Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam - Chương 21 Bức thư của RAND

Nhóm chúng tôi gồm 6 người trong các buổi cùng nhau soạn thảo bức thư đã thống nhất với nhau rằng chúng tôi sẽ xem qua bức thư của Harry Rowen, Giám đốc của Công ty Rand trước khi gửi nó đi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam - Chương 21 Bức thư của RANDNhững Bí Mật VềChiến Tranh Việt Nam Chương 21 Bức thư của RANDNhóm chúng tôi gồm 6 người trong các buổi cùng nhau soạn thảo bức thư đã thống nhấtvới nhau rằng chúng tôi sẽ xem qua bức thư của Harry Rowen, Giám đốc của Công tyRand trước khi gửi nó đi. Chúng tôi không nghĩ ông ta có quyền cấm chúng tôi gửi bứcthư này đi với tư cách cá nhân. Chúng tôi không muốn sử dụng biểu tượng logo của Randvà cũng không muốn xác nhận rằng chúng tôi làm việc cho công ty này. Mặt khác ông tacó thể nghi vấn về việc trước đây chúng tôi tiếp cận được với những thông tin mật. Cóthể ông ta sẽ thôi không cho phép chúng tôi được tiếp cận nữa hoặc đe doạ sa thải chúngtôi.Konrad Kellen nghĩ rằng nếu Harry không đồng ý gửi bức thư đó đi thì chúng tôi khôngthể gửi được và những người khác cũng đồng ý với việc này. Nếu ông ta đồng ý gửi thưđi, chúng tôi có thể đưa bức thư đó cho các trưởng phòng trong công ty, ví dụ như FredIklé của phòng Khoa học Xã hội hay Charlie Wolf của phòng Kinh tế. Chắc chắn họ sẽchẳng ưa gì việc gửi bức thư này đi, nhưng vì Harry đã đồng ý nên họ không thể nàongăn cản được. Những người cấp trên khác sẽ thể hiện sự khó chịu của họ theo nhữngcách khác, nhưng chúng tôi nhất trí với nhau rằng điều đó cũng không thể ngăn chúng tôiđược chừng nào mà Harry đã cho phép.Tôi là người duy nhất quen biết Harry. Tôi nghĩ rằng ông ta sẽ thông cảm với đề xuất củachúng tôi, cho dù ông ta có hay không nghĩ đó là cách tốt nhất để rút ra khỏi Việt Nam.Tôi không dám chắc ông ta cũng chống chiến tranh như bất kỳ ai trong số chúng tôi, vàrất khó hình dung ra khả năng ông ta đồng ý gửi bức thư này đi, trên cương vị giám đốcCông ty Rand. Do vậy, thoả thuận của chúng tôi là sẽ nhờ cậy vào sự đồng ý của ông talàm cho cách này khó có tính khả thi, thiếu tính thực tế, ít nhất là đối với tôi. Tuy nhiêntôi có thể thấy những người khác cũng đã đồng ý như vậy. Họ không giống tôi ở khảnăng bị mất việc. Tôi không liên quan tới những cuộc thảo luận về cách gửi bức thư nàyra khỏi Công ty Rand. Thực ra sau ngày 1-10, tôi không còn tham gia nhiều vào các cuộcthảo luận của nhóm về việc soạn thảo bức thư nữa.Sau hàng đêm phải nhân bản tài liệu, tôi đã quá mệt. Hàng sáng, tôi chỉ được ngủ vàitiếng vì uống rất nhiều cafe, tôi cố gắng dự vào buổi chiều nhưng chẳng tham gia ý kiếngì nhiều.Đó không phải là vì tôi nghĩ bức thư này không quan trọng bằng tập tài liệu, nếu như cóthể gửi đi. Ngược lại tôi nghĩ rằng những tuyên bố công khai phản đối chính sách hiệnnay và yêu cầu có một phương án khác có khả năng làm thay đổi chính sách nhiều hơn làcác tài liệu lịch sử của công trình nghiên cứu, cho dù những gì được tiết lộ từ nghiên cứuđó có kịch tính đến đâu đi nữa. Tuy nhiên tôi không chỉ dựa vào một thứ để phản khángNixon. Không một cách tiếp cận nào mà tôi nghĩ tới lại tỏ ra nhiều hứa hẹn hơn nhữngcách tiếp cận khác. Tuy nhiên, tôi vẫn cố gắng làm thế nào đó để chuyển một số lượnglớn tài liệu bí mật tới tay Quốc hội và công chúng trước ngày 15-10, tức là chỉ còn 10ngày nữa. Tôi đoán là tôi sẽ bị tống giam vào cuối tháng mười. Viễn cảnh đó khiến tôikhông còn phải lấn cấn với những suy tính cho công việc của mình, điều mà đang làmnhững người khác bận tâm.Cuối cùng, vào ngày thứ tư, 8-10, chúng tôi cũng có được bức thư, trên giấy trơn, khôngcó biểu tượng logo gì của Công ty Rand, chỉ đề dẫn rằng chúng tôi là một nhóm các nhànghiên cứu và phân tích chuyên nghiệp về Việt Nam, ngụ ý nói chúng tôi làm việc chochính phủ. Chúng tôì hẹn gặp với văn phòng của Harry và cả nhóm cùng đến gặp ông ta.Ông ta đọc rất kỹ bức thư và gật đầu đồng ý. Dường như ông ta không tỏ ra không thíchbức thư này. Ông ta bình luận thêm rằng bức thư sẽ gây nhiều rắc rối đối với Rand từnhững nhà tài trợ cho công ty và đáng nhẽ ra ông ấy sẽ nói là ông ấy không muốn gửi bứcthư đó đi (Những tuyên bố sau này của ông ta với các nhân viên của Rand cho thấy điềunày, mặc dù tôi không nhớ cụ thể). Cầm bức thư trong tay, ông ta ngẩng cao đầu, nhìnchúng tôi qua cặp kính và hỏi: Tại sao lại không cho logo của Rand vào bức thư nàynhỉ? Chúng tôi giải thích là chúng tôi không muốn Rand dính líu vào việc này. Ông tanói. Mọi người sẽ biết cả thôi. Trông như thể là chúng ta đang giấu giếm việc gì đó. Hãyđánh lại bức thư này với logo của Rand. Mọi người sẽ xì xào bàn tán nhưng nó cũng cónhững mặt tích cực. Nó sẽ cho thấy tại công ty này chúng ta khuyến khích nhiều quanđiểm khác nhau. Chỉ cần đưa ra lời tuyên bố các bạn đang bày tỏ quan điểm cá nhân,không phải đại diện cho Rand hay những nhân viên khác của Rand.Đó là nhận xét duy nhất mà ông ta đưa ra. Chúng tôi rất phấn chấn khi rời phòng làm việccủa ông ta để soạn lại đoạn mở đầu và đưa logo của Công ty Rand vào, rồi gửi tới toàsoạn của tờ Thời báo New York. Một phần của bức thư có nội dung như sau[101]:Thưa các quý ông,Giờ đây khi người Mỹ một lần nữa tranh luận về vấn đề Việt Nam, chúng tôi muốn đónggóp vào cuộc tranh luận đó bằng cách bày tỏ quan điểm của chúng tôi, những quan điểmphản ánh cả đánh giá cá nhân và nhiều năm nguyên cứu chuyên nghiệp về chiến tranhViệt Nam và các vấn đề có liên quan. Ở đây chúng tôi muốn bày tỏ quan điểm như nhữngcá nhân, chứ không nhân danh Công ty Rand, nơi chúng tôi đang làm việc. Trong cácđồng nghiệp làm việc tại Rand, có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này, giống nhưbất kỳ một vấn đề nào khác.Chúng tôi tin rằng giờ đây nước Mỹ nên quyết định chấm dứt sự can thiệp của mình vàocuộc chiến tại Việt Nam, trong vòng một năm tới phải rút hết quân đội Mỹ còn đóng ởđó. Sự rút lui của quân đội Mỹ không được đi kèm với bất kỳ một điều kiện nào đối vớichính quyền Sài Gòn hay Hà Nội - điều đó có nghĩa là một trong hai bên không thể nàophủ quyết được điều này.Quan điểm của chúng tôi là ngoài những lập luận đạo đức thuyết phục dẫn tới kết luậntương tự, có bốn luận điểm phản đối ...