Những biểu tượng nghệ thuật trong hành trình thơ Hàn Mặc Tử

Thơ của Hàn Mặc Tử đã và sẽ còn mãi mãi là nỗi ám ảnh sâu sắc đến người đọc nhiều thế hệ, bởi ma lực của "nghệ thuật ẩn dụ". Hình ảnh thơ độc đáo, ngôn từ vắt ra từ xương thịt máu huyết và tim óc đưa công chúng chiêm ngưỡng từ một ngôi đền huyền bí đến một tòa thánh chói lòa siêu thực đầy những cảm giác đê mê và rùng rợn. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những biểu tượng nghệ thuật trong hành trình thơ Hàn Mặc TửTẠPCHÍKHOAHỌC,ĐạihọcHuế,Số26,2005 NHỮNGBIỂUTƯỢNGNGHỆTHUẬTTRONG HÀNHTRÌNHTHƠHÀNMẶCTỬ ĐặngThịNgọcPhượng TrườngTHCSNguyễnTriPhương,Huế Trướckhôngcóai,saukhôngcóai,HànMặcTửnhưmộtngôisaochổixoẹt quabầutrờiViệtNamvớicáiđuôichóilòarựcrỡcủamình (ChếLanViên) Cóthểnóirằngtừnăm1932đếnnăm1945làthờikỳhoàngkim,thờikỳánhsángcủavănhọcViệtNamnhấtlàtronglĩnhvựcthica.Vớimộtthờigianngắnngủihơn10năm,thicaViệtNamđãlàmtrọnmộtchuyếnđikéodài100nămcủathica Pháp.MặcdùaicũngbiếtThơ Mớiđãchịu ảnhhưởngcủaphươngTây,nhấtlànướcPháprấtnhiều. CácnhàthơViệtNam ởthờikỳnàymỗingườimộtphongcáchđềutìmchomìnhmộtmảnhvườnsángtạođể gieotrồngvàgặtlấynhữnghoatráiriêng.Song chỉmộtmìnhHànMặcTửlàhiệntượngduynhất.Ởgiaiđoạncổđiển,ôngcóLệThanhthitập,sanggiaiđoạnlãngmạnôngcó Gáiquê,đếntượngtrưngvàsiêuthựcôngcóĐauthươngvàmộtphầnXuânnhưý.Giaiđoạnsaucùng,ônglạiquayvề cổđiểnnhưnglàtâncổ điển,ôngcóThượngThanhkhívàCẩmchâuduyên.Cóthểnói,thơônglàmộthànhtrìnhnghệthuậtkhépkíngiốngnhư mộtvòngtròn.Cuốivòngtrònlạigặpđiểmxuấtphátnhưngnghệthuậtcủaôngởgiaiđoạntâncổđiểnnàycócácchiềukíchcaohơn,xahơn,rộnghơnvàsâuhơn. Cuộcsốngcủanhàthơ làmộtcuộcvậtlộnsuốt đờivớibệnhtậthiểm nghèo,daidẳng,bấtphânthắngbại.Sựđauthươngvềbệnhtậtđãđàyđọanhàthơlênđếntộtđỉnh,tưởngnhưtấtcảnỗikhổcủathếgianhộitụđầyđủ để trútngậplênmộtthimệnhthiêntàimỏngmanhyếu ớtvàyểumệnh,nhưngcũngđể từ đóchóisángnhữngvầnthơ quằnquạiđớnđaumàbiểutượngrựcrỡ nhấtlà: Trăng,HồnvàMáu. ThơcủaHànMặcTửđãvàsẽcònmãimãilànỗiámảnhsâusắcđếnngười đọcnhiềuthế hệ,bởimalựccủanghệ thuật ẩndụ.Hình ảnhthơ độcđáo,ngôntừ vắtratừ xươngthịtmáuhuyếtvàtimócđưacôngchúngchiêmngưỡngtừ một 49ngôiđềnhuyềnbíđếnmộttòathánhchóilòasiêuthựcđầynhữngcảmgiácđêmêvàrùngrợn.Đâylàmộtthế giớitâmlinhngổnnganggiốngnhư mộtbản Đạihợp xướngcóđủcácâmsắccungbậctạonênmộtphongcáchđộcđáo.Đườngnétkiến trúctrongthơông,tòabảothápcủathơôngxâydựngbằngnhữngkhátvọngtừthân xác,tráitim,trítuệ.Từ nhữngcảmxúcvôthứcsâuthẳm,tâmlinhôngđãđạtđếnđỉnhcaonhấtcủatựdosángtạo,để lạichođờinhữngkiệttácbấthủ.Ngườichưa hiểuông,chưahiểuthơôngtưởnglàôngđiên.NếulàôngđiênthậtthìđâylàNgười Điênphảiđượckínhtrọng.MộtNgườiĐiênPhiThường. BiểutượngTrăng,HồnvàMáuthườngxuyênxuấthiệntrongcáctậpthơcủaôngnhấtlà Trăng màtaluônbắtgặpsự phóngchiếucủanó ở nhiềugócđộ. ÔngđãđộcchiếmnàngTrăngcủathếgiớithicalàmchấtliệukhônggìthaythếcho nhữngcảmxúcsángtạonghệthuậtởcấpđộcaonhất. Tấtcảcácnhàthơ từcổchíkimkểcảcácnhàThơ Mớiaichẳngdùnghình ảnhtrănglàđốitượngmiêutả,biếnnóthànhthihứngnhưngcólẽ nhiềunhấtlà XuânDiệu,HànMặcTử.Cóđiềutrăngtrongthơ XuânDiệuchỉlà:Trăngvừađủ sángđể gâymơ,để mờigọi:HươngđêmsaydậyvớitrăngrằmvàtrongnhữngđêmThulạnhcàngthêmnguyệttỏ ngời,gợichothinhânnhữnghoàiniệmTầm Dươngcómộtvừngtrăngtrongvắtlòngsông,lạnhlẽosuốtxươngda. NgaycảtrongbàithơTrăngmàđươngthờiXuânDiệurấttựhàocoiđólàđỉnhcaocủanghệthuậttutừmởđầubằnghaicâu: Trongvườnđêmấynhiềutrăngquá Ánhsángtuônđầycáclốiđi Hoặc:Bângkhuângchântiếcdậmlênvàng Tôisợđườngtrăngtiếngdậyvangcũngchỉgâyđượcmộtcảmgiácbângkhuângnhẹnhàngchongườiđọc.Haicâuthơhaynhấtcủabàithơ này:Trăngsáng,trăngxa,trăngrộngquá!Haingườinhưng chẳngbớtbơvơthìhiệuquả đượcđẩylêncaohơn.Đúnglàtrăngtrongthơ XuânDiệuchỉlàvừađủ sángđể sươnggiónươngtheo.Dùnócólạnhbuốt,dùnócónhậpvàodâycungnguyệtlạnhoặcSaovànglẻ mộttrăngriêngchiếcđểthinhâncóthể Hớpbóngtrăngđầymiệngnhỏ xinhxinh nócũngkhônggâyđượcngạcnhiênhoặccảmgiácmãnhliệtchongườiđọc.Biểutượngnàng Trăng củaXuânDiệunặngvềphongcáchlãngmạn,trựctiếpmiêutả đốitượngđể bàytỏ ý nghĩnộitâmmangnhiềucảmxúchơnlàcảmgiác. Ngượclại,vịgiáochủcủaThánhđườngthơTrăng ...