Nhóm lợi ích ở Việt Nam hiện nay - Hạ Mai

Cũng như ở nhiều nước khác trên thế giới, lợi ích mà các nhóm lợi ích ở Việt Nam theo đuổi không chỉ là lợi ích vật chất mà bao hàm tất cả những lợi ích con người muốn có, như danh tiếng, quyền lực, điều kiện thuận lợi, sự thăng tiến, vị trí làm việc cho bản thân, gia đình, thân hữu,... Nhằm giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này, mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Nhóm lợi ích ở Việt Nam hiện nay". Hy vọng đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhóm lợi ích ở Việt Nam hiện nay - Hạ MaiNhómlợiíchởViệtNamhiệnnay HạMai TừsauĐạihộiXI(2011)củaĐảngCSVN,thuậtngữ“lợiichnhom”va ́ ́ ̀ ́ ợiich”b“nhoml ́ ắtđầuđượcsửdụngvàcũngtừđóthuậtngữnàyđượcsửdụngkháthườngxuyên.Nếunhưởtrênthếgiới,đaphần“nhoml ́ ợiich”đ ́ ượchiểutheocảhainghĩatíchcựcvàtiêucực,thìởViệtNam,đặcbiệtlàtrongNghịquyếtHộinghịTrungương4(khóaXI)ĐảngCSVN“MộtsốvấnđềcấpbáchvềxâydựngĐảnghiệnnay”,thuậtngữnàyhầunhưđượcnhậnthứctheonghĩatiêucực.Dưluậnxãhộichủyếutậptrungvàocácnhómlợiíchhoạtđộngngầmtronglĩnhvựckinhtế,cấukếtvớinhững“nhânvật”cóthẩmquyềnraquyếtđịnhhoặccókhảnăngtácđộngđếnchínhsáchvìlợiíchriêng,làmtổnhạiđếnlợiíchcủacácnhómkhác,lợiíchcủasốđôngvàđặcbiệtlàlợiíchquốcgia.TS.LêĐăngDoanhđãnhậndiệnnhómlợiíchhiệnnayởViệtNamnhưsau:“LợiíchnhómởViệtNamcóđặctrưnglàliênquanđếnnhữngngườicóchức,cóquyền,nhấtlàquyềnliênquanđếncánbộ,tàichính,ngânsách,đầutư,đấtđai,hầmmỏ,rừng,biển,v.v…Nhữngngườinàycóthểởcấptrungương,tỉnh,huyện,xãphườnghayởcấpsở,phòng,thậmchícánhânthanhtra,cảnhsáthayởdoanhnghiệpnhànước,tậpđoàn,dựán,v.v…”[1]. Nhưvậy,“lợiichnhom”tiêuc ́ ́ ựchàmchỉlợiíchcụcbộcủanhữngnhómngườixácđịnh,xungđột,mâuthuẫnvớilợiíchchungcủanhândân,củaxãhộivàthậmchívớiquốcgia,dântộc.Đólàthứlợiíchchỉphụcvụchomộtnhómngườinhấtđịnhdựavàoquyềnlựcđểtạolậpcơchế,chínhsáchthuậnlợinhấtnhằmmanglạilợiíchtừviệcbònrút,chiacháccủacông,timm̀ ọicachđêthâutóml ́ ̉ ợi ̣ ợiichcuanhomminhlêntrênlích,đătl ́ ̉ ́ ̀ ợiichchung. ́ Nhữngnhómlợiíchnàybànhtrướngthếlực,thaotúngvàđộcquyềntrongmộtsốlĩnhvực,đặcbiệtlàchínhtrịkinhtế,thươngmạihóaquyềnlựcchínhtrị.Lưuýthêmrằng,ởViệtNam,rấtnhiềuquanchứccaocấptrongcácbộngànhquảnlýhiệnnayđềucónguốngốctừlãnhđạodoanhnghiệp,từlĩnhvựckinhtếđâylàcơsởvàđiềukiệnthuậnlợiđểcácnhómlợiích–thânhữutrụclợitừkếtnốikinhtếvớichínhtrị,kếtnốikinhtếvớihoạchđịnhchínhsách. Cũngnhưởnhiềunướckháctrênthếgiới,lợiíchmàcácnhómlợiíchởViệtNamtheođuổikhôngchỉlàlợiíchvậtchấtmàbaohàmtấtcảnhữnglợiíchconngườimuốncó,nhưdanhtiếng,quyềnlực,điềukiệnthuậnlợi,sựthăngtiến,vịtrílàmviệcchobảnthân,giađình,thânhữu...CácnhómlợiíchtiêucựcởViệtNamthườngnhândanhhoặcnúpbóngnhữngnghĩacửcaođẹp,nhândanhlợiíchtậpthể,thậmchínhândanhlợiíchquốcgiađểgiànhgiật,chiếmđoạtmọihìnhthứcvàloạihìnhlợiíchkhácnhau. CácnhómlợiíchởViệtNamđượchìnhthànhmộtcáchmạnhmẽvàchủyếutrongthờikỳchuyểnđổinềnkinhtếkếhoạchhóatậptrungsangkinhtếthịtrườngcósựquảnlýcủanhànước,địnhhướngXHCN(hiệngiờgọilàkinhtếthịtrườngđịnhhướngXHCN).Quátrìnhchuẩnbịcácnhântốkinhtếkỹthuật,quảnlýxãhộivàxâydựngnhữngtiềnđềmớivềcơsởhạtầngkỹthuật,môitrườngvĩmôchoviệcpháttriểnkinhtếhànghoá–dịchvụvậnhànhtheocơchếthịtrườngđãtạoranhữngcơhội,nhữngbướcngoặtpháttriểnquantrọng,nhưngđồngthờicũngbộclộnhững“lỗhổng”trongcơchếquảnlý,tronghệthốngchínhsách,phápluật…Giaiđoạnchuyểnđổinàydiễnranhanhchóngvàđầykịchtính(khủnghoảng,lạmphát,biếnđộnggiácả–tiềntệ,đầutưvàoViệtNam,đẩymạnhxuấtnhậpkhẩu…)trởthànhmảnhđấtmầumỡchonhữngnhómlợiíchbấtminhxuấthiện,tồntạivàcủngcốvịtrícủamình. Cầnnóithêmrằng,cácnhómtrụclợiđầutiênchủyếuliênquanđếnbuônbánquaconđườngphihạnngạch,kinhtếngầmhoặcnúpbóngtíndụng,gâyhậuquảlớnnhưngchưatrầmtrọng.KhiChínhphủViệtNamđẩymạnhcáccảicáchkinhtếnhằmnhanhchóngthúcđẩyhìnhthànhvàpháttriểnđồngbộcácnhântốthịtrườngphùhợpvớixuthếtoàncầuhóa,cácnhómtrụclợigiatăngnhanhchóng.Việcđầutưtrongnướcvànướcngoài,thịtrườnghànghóaxuấtnhậpkhẩu,thịtrườnglaođộng,xâydựngcơsởhạtầngkinhtế–xãhộingàycàngmởrộngquymôvàsựxuấthiệnngàymộtnhiềucácvùngkinhtếtrọngđiểm(ThànhphốHồChíMinh,BàRịaVũngTàu,ĐồngNai–BìnhDương,ĐàNẵng,QuảngNam,QuảngNgãi, ...