đổ cây lâu đời. Công danh, phú quý đều hư ảo! Chỉ nhọc lòng ta, ngày tháng trôi. Rượu nâng dăm chén say cho khướt, Nước chảy, hoa trôi ai biết nơi?Bài thơ này chẳng qua là một lời sáo ngữ thông thường. Nó cho rằng phú quý, công danh trong đời người ta chung quy là những sự vật ngoài mình. Người đời hễ thấy công danh là cố chết đi tìm cho được....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHO LÂM NGOẠI SỬ - Hồi 1 NHO LÂM NGOẠI SỬ Hồi 1 Lấy câu chuyện trình bày đại nghĩa Mượn người tài trau chuốt lời vănNgười đời nam bắc đường muôn ngảQuan, tướng, thần tiên vốn cũng người.Triều đại hưng vong; sớm lại tối,Gió sông thổi đổ cây lâu đời.Công danh, phú quý đều hư ảo!Chỉ nhọc lòng ta, ngày tháng trôi.Rượu nâng dăm chén say cho khướt,Nước chảy, hoa trôi ai biết nơi? Bài thơ này chẳng qua là một lời sáo ngữ thông thường. Nó cho rằngphú quý, công danh trong đời người ta chung quy là những sự vật ngoàimình. Người đời hễ thấy công danh là cố chết đi tìm cho được. Nhưng khinắm được trong tay, nó lại hóa thành nhạt thếch. Thế nhưng từ xưa đến nay,mấy ai hiểu được lẽ này! Tuy nhiên, vào cuối triều Nguyên(1) cũng xuất hiện một con người lỗilạc. Người ấy họ Vương, tên Miện, sống trong một làng ở huyện Chư Ký.Khi Vương lên bảy tuổi, cha mất sớm, mẹ lo may vá để kiếm tiền cho conđến trường làng học. Thấm thoát ba năm qua, Vương Miện đã mười tuổi.Người mẹ gọi con đến bảo: - Con ơi, không phải mẹ cố ý ngăn cản con đâu. Chỉ vì từ khi cha conmất đi, mẹ là đàn bà góa, tiền chỉ có đồng ra mà không có đồng vào. Mùamàng thì không ra gì; gạo, củi lại đắt. Áo quần đồ đạc, cái nào cầm được thìđã cầm rồi, cái nào bán được thì đã bán rồi. Nay nếu chỉ dựa vào món tiềnmay thuê vá mướn của một mình mẹ thì đủ làm sao cho con ăn học được.Bây giờ chỉ còn cách cho con đi chăn trâu thuê cho nhà hàng xóm. Mỗitháng có thể kiếm được ít tiền, lại có cơm ăn. Đến ngày mai thì con phải đi. Vương Miện nói: - Mẹ nói phải đấy! Con ngồi học, trong lòng cũng áy náy không yên.Đi chăn trâu cho nhà người ta còn hơn. Nếu muốn học, con vẫn có thể mangtheo vài quyển sách, học lấy cũng được. Ngay đêm hôm đó, công việc bàn xong. Hôm sau, hai mẹ con cùng đến nhà ông hàng xóm là Già Tần. Già Tầngiữ mẹ con Vương Miện lại ăn cơm sáng, rồi dắt trâu ra giao cho VươngMiện. Già chỉ ra ngoài cửa nói: - Từ cửa nhà chạy thẳng ra chừng vài trăm bước là hồ Thất Mão. Venhồ có cỏ xanh. Nhà nào cũng cho trâu ra nghỉ ở đó. Lại có mấy mươi câythuỳ dương lớn rất mát. Khi trâu khát thì nó lại bên hồ uống nước. Cháu cứngồi chơi ở đây, không phải đi đâu xa. Ngày nào già này cũng lo đủ chocháu hai bữa cơm rau, mỗi buổi sáng lại dành riêng cho cháu hai đồng tiềnđể cháu ăn quà. Cháu phải chăm chỉ chớ có biếng nhác đấy nhé! Mẹ Vương cảm ơn quay về nhà. Vương Miện tiễn mẹ ra cửa. Bà mẹvuốt áo con và nói: - Ở đấy con phải chăm chỉ chớ có lời biếng để người ta nói. Sáng đi,chiều về, chớ để mẹ phải lo lắng. Vương Miện vâng dạ. Bà mẹ ra về, nước mắt giàn giụa. Từ đấy Vương Miện chăn trâu cho Già Tần. Mỗi khi hoàng hônxuống, Vương lại về nhà mẹ nghỉ. Khi nào Già Tần cho Vương cá, thịt,muối thì Vương gói trong lá sen, đem về cho mẹ. Vương không ăn quà hàngngày mà dành dụm số tiền đó lại. Chừng một hai tháng, nhân lúc rảnh,Vương lại chạy đến trường làng, mua vài quyển sách cũ ở hàng sách rong.Ngày ngày buộc trâu xong, Vương lại ngồi dưới bóng cây liễu mà xem sách. Bấm đốt tay, thời gian thấm thoát đã ba, bốn năm. Vương Miện xemsách bắt đầu hiểu thông mọi lẽ. Hôm ấy, chính mùa hoàng mai(2), khí trờinóng nực, Vương Miện chăn trâu mệt, ngồi trên bãi cỏ xanh. Một lát, mâyđen ùn ùn kéo đến. Mưa rơi rào rào. Những đám mây đen viền mây trắngdần dần tan đi, mặt trời sáng rực hiện ra làm cho cả mặt hồ đỏ chói. Bên hồ,núi chỗ xanh, chỗ tím, chỗ lục. Cây cối trên hồ sau cơn mưa lại càng tươixanh, càng thêm đẹp mắt. Giữa hồ có mươi cái hoa sen nước rơi lách tách.Trên lá sen những giọt nước như hạt ngọc lóng lánh chạy qua chạy lại.Vương Miện nhìn xem nghĩ bụng: - Cổ nhân có câu “xem như mình ở trong tranh”, thật là chẳng sai chútnào! Tiếc thay ở đây không có ai là tay họa sĩ để vẽ mấy hoa sen này! Có thếmới thật là thú! Vương lại nghĩ: - Trong thiên hạ không có cái gì không học được. Ta có thể học vẽhoa sen cũng được chứ sao? Đang suy nghĩ như vậy, xa xa thấy một người vạm vỡ gánh hai hộp đồăn, tay xách một bình rượu: ở trên hộp lủng lẳng một cái chăn. Hắn đi đếndưới gốc cây liễu, lấy chăn trải và mở nắp hộp ra. Theo sau là ba người độimũ vuông: Một người mặc áo sa màu lam, hai người mặc áo màu huyền, tấtcả đều từ bốn mươi đến năm mươi tuổi, tay phe phẩy cái quạt giấy trắng. Họđi thong thả đến gốc cây. Người mặc áo lam béo đẫy. Khi đến gốc cây thì ynhường cho người có râu mặc áo màu huyền ngồi ở trên, còn người gầy gòthì ngồi trước mặt. Chắc y là chủ vì y ngồi ở chỗ thấp hơn và rót rượu. Ăn được một lát, người béo nói: - Cụ Nguy đã về rồi. Cái nhà mới tậu của cụ đáng giá hai ngàn lạngbạc lớn hơn cả cái nhà ở đường Chung Lâu ở Bắc Kinh. Thấy cụ muốn mua,nhà chủ bớt cho cụ mấy mươi lạng để mong lấy thể diện. Mồng mười th ...